کلمه جو
صفحه اصلی

زامیادیشت

فرهنگ فارسی

نوزدهمین از بیست و یک یشت ( یشتها ) از اوستا .
یشت نوزده است که نظر به مندرجاتش از قدیمی ترین یشتها است

لغت نامه دهخدا

زامیادیشت. [ زام ْ ی َ ] ( اِخ ) یشت 19است که نظر به مندرجاتش از قدیمترین یشتها محسوب است. در این یشت مفصلاً از سلسله کیانیان و فرّ کیانی و افراسیاب تورانی برای رسیدن به فره و یا خره گفتگومیکند. از مطالعه یشت مزبور بخوبی برمی آید که حامی زرتشت ابداً مربوط بپدر داریوش نیست. ( مزدیسنا و تأثیر آن در ادب پارسی تألیف دکتر معین ص 77 ). و در ص 178 آن کتاب آمده است : در بندهای 46 و 50 از زامیادیشت ایزد آذر رقیب آژی دهاک ( ضحاک ) شمرده شده است که از طرف سپنت مینو بر ضد ضحاک برانگیخته شد تا وی رااز رسیدن به فر یعنی فروغ سلطنت باز دارد. و در ص 359 آمده : در زامیادیشت بندهای 83 - 87 آمده : کی گشتاسب دارای فر کیانی بود. و از پرتو آن طبق دین اندیشید و سخن گفت و رفتار کرد و به دین مزدیسنا گروید و بدخواهان و دیوان را برانداخت و از نیروی فر خویش مروّج راستی گشت و بازو و پشت و پناه دین زرتشت شده و دین اهورائی را از بند برهانید و بمقام برازنده جای داده و به تثریاونت و پشن و ارجاسب و دیگر خیونان نابکار چیره گشت - انتهی. و در کتاب روزشماری در ایران باستان آمده : یشت 19 معمولاً زامیادیشت خوانده میشود ولی برطبق مندرجات ، باید آن را کیان یشت نامید. ( روزشماری ص 63 ). و در ص 64 آن کتاب آمده : امروزه در اوستا یشتی برای ایزد زم در دست نیست ولی محتمل است که در عهد ساسانیان یشتی بدین نام وجود داشته و نام زامیادیشت هم که بما رسیده مؤید آن است - انتهی. و رجوع به خرده اوستا و یشتها تألیف پورداود ج 2 ص 270 و 281 و مزدیسنا و تأثیر آن در ادب پارسی تألیف دکتر معین ص 417 و 420 شود.

دانشنامه عمومی

زامیاد یشت نامِ یکی از یشتهای اوستا کتابِ دینیِ مزدیسنا است.
در بندهای یک تا هشتِ آن از کوه ها سخن رفته و نامِ آنها برده شده است.
بندهای نه تا بیست و چهار از فرّ اهورا مزدا و امشاسپندان و ایزدان یاد شده است.
بندهای بیست و پنج و بیست و شش از فرّ هوشنگِ پیشدادی یاد شده است.
بندهای بیست و هفت تا بیست و نه از فرّ تهمورث یاد شده است.
بندهای سی تا چهل و چهار از فرّ جمشید یاد شده است.
در بندِ شصت و شش از کردهٔ نهم، به زرتشت اشاره می شود و گفته می شود که زرتشت از آنجایی که رودِ هلمند، دریاچه کیانسه را تشکیل می دهد برخاست.
زامیاد یشت در میانِ مزدیسنان و پژوهندگان به کیان یشت و خوَرِنَ یشت هم شُهره است. برخی پژوهندگان نیز بدلیلِ اینکه زامیاد یشت، نوزدهمین یشتِ اوستاست به آن یشتِ نوزدهم هم می گویند.
زامیاد یشت شاملِ پانزده کَرده (بخش) و نود و هفت بند است.
در آغازِ هر کرده (بجز کردهٔ هفتم و نهم) بندِ زیر خوانده شده و تکرار می شود:

دانشنامه آزاد فارسی

زامیادْ یَشْت
نوزدهمین یشت و یکی از یشت های بزرگ اوستا. این یشت، در پانزده کرده (بخش) و ۹۶ بند، در زمرۀ یشت های کهن قرار دارد و در جای جای آن زبان شاعرانه و حماسی دیده می شود. این یشت به دو بخش اصلی تقسیم می شود: فهرستی از کوه های سرزمین ایران (بندهای یک تا هشت)؛ ستایش فرّه (بندهای نُه تا ۹۶). از این رو مطالب این یشت مربوط به فرّه است و در آن فرّۀ اهورَه مزدا، فرّۀ امشاسپندان، و فرّۀ شاهان و قهرمانان اساطیری ستوده شده است. در این یشت، داستان گریز فرّه از جمشید، به شکل مرغ وارغنه، به سبب دروغگویی جمشید و تصاحب فرّ به دست ایزدمهر، فریدون، و گرشاسب به تفصیل بیان شده است. در دنبالۀ متن از ستیز سپندمینو و اهریمن بر سر به دست آوردن فرّه و از گریز فرّه به دریای فراخکرد و نیز از فرّۀ زردشت و گشتاسب و سوشیانس، آخرین منجی دین زردشتی و ظهور سوشیانس از دریای کیانْسه در سیستان و پیروزی خیر بر شرّ سخن به میان آمده است. ذکر دلاوری های گرشاسب، برشمردن رودها و کوه های ناحیۀ سیستان و ظهور سوشیانس از سیستان حکایت از ارتباط نزدیک زامیادیشت با سیستان دارد و احتمالاً تدوین نهایی یشت در سیستان بوده است. پورداود این یشت را به زبان فارسی ترجمه کرده است (تهران، ۱۳۴۷).

پیشنهاد کاربران

نوزدهمین یشت کتاب اوستا با نام های: ( ( کیان یشت و خوَرِنَ یشت_یشت نوزدهم یا نوزدهمین یشت ) ) که شاملِ پانزده کَرده ( بخش ) و نود و هفت بند است.
در یشت از کوه ها و فرّ اهورا مزدا و
امشاسپندان و ایزدان ، فرّ هوشنگِ پیشدادی، فرّ تهمورث، فرّ جمشید و اشو زرتشت یاد شده


کلمات دیگر: