یای مجهول

یای مجهول یکی از واکه ها است.
Е و Э در تاجیکی
Ê، É (لاتین) و E (سیریلیک) ێ در کردی
ê در زبان لکی
ې در پشتو
یای مجهول در بسیاری از زبان ها از جمله فارسی وجود دارد. اگرچه در الفبای فارسی-عربی هیچ نویسه ای ندارد و در لهجه های غربی این زبان دیگر مانند یای معلوم تلفظ می شود. یای مجهول چیزی بین ـِ و ـی است و در واقع شکل کشیده ای از زیر (کسره) است. در برخی از کلمات فارسی غربی دو گونه شیوه نگارش برای یک کلمه کاربرد دارند که نشانی از وجود یای مجهول در اصل کلمه است. مثلاً کلمات میهمان و مهمان در زبان فارسی شرق هردو یکسان و با یای مجهول تلفظ می شوند.
این تلفظ در زبان های کردی و ارمنی و همچنین در کلمات قرض گرفته شده از فارسی در زبان ترکی هنوز زنده است.
به عنوان نمونه در گویش فارسی افغانستان کلمات شیر (گربه سان) و شیر (نوشیدنی) به دو گونه تلفظ می شوند. مولانا در شعری تفاوت این دو را چنین به نظم آورده است: