کلمه جو
صفحه اصلی

گنبد سلطانیه

دانشنامه عمومی

مختصات: ۳۶°۲۶′۵٫۶۹″ شمالی ۴۸°۴۷′۴۷٫۸۱″ شرقی / ۳۶٫۴۳۴۹۱۳۹°شمالی ۴۸٫۷۹۶۶۱۳۹°شرقی / 36.4349139; 48.7966139
نام اظهارشده در فهرست میراث جهانی یونسکو
گنبد سلطانیه آرامگاه اُلجایتو است که بین سال های در ۱۳۰۲ تا ۱۳۱۲ میلادی به دستور خودش در شهر سلطانیه (پایتخت ایلخانیان) ساخته شد و از آثار مهم معماری ایرانی و اسلامی به شمار می رود. گنبد سلطانیه در فهرست آثار میراث جهانی به ثبت رسیده است.گنبد این بنا سومین گنبد بزرگ جهان بعد از گنبد کلیسای سانتا ماریا دل فیوره، و گنبد مسجد ایاصوفیه است.
گنبد مزبور در پنج فرسخی سمت شرقی شهر زنجان در داخل باروی شهر قدیم سلطانیه قرار گرفته و بنایی است هشت ضلعی که طول هر ضلع آن ۸۰ گز است. هشت مناره نیز در اطراف گنبد دارد؛ و قدیمی ترین گنبد دوپوش موجود در ایران است. رنگ گنبد آبی است. بر روی این اضلاع گنبد بلندی قرار نوشته اند. ارتفاع بنا ۴۸٫۵ متر و قطر دهانه داخلی آن ۲۵٫۵ متر می باشد در قسمت بالایی آن ساختمان دور تا دور اتاق ها و غرفه گرفته. خود گنبد از کاشی های فیروزه ای رنگ پوشیده و سقف داخل اتاق های بالا با گچ بری ها و آجرهای رنگارنگ تزیین یافته است. در حاشیه طاقها آیات قرآنی و اسماالله با خط جلی نوشته شده است. حکاکی هایی در آجرهای دیوارها و سقف های رنگین بنا نیز دیده می شود.
تزیینات و چگونگی ساخت این آرامگاه در واقع نقطهٔ عطفی در معماری آن دوران بوده به این شکل که سبکی جدید را در معماری به وجود آورده که از معماری سلجوقی جدا شده است.


کلمات دیگر: