کلمه جو
صفحه اصلی

هنگامه اخوان

دانشنامه عمومی

هنگامه اخوان (زاده ۱۳۳۴ فومن) خواننده موسیقی سنتی ایرانی است.
هنگامه اخوان در شهر فومن زاده شد. وی کوچکترین فرزند خانواده است، گفته می شود که پدر، مادر و برادر او از صدای گرم و زیبا بهره مندند اما در میان این افراد تنها او به آواز روی آورد و به عنوان یک هنرمند رسمی به جامعه معرفی شد. هنگامه آواز را از ۱۰ سالگی با آموختن آواز دشتی (از متعلقات دستگاه شور که خود دارای گوشه های متنوع است) نزد پدرش آغاز کرد. اولین بار پدر با او در مورد قمرالملوک وزیری صحبت کرد، وی شخصیت قمر را نه به عنوان یک خواننده بلکه به عنوان انسانی خیر و نیکوکار می ستود.هنگامه اخوان پس از اتمام تحصیلات ابتدایی برای دیدن خواهرش به تهران رفت. در هنگام اقامت در تهران خواهر و برادرش او را تشویق به ماندن در تهران و تکمیل تحصیلات موسیقی نمودند. وی در آزمون رادیو برای خوانندگی شرکت کرد. در کاستی که از صدای خود ضبط و ارائه کرده بود یکی از آثار علی تجویدی و تعدادی از ملودی هایی که پدرش به او آموخته بود اجرا شده بود. هیئت داوران متشکل از پنج نفر بود: علی تجویدی، مرتضی حنانه، حبیب الله بدیعی، جواد معروفی و فلاح که همه از موسیقیدانان مطرح زمان بودند. سه نفر از داوران او را پذیرفته ولی دو نفر از او خواستند در آزمون دیگری شرکت کند. در آزمون دوم هنگامه اخوان به دلیل ندانستن ردیف پذیرفته نشد. او در کلاس های ردیف رادیو ثبت نام کرد و پس از تکمیل آموخته های خود در آزمون پذیرفته شد.با تشویق علی تجویدی هنگامه اخوان نزد ادیب خوانساری از اساتید مکتب آوازی اصفهان رفت و به آموختن ردیف و تکنیک های آوازی پرداخت. ابراهیم سرخوش (نوازندهٔ تار) اغلب کلاس را به منظور کمک و همنوازی با هنرآموزان همراهی می کرد. هنگامه اخوان به مدت ده سال نزد خوانساری به آموختن پرداخت. کلاس ها ابتدا در رادیو و سپس در منزل خوانساری تشکیل می شد.از سال ۱۳۵۴ هنگامه اخوان شروع به خواندن در رادیو کرد و کار خود را با بازخوانی آثار قمرالملوک وزیری آغاز نمود. همچنین با گروه های عارف به سرپرستی پرویز مشکاتیان، شیدا به سرپرستی محمدرضا لطفی و… به عنوان خواننده همکاری داشت. وی کنسرت های زیادی در ایران و اروپا برگزار کرده است. او در سال ۱۳۶۳ از سوی آرشیو صدا و سیما دعوت به همکاری شد و هم اکنون در وزارت ارشاد به عنوان کارشناس موسیقی مشغول به کار است و به تدریس آواز نیز می پردازد. نصرالله ناصح پور در مورد وی گفته است: «هنگامه اخوان یکی از بهترین خوانندگان زن ایرانی و صدای او یادآور صدای آسمانی قمر است. با این حال لازم است ذکر شود که عمده آثار به جای مانده از اخوان منحصر به بازخوانی های تصنیف ها و آوازهای زنده یادان قمرالملوک وزیری و روح انگیز است؛ لذا ایشان همانند بیشتر هم دوره هایش (پریسا، سوسن مطلوبی و…) را نمی توان صاحب سبک دانست ولو اینکه گستره و جذابیت صدا و تکنیک او از دو نفر نامبرده دیگر بسیار افزون تر بود»او در چهارمین مجمع عمومی کانون خوانندگان خانه موسیقی به عنوان رئیس این کانون انتخاب شد.از شاگردان وی می توان به سهیلا گلستانی (خواننده) تارا تیبا، ماندانا خضرایی، پرواز همای سرپرست و خواننده گروه مستان و محمدشریف توکلی خواننده و سرپرست گروه «هنگام» اشاره کرد.

نقل قول ها

هنگامه اخوان (۱۹۵۵، فومن) خوانندهٔ ایرانی موسیقی سنتی و آموزگار آن است.
• «می توانم بگویم من تنها یادگار استاد ادیب خوانساری هستم و شاگرد ایشان.»• «من عاشق صدای قمر و آوازهای او هستم، مخصوصاً روح بلند این بانوی فرهیخته.»• «بانوان با تمام توان برای اعتلای موسیقی مربوط به خودشان در جامعه تلاش می کنند. با همه بایدها و نبایدها و موانع بسیار زیاد سر راه باز هم با تمام وجود و عشق بدون حمایت های مالی از طرف نهادها یا شرکت ها یا دولتمردان، روی صحنه می روند و اجراهای خوبی هم دارند.»• «من کشورم را دوست دارم، با همه ناملایمت ها و بی مهری ها، که در کار اجرا دارم، باز هم تحمل آن برایم لذت بخش است.»• «موسیقی ما هنر بیان احساسات درونی است و ارزش هنری والایی دارد.»• «سلیقه من موسیقی سنتی ایرانی است، موسیقی ایرانی با شعر سروکار دارد و کلام را می توانیم پیگیری و مفاهیم آن را درک کنیم.»• «موسیقی ای که درحال حاضر به عنوان پاپ ارائه می شود، هیچ گونه ارزش هنری و ماندگاری ندارد، شعر بی محتوا، آهنگ ناموزون و آهنگی که با نرم افزار به گوش برسد، هیچ ارزش هنری ندارد، شعرهایی که معنای آن بی محتوا باشد چه ارزش و احساس هنری به انسان می دهد. خواننده ها رنگ و قدرت صدای خوبی ندارند، وقتی اجرای زنده دارند، صدایشان بیشتر جیغ است تا خواندن و باید بگویم همه شبیه هم می خوانند؛ به جز دو، سه نفر که صداهای مناسبی دارند، بقیه از نظر بنده نخوانند بهتر است.»• «موسیقی از ساز و آواز تشکیل می شود، باید به آن به طور عمیق فکر کرد، ریاضت کشید و مدام در حال تمرین و تحقیق بود تا بتوان به نتیجه مطلوب رسید.»• «از نظر من هنرمند برای اینکه بتواند اثری ماندگار از خود بر جای بگذارد، باید نخست دستگاه های موسیقی و گوشه های ردیف آواز را که چارچوب اصلی کار است، بشناسد و با آن آشنایی کامل پیدا کند، وگرنه مایه کافی برای کار در موسیقی و خلاقیت در کار نخواهد داشت.» «در مصاحبه با »؛ چاپ ۲ اوت ۲۰۱۷/ ۱۱ مرداد ۱۳۹۶ -> روزنامهٔ شرق


کلمات دیگر: