جنگ چریکی

جنگ چریکی (به فرانسوی: جنگ پارتیزانی) یکی از انواع جنگ های نامنظم است که در آن گروه کوچکی از افراد مسلح با استفاده از تاکتیک هایی چون کمین، شبیخون، خرابکاری، جنگ ایذایی، تاکتیک های بزن دررو، و جابجایی سریع به یک نیروی نظامی بزرگ تر و کم تحرکتر حمله ور شده و بلافاصله صحنه نبرد را ترک می کنند. واژهٔ فرانسوی پارتیزان از روی واژهٔ ایتالیایی پارتیجانو الگوبرداری شده است.
پارتیزان
به سرباز یک گروه چریکی، چریک گفته می شود. در دوران مدرن از اصطلاح جنگ چریکی معمولاً در اشاره به مقاومت مسلحانه گروه های شبه نظامی در مقابل نیروهای اشغالگر استفاده می شود. این اصطلاح همچنین بیانگر تاکتیک هایی است که نیروهای کوچکتر در مقابل نیروهای بزرگتر و مسلح تر و با تدارکات بیشتر اتخاذ می کنند. تاکتیک های نبرد چریکی معمولاً بر جداکردن واحدهای کوچکتر نیروی دشمن از بقیه و سپس حمله به آن ها از طریق کمین اتکا دارند
نیروهای چریکی معمولاً از جاسوسی، خرابکاری های صنعتی و تبلیغات روانی استفاده می کنند و خود را یک جنبش سیاسی مردمی اما سرکوب شده، معرفی می کنند. در بسیاری از نقاط دنیا گروه های محلی از شیوه جنگ چریکی علیه نیروهای حکومتی بهره می برند. این تاکتیک ها به ویژه در مناطق ناهموار طبیعی مثل جنگل ها مؤثر هستند که که مکان های اختفای طبیعی را در اختیار چریک ها می گذارند.
جنگ چریکی سابقه ای طولانی در تاریخ دارد. اولین نمونهٔ آن متعلق به قوم پارت ایران است که به فرماندهی سردار ایرانی سورنا و با سپاهی ۱۰ هزار نفره در جنگ حران سپاه ۴۵ هزار نفرهٔ روم را شکست داد. آمریکایی ها در جنگ استقلال خود علیه نیروهای بریتانیایی شیوه های جنگ چریکی را به کار گرفتند و توانستند کشوری را که به اعتقاد بسیاری صاحب قویترین نیروی نظامی دنیا بود، وادار به پذیرش استقلال خود کنند. در قرن بیستم هم چریک های کمونیست با موفقیت از این شیوه علیه نیروهای فرانسوی و آمریکایی مستقر در ویتنام بهره بردند.