گالی

wiki: کشتی و به طور عمده شناور قایقرانی است، گالِی نسبتاً طولانی اما بدنهٔ آن باریک و دارای عمق کمی است، در ابتدای ساخت بیشتر در جهت ترخیص کالا از گمرک در دریاها مورد استفاده قرار می گرفت، تقریباً تمام انواع گالِی ها از بادبان کمک می گرفتند و می توانستند از بادهای مطلوب در جهت حرکت استفادهٔ مناسب را ببرند اما قدرت اصلی رانش و هدایت آنها متکی به انسان به عنوان نیروی محرکه اش بود چرا که تمامی گالی های ابتدایی با پارو هدایت می شدند و در موقعیت های مقتضی از جمله جنگ یا فرار از دشمن می توانست از بادبان هایش در جهت سرعت بیشتر استفاده کند.
سرچشمهٔ گالِی ها به طور عمده در میان تمدن های دریانوردی به خصوص در اطراف دریای مدیترانه در اوایل هزارهٔ اول پیش از میلاد است، استفاده از این نوع کشتی ها تا اوایل قرن نوزدهم نیز ادامه داشت، با تغیرات عمده ای که در طول سال ها و قرن ها در گالِی ها ایجاد گردید این مدل از کشتی ها قابلیت شرکت در جنگ، تجارت و دزد دریایی را پیدا کردند و به همین طریق مورد استفاده در اشکال مختلف قرار گرفتند.
گالِی ها در اوایل قدرت نیروی دریایی مدیترانه مورد استفادهٔ جنگی پیدا کردند که از میان آنها می توان به یونانیان و فنیقی ها و رومی ها اشاره داشت، کلاس های مختلفی از این مدل کشتی تا قرن شانزدهم میلادی به جنگ و دزدی دریایی در دریای مدیترانه مشغول بودند، هنگامی که این کشتی ها به عنوان کشتی جنگی در نبرد مورد استفاده قرار می گرفتند انواع سلاح های مختلفی بر روی آنها نصب می شد از جمله کله قوچ، منجنیق، و در قرن های بعدتر توپ نیز به مجموعهٔ سلاح های آنها اضافه شد.
در دوران امپراتوری بیزانس انواع گالی هایی که در نیروی دریایی خدمت می کردند مجهز به آتش یونانی بودن و در صورت نزدیک شدن کشتی های خصم آنها را به آتش می کشیدند ولی در شکل کلی متکی به تعداد خدمه در جهت فتح و غلبه بر دشمن در میدان نبرد بود. نیاز به استفاده از سلاح های مختلف در ادوار گوناگون طراحی و ساختمان گالی ها را دچار تغییرات بسیاری کرد که این تغییرات در قرون وسطی چشم گیرتر بود، یکی از اولین و عمده ترین جنگ مشهوری که گالی ها در آن شرکت داشتند جنگ لپانتو است که در سال ۱۵۷۱ به عنوان یکی از بزرگترین جنگ های دریایی تاکنون شناخته می شود.