کلمه جو
صفحه اصلی

دادگاه جهانی

دانشنامه آزاد فارسی

دادگاه جهانی (World Court)
نام رایج دادگاه دایم عدالت بین المللی، که براساس مادۀ چهارده میثاقِ جامعۀ ملل تأسیس شد. مجمع جامعۀ ملل در ۱۹۲۰ پروتکل تأسیس آن را به تصویب رساند و کشورهای عضو در ۱۹۲۱ آن را تأیید کردند. در زمان انحلالش در ۱۹۴۵، که وظایف آن به دیوان بین المللی دادگستری محول شد، ۵۹ عضو داشت. در لاهه تشکیل شد و حق داوری در حل اختلاف بین کشورها و اظهارنظر پیرامون مسائل ارجاعی از شورا یا مجمع جامعۀ ملل را داشت. بدین ترتیب، عملکرد آن برخلاف دیوان لاهه، جنبۀ قضایی داشت، نه حکمیت و دیپلماتیک. ابتدا یازده قاضی و چهار معاون قاضی داشت، اما شمار آن ها به پانزده قاضی رسید (۱۹۳۱). شورا و مجمع، قضات را برای دوره ای ۹ ساله انتخاب می کردند و یک کشور نمی توانست بیش از یک قاضی در دادگاه داشته باشد. گرچه امریکا به سبب مخالفت سنا عضو دادگاه نبود، اما همواره یک قاضی امریکایی در جایگاه قضاوت می نشست. دادگاه در دوران حیات خود ۳۲ رأی و ۲۷ توصیۀ مشورتی عرضه کرد، که از مهم ترین آن ها حاکمیت دانمارک بر ساحل شمالی گرینلند و ردّ ادعای نروژ بود (۱۹۳۳).


کلمات دیگر: