به افراد تفنگدار در تشکیلات نظامی صفویان تفنگچی می گفتند.
مینورسکی، ولادیمیر (۱۳۷۸). سازمان اداری حکومت صفوی. ترجمهٔ مسعود رجب نیا. تهران: انتشارات امیرکبیر. شابک ۹۶۴-۰۰-۰۵۳۳-۹. از پارامتر ناشناخته |ماه= صرف نظر شد (کمک)
در پی ورود اسلحه به ایران در دوران حکومت صفویه دستهٔ تفنگچیان تشکیل شد. اولین نشانه از وجود تفنگچیان به دوران شاه طهماسب اول برمی گردد، شواهدی باب بر وجود تفنگچیان در زمان شاه اسماعیل وجود دارد اما مورد تردید است.دستهٔ تفنگچیان در دوران شاه عباس صفوی به صورت واحدهای نظامی منظمی درآمدند.
در ارتش حکومت صفویه تفنگچی ها اولین فوج پیاده نظام بودند که در جنگ ها شرکت می کردند. تفنگچی ها هم از پیاده نظام و هم از سواره نظام تشکیل شدند. تفنگچی ها اکثراً از بین روستاییان انتخاب می شدند اما نجیب زادگان یعنی قزلباش ها وارد آن ها نمی شدند.فرمانده تفنگچی ها را ابتدا مین باشی (فرمانده هزار تن) بر عهده داشت اما طبق منابع دیگه یوزباشی (فرمانده صد تن) فرمانده تفنگچی ها بود.
در زمان شاه عباس صفوی گروهی جدید از تفنگچی ها به وجود آمد که به دلیل استفاده از تفنک جزائری (نوعی تفنگ کوتاه با قطر دهانه بزرک) به جزائرچی مشهور شدند، این دسته از تفنگچی ها به خنجر و اسلحهٔ جزائر مجهز بودند و وظیفهٔ نگهبانی از حیاط درونی کاخ عالی قاپو را بر عهده داشتند، این دسته از افراد اکثراً از بین غلامان انتخاب می شدند.