مترادف مجسطی : هیئت و نجوم | هیئت و نجوم
مجسطی
مترادف مجسطی : هیئت و نجوم | هیئت و نجوم
فارسی به انگلیسی
the Almagest
مترادف و متضاد
هیئت و نجوم
فرهنگ فارسی
( به کسر اول و فتح ثانی ) بطور خاص نام کتابی است که در علم هیئت بطلیموس . ریاضی دان و منجم و جغرافی دان معروف قرن دوم میلادی نوشته است . نام این کتاب در اصل ( بمعنی ترتیب عظیم ) بود و بطور عام بتمام کتبی که سایر دانشمندان قدیم در علم هیئت نوشته اند نیز اطلاق شده است .
۲ - ( اسم ) هیئت و نجوم .
نام کتابی منسوب به آتش پرستان
۲ - ( اسم ) هیئت و نجوم .
نام کتابی منسوب به آتش پرستان
فرهنگ معین
(مِ جَ ) [ یو. ] (اِ. ) سونتاکسیس ماثماتیکا یا مجموعة ریاضی ، رساله ای است در نجوم تألیف کلاودیوس بطلمیوس - ۱۵٠ - ق . م . - که بعدها توسط شارحین صفت عالی «مگستیه » یا «مجسطی » به آن داده شد.
لغت نامه دهخدا
مجسطی. [ م ِ ج َ ] ( معرب ، اِ ) معرب از یونانی «مگیست ( سونتاکسیس )» به معنی ترتیب عظیم. ( از حاشیه برهان چ معین ). || هیئت و نجوم و رجوع به ماده بعد شود.
مجسطی. [ م ِ ج َ ] ( اِخ ) نام کتابی است مغان را یعنی آتش پرستان را در احکام آتش پرستی از مجسط موبد و نام کتابی نیز هست از اقلیدس حکیم یونانی در علم ریاضی . ( برهان ). کتاب مجسط موبد فارسی را در احکام آتش پرستی مجسطی گویند. ( ناظم الاطباء ). این رساله تصنیف بطلمیوس است و ربطی به مغان ندارد. ( حاشیه برهان چ معین ). نام کتابی است در علم ریاضی مشتمل بر دلایل و اصول اشکال علم هندسه ، موجد آن بطلمیوس است و در اصل نام علمی است به هیئت افلاک و زمین و مقادیر حرکات وکمیت ابعاد و اجرام و به زبان یونانی به معنی ترتیب است زیرا که این علم پیش از بطلمیوس بدین ترتیب نبود و بعضی نوشته اند که از حکیم اقلیدس است و بالفعل که مجسطی موجود است ترجمه آن است که نصیر طوسی تحریرکرده. ( غیاث ) ( آنندراج ). نام این کتاب در اصل مگیست ( سونتاکسیس ) به معنی «ترتیب عظیم » بود. مترجمان عرب آن را با حرف تعریف «المجسطی » نامیده اند و همین کلمه معرب به زبانهای اروپائی رفته در فرانسوی الماژست شده. این رساله در علم نجوم است ( و دو کتاب نیست )و تصنیف بطلمیوس قلوذی است ( نه اقلیدس ). ( حاشیه برهان چ معین ) :
حکم صدساله توان دیدن ز یک تقویم او
طفل یک روزه مجسطی گیرد از تعلیم او.
چون مجسطی هزار حل کرده.
مجسطی. [ م ِ ج َ ] ( اِخ ) نام کتابی است مغان را یعنی آتش پرستان را در احکام آتش پرستی از مجسط موبد و نام کتابی نیز هست از اقلیدس حکیم یونانی در علم ریاضی . ( برهان ). کتاب مجسط موبد فارسی را در احکام آتش پرستی مجسطی گویند. ( ناظم الاطباء ). این رساله تصنیف بطلمیوس است و ربطی به مغان ندارد. ( حاشیه برهان چ معین ). نام کتابی است در علم ریاضی مشتمل بر دلایل و اصول اشکال علم هندسه ، موجد آن بطلمیوس است و در اصل نام علمی است به هیئت افلاک و زمین و مقادیر حرکات وکمیت ابعاد و اجرام و به زبان یونانی به معنی ترتیب است زیرا که این علم پیش از بطلمیوس بدین ترتیب نبود و بعضی نوشته اند که از حکیم اقلیدس است و بالفعل که مجسطی موجود است ترجمه آن است که نصیر طوسی تحریرکرده. ( غیاث ) ( آنندراج ). نام این کتاب در اصل مگیست ( سونتاکسیس ) به معنی «ترتیب عظیم » بود. مترجمان عرب آن را با حرف تعریف «المجسطی » نامیده اند و همین کلمه معرب به زبانهای اروپائی رفته در فرانسوی الماژست شده. این رساله در علم نجوم است ( و دو کتاب نیست )و تصنیف بطلمیوس قلوذی است ( نه اقلیدس ). ( حاشیه برهان چ معین ) :
حکم صدساله توان دیدن ز یک تقویم او
طفل یک روزه مجسطی گیرد از تعلیم او.
خاقانی.
به خط هندسی عمل کرده چون مجسطی هزار حل کرده.
نظامی.
و رجوع به المجسطی در این لغتنامه و فهرست ابن الندیم شود.مجسطی . [ م ِ ج َ ] (اِخ ) نام کتابی است مغان را یعنی آتش پرستان را در احکام آتش پرستی از مجسط موبد و نام کتابی نیز هست از اقلیدس حکیم یونانی در علم ریاضی . (برهان ). کتاب مجسط موبد فارسی را در احکام آتش پرستی مجسطی گویند. (ناظم الاطباء). این رساله تصنیف بطلمیوس است و ربطی به مغان ندارد. (حاشیه ٔ برهان چ معین ). نام کتابی است در علم ریاضی مشتمل بر دلایل و اصول اشکال علم هندسه ، موجد آن بطلمیوس است و در اصل نام علمی است به هیئت افلاک و زمین و مقادیر حرکات وکمیت ابعاد و اجرام و به زبان یونانی به معنی ترتیب است زیرا که این علم پیش از بطلمیوس بدین ترتیب نبود و بعضی نوشته اند که از حکیم اقلیدس است و بالفعل که مجسطی موجود است ترجمه ٔ آن است که نصیر طوسی تحریرکرده . (غیاث ) (آنندراج ). نام این کتاب در اصل مگیست (سونتاکسیس ) به معنی «ترتیب عظیم » بود. مترجمان عرب آن را با حرف تعریف «المجسطی » نامیده اند و همین کلمه ٔ معرب به زبانهای اروپائی رفته در فرانسوی الماژست شده . این رساله در علم نجوم است (و دو کتاب نیست )و تصنیف بطلمیوس قلوذی است (نه اقلیدس ). (حاشیه ٔ برهان چ معین ) :
حکم صدساله توان دیدن ز یک تقویم او
طفل یک روزه مجسطی گیرد از تعلیم او.
به خط هندسی عمل کرده
چون مجسطی هزار حل کرده .
و رجوع به المجسطی در این لغتنامه و فهرست ابن الندیم شود.
حکم صدساله توان دیدن ز یک تقویم او
طفل یک روزه مجسطی گیرد از تعلیم او.
خاقانی .
به خط هندسی عمل کرده
چون مجسطی هزار حل کرده .
نظامی .
و رجوع به المجسطی در این لغتنامه و فهرست ابن الندیم شود.
مجسطی . [ م ِ ج َ ] (معرب ، اِ) معرب از یونانی «مگیست (سونتاکسیس )» به معنی ترتیب عظیم . (از حاشیه ٔ برهان چ معین ). || هیئت و نجوم و رجوع به ماده ٔ بعد شود.
فرهنگ عمید
هیئت و نجوم. Δ دراصل نام مهم‌ترین اثر بطلمیوس که شامل ۱۳ مقاله راجع‌به اجرام سماوی و بعضی مسائل هندسی است.
هیئت و نجوم. &delta، دراصل نام مهم ترین اثر بطلمیوس که شامل ۱۳ مقاله راجع به اجرام سماوی و بعضی مسائل هندسی است.
دانشنامه آزاد فارسی
مَجِسْطی (Almagest)
(یا: المجسطی) نام تحریف و تصریف شده و معرّب مِگیستۀ یونانی، کتابی در نجوم و هیئت، از کلاودیوس بطلمیوس مصری. ظاهراً نام اصلی یونانی این کتاب مِگاله سونتاکسیس ماته ماتیکی (تصنیف بزرگ ریاضی) بوده است، که اعراب نام المجسطی را از آن برساخته اند. این کتاب نخستین بار در قرن ۳ هجری توسط حجاج بن یوسف بن مَطَر و اسحاق بن حنین، از روی اصل یونانی و ترجمۀ سُریانی آن، به عربی ترجمه شد. ترجمۀ این کتاب به لاتینی از متن عربی صورت گرفت و تا ۱۵۴۳م که سال انتشار کتاب کپرنیک است، در نجوم و هیئت کتابی معتبر شناخته می شد. مجسطی مشتمل بر سیزده باب است و در آن زمین، ثابت و مرکز کائنات است که خورشید و ماه و سیارات به دور آن در گردش اند. بطلمیوس، خود از منجمان پیشین، ازجمله اَبرخُس (هیپارخوس) در تألیف خویش بهره برگرفته است.
(یا: المجسطی) نام تحریف و تصریف شده و معرّب مِگیستۀ یونانی، کتابی در نجوم و هیئت، از کلاودیوس بطلمیوس مصری. ظاهراً نام اصلی یونانی این کتاب مِگاله سونتاکسیس ماته ماتیکی (تصنیف بزرگ ریاضی) بوده است، که اعراب نام المجسطی را از آن برساخته اند. این کتاب نخستین بار در قرن ۳ هجری توسط حجاج بن یوسف بن مَطَر و اسحاق بن حنین، از روی اصل یونانی و ترجمۀ سُریانی آن، به عربی ترجمه شد. ترجمۀ این کتاب به لاتینی از متن عربی صورت گرفت و تا ۱۵۴۳م که سال انتشار کتاب کپرنیک است، در نجوم و هیئت کتابی معتبر شناخته می شد. مجسطی مشتمل بر سیزده باب است و در آن زمین، ثابت و مرکز کائنات است که خورشید و ماه و سیارات به دور آن در گردش اند. بطلمیوس، خود از منجمان پیشین، ازجمله اَبرخُس (هیپارخوس) در تألیف خویش بهره برگرفته است.
wikijoo: مجسطی
پیشنهاد کاربران
نام کتابی از موسی بن شاکر خراسانی ، تالیف ریاضی ، رساله بزرگ
المجسطی نزد منجمان اسلامی اهمیت بسیار داشت و چند بار ترجمه و تفسیر شد. نخستین کسی که به ترجمه و تفسیر آن توجه کرد و جمعی را در بیت الحکمة به این کار برگمارد یحیی برمکی بود. ثابت بن قرة هم یکی از ترجمه های قدیم این کتاب را اصلاح کرد. اسحاق بن حنین نیز یکی از ناقلان این کتاب است و نقل او را هم ثابت اصلاح کرد.
نام المجسطی برگرفته از واژه فارسی میانه مگستیگ ( به پهلوی: 𐭬𐭢𐭮𐭲𐭩𐭪, magestīg ) بوده که خود برگرفته از یونانی کهن مِگیستِی به معنای مهست و بزرگترین است[۱]. واژه یادشده فارسی میانه در نوشته نامه های منوچهر به همراه نام زیگ هندی و زیگ شهریار آمده است.
المجسطی نزد منجمان اسلامی اهمیت بسیار داشت و چند بار ترجمه و تفسیر شد. نخستین کسی که به ترجمه و تفسیر آن توجه کرد و جمعی را در بیت الحکمة به این کار برگمارد یحیی برمکی بود. ثابت بن قرة هم یکی از ترجمه های قدیم این کتاب را اصلاح کرد. اسحاق بن حنین نیز یکی از ناقلان این کتاب است و نقل او را هم ثابت اصلاح کرد.
نام المجسطی برگرفته از واژه فارسی میانه مگستیگ ( به پهلوی: 𐭬𐭢𐭮𐭲𐭩𐭪, magestīg ) بوده که خود برگرفته از یونانی کهن مِگیستِی به معنای مهست و بزرگترین است[۱]. واژه یادشده فارسی میانه در نوشته نامه های منوچهر به همراه نام زیگ هندی و زیگ شهریار آمده است.
کلمات دیگر: