کلمه جو
صفحه اصلی

عمیدالملک کندری

فرهنگ فارسی

محمد بن منصور کندری نیشابوری جراحی مکنی به ابو نصر و ملقب به عمید الملک و عمید خراسان

لغت نامه دهخدا

عمیدالملک کندری. [ ع َ دُل ْ م ُ ک ِ ک ُ دُ ] ( اِخ ) محمدبن منصور کندری نیشابوری جراحی ، مکنی به ابونصر و ملقب به عمیدالملک و عمیدخراسان. اولین وزیر در حکومت سلجوقیان. وی بسال 412یا 415 هَ.ق. در کندر از قرای نیشابور متولد شد و علم فقه در آنجا آموخت. و چون طغرل بیک اولین سلطان دولت سلجوقی به نیشابور درآمد، ابونصر به دربار او بعنوان کاتب راه یافت و اندکی بعد نزد سلطان تقرب حاصل کرد و به وزارت رسید و لقب عمیدالملک یافت. و وی چون بر زبان عربی و فارسی تسلط کامل داشت ، پیوسته واسطه بین طغرل بیک و القائم خلیفه عباسی بود. و سرانجام در عهد الب ارسلان و به سعایت خواجه نظام الملک ، عمیدالملک به سال 456 هَ.ق. کشته شد و سر او را به کرمان نزد عضدالدوله الب ارسلان بردند. عمیدالملک وزیری دانشمند و مدبر بود و در وفور عقل و کیاست شهرت داشت. رجوع به مآخذ ذیل شود: حبیب السیر چ خیام ج 2 ص 486. دستورالوزراء ص 148. تجارب السلف ص 261. الاعلام زرکلی ج 3 ص 991. تاریخ ابن خلکان ج 2 ص 184. تتمه صوان الحکمة ص 108 و سایر صفحات. اخبارالدولة السلجوقیة.

دانشنامه عمومی

عمیدالملک ابونصر محمد بن منصور کُندُری وزیر طغرل و آلب ارسلان پادشاهان دودمان سلجوقی بود. در ۴۰۵ ه‍.ق. در قریهٔ کندر ترشیز دیده به جهان گشود. در ۴۵۵ ه‍.ق. برکنار شد و در سال ۴۵۶ ه‍.ق. به دار آویخته شد.
عمیدالملک کندری | لغت نامه دهخدا
KONDORI, MOḤAMMED B. MANṢUR – Encyclopaedia Iranica
در مورد عمید الملک کندری آورده اند:
طغرل بیک سلجوقی که در سال ۴۳۹ ه. ق با جلوس خود، سلطنت آل سلجوقی را آغاز کرد، مدت بیست سال از بیست و شش سال سلطنت خود را بر کفایت و کاردانی وزیری دانشمند تکیه داشت که (عمیدالملک) خوانده می شد. عمیدالملک در وزارت طغرل همان شهرت و موقعیتی را دارا بود که بعدها نظام الملک در سلطنت بقیه آل سلجوقی مانند آلب ارسلان و ملکشاه. این دو وزیر بزرگ، هر دو از روستا زادگان خراسان بودند. عمیدالملک از کندر ترشیز و نظام الملک از توغان النهایه. که از جهت اعتقادی و سیاسی تجانس با هم نداشتند. عمیدالملک در مذهب حنفی تعصب می ورزید و نظام الملک در مذهب شافعی. نظام الملک از خدمت در شاخه شرقی و عمیدالملک نخست از خدمت در شاخه غربی سلاجقه آغاز به کار کردند.
عمیدالملک اگرچه کم زیست و در هنگامی که به قتل رسید، چهل و چند سال بیش نداشت، ولیکن نیمی از همین عمر کوتاه را وزارت داشت و هم در طول دوران وزارت خود، از خدمت به زبان و ادب فارسی باز نایستاد. عمیدالملک از دانشمندان وشاعران زمان خود بود و سبب راه یافتنش به دربار سلاجقه نیز به علت فضلی است که داشته است. بدین معنی که وقتی طغرل وارد نیشابور شد، خواستار مردی شد که عربی را خوب بنویسد و بخواند. موفق، عمیدالملک را معرفی کرد و او در آن حال مردی بود فاضل و فصیح و شاعر. این وزیر دانشمند ترشیزی، علاقه وافری به زبان فارسی داشت. چندان که نقل کرده اند که تا هنگام سلطنت محمود غزنوی قانون و دفاتر و امثله و مناشیر از درگاه سلاطین به زبان عربی نوشته می شد، چون وقت وزارت به عمیدالملک رسید دستور داد این قاعده را بر طرف سازند، شاید به دلیل همین علایقهٔ وی به زبان فارسی بوده است، که شاعران نامداری همچون لامعی گرگانی و ابوالحسن باخزری صاحب دمیه القصرا، او را مدح گفته اند

پیشنهاد کاربران

amidolmolk kondori
وزیر طغرل مؤسس سلسله ی ترک تبار ساجوقیان بود ( جد سلجوقیان ) که نقش مؤثری در موفقیت طغرل داشته است.


کلمات دیگر: