نبرد خرمشهر (۱ مهر تا ۴ آبان ۱۳۵۹)، جنگ شهری بین ارتش بعث عراق و رزمندگان ایرانی بود که در حومه و داخل خرمشهر رخ داد. در پی حمله عراق به ایران، ۱۲ لشکر عراقی به سمت خرمشهر روانه شدند که با مقاومت گردان دژ نیروی زمینی ارتش گردان تفنگداران دریایی منجیل و بوشهر و پاسداران خرمشهر و بومیان خرمشهر رو به رو شدند. نهایتاً، عراق توانست پس از ۳۴ روز خرمشهر را تسخیر کند. در این نبرد از هر دو طرف حدود ۷٬۰۰۰ نفر کشته و مجروح شدند و تعداد چند صد خودرو زرهی منهدم شد. با وجود مقاومت ایرانی ها، به دلیل نرسیدن نیروی کمکی (تجهیزات، مهمات، نیروی نظامی) و زیر آتش سنگین توپخانه ارتش عراق و بمباران های پیاپی نیروی هوایی عراق، سرانجام با دستور شفاهی مقامات ایرانی، نیروهای مقاومت پس از خارج کردن مردم، از طریق رودخانه کارون، از شهر خارج شدند.اسناد وزارت دفاع در دوران نبرد اسناد وزارت دفاع در دوران نبرد اسناد وزارت دفاع در دوران نبرد اسناد وزارت دفاع در دوران نبرد اسناد وزارت دفاع در دوران نبرد اسناد وزارت دفاع در دوران نبرد اسناد وزارت دفاع در دوران نبرد اسناد وزارت دفاع در دوران نبرد اسناد وزارت دفاع در دوران نبرد اسناد وزارت دفاع در دوران نبرد اسناد وزارت دفاع در دوران نبرد اسناد وزارت دفاع در دوران نبرد اسناد وزارت دفاع در دوران نبرد اسناد وزارت دفاع در دوران نبرد اسناد وزارت دفاع در دوران نبرد اسناد وزارت دفاع در دوران نبرد اسناد وزارت دفاع در دوران نبرد اسناد وزارت دفاع در دوران نبرد اسناد وزارت دفاع در دوران نبرد اسناد وزارت دفاع در دوران نبرد اسناد وزارت دفاع در دوران نبرد اسناد وزارت دفاع در دوران نبرد اسناد وزارت دفاع در دوران نبرد اسناد وزارت دفاع در دوران نبرد اسناد وزارت دفاع در دوران نبرد
فرماندهی مقاومت خرمشهر را سرهنگ علی قمری فرمانده داوطلب گردان دژ خرمشهر و دریادار دوم داریوش ضرغامی و ناخدا هوشنگ صمدی، فرمانده گردان تکاوران دریایی ارتش ، محمد جهان آرا فرمانده سپاه خرمشهر و حبیب الله سیاری که یکی از تکاوران زبده ارتش بود به عهده داشتند. گرچه صدام وعده فتح یک روزه خرمشهر، سه روزه خوزستان و دو هفته ای ایران را می داد، اما با مقاومت مردمی و ارتش در خوزستان، به اشغال خرمشهر و حصر آبادان اکتفا کرد.
پس از وقوع انقلاب اسلامی در سال ۱۳۵۷، برخی استان ها از جمله خورستان دچار آشوب شد. در اهواز، حزب خلق عرب ادعای جدایی و پیوستن به عراق را داشت. بمب گذاری و خرابکاری آنها، مدتی مردم شهر خرمشهر را عاصی کرده بود.
در خرمشهر و اهواز، گروه جدایی طلب جبهه خلق عرب شورش هایی کرده بود و به کمک صدام حسین، برای مدتی در شهرهای استان خوزستان بمب گذاری می کرد و در جاده های مرزی مین ضد نفر یا ضد خودرو می گذاشت. در بهار ۱۳۵۸، تیمسار احمد مدنی استاندار وقت استان خوزستان از فرمانده منطقه دوم نیروی دریایی در بوشهر، تقاضای اعزام یک گروهان تکاور برای تأمین امنیت خرمشهر و آبادان کرد. از بوشهر یک گروهان تکاور نود نفری به فرماندهی ناوبان عیسی حسینی بای، ناوبان محمدعلی صفا ، ناوبان سلیمان محبوبی به خرمشهر گسیل شد تا با خرابکارها مقابله کند. تکاورها مقدار زیادی از بمب ها و مین های کارگذاری شده را خنثی کردند و با کمک مردم بومی، اقدام به شناسایی و دستگیری خرابکارها کردند.
فرماندهی مقاومت خرمشهر را سرهنگ علی قمری فرمانده داوطلب گردان دژ خرمشهر و دریادار دوم داریوش ضرغامی و ناخدا هوشنگ صمدی، فرمانده گردان تکاوران دریایی ارتش ، محمد جهان آرا فرمانده سپاه خرمشهر و حبیب الله سیاری که یکی از تکاوران زبده ارتش بود به عهده داشتند. گرچه صدام وعده فتح یک روزه خرمشهر، سه روزه خوزستان و دو هفته ای ایران را می داد، اما با مقاومت مردمی و ارتش در خوزستان، به اشغال خرمشهر و حصر آبادان اکتفا کرد.
پس از وقوع انقلاب اسلامی در سال ۱۳۵۷، برخی استان ها از جمله خورستان دچار آشوب شد. در اهواز، حزب خلق عرب ادعای جدایی و پیوستن به عراق را داشت. بمب گذاری و خرابکاری آنها، مدتی مردم شهر خرمشهر را عاصی کرده بود.
در خرمشهر و اهواز، گروه جدایی طلب جبهه خلق عرب شورش هایی کرده بود و به کمک صدام حسین، برای مدتی در شهرهای استان خوزستان بمب گذاری می کرد و در جاده های مرزی مین ضد نفر یا ضد خودرو می گذاشت. در بهار ۱۳۵۸، تیمسار احمد مدنی استاندار وقت استان خوزستان از فرمانده منطقه دوم نیروی دریایی در بوشهر، تقاضای اعزام یک گروهان تکاور برای تأمین امنیت خرمشهر و آبادان کرد. از بوشهر یک گروهان تکاور نود نفری به فرماندهی ناوبان عیسی حسینی بای، ناوبان محمدعلی صفا ، ناوبان سلیمان محبوبی به خرمشهر گسیل شد تا با خرابکارها مقابله کند. تکاورها مقدار زیادی از بمب ها و مین های کارگذاری شده را خنثی کردند و با کمک مردم بومی، اقدام به شناسایی و دستگیری خرابکارها کردند.
wiki: نبرد خرمشهر