قِیچی ابزاری است که به وسیله آن پارچه، کاغذ، مو و اشیاء دیگر را می برند و دارای دو شاخه بُرنده است که از وسط به یکدیگر وصل شده اند،قیچی معمولاً ابزاری آهنین و مرکب از دو
تیغه برنده که به واسطه
میخ یا
پیچی آن دوتیغه روی هم قرار می گیرند و هر چیز جامدی را به کمک آن می برند.
قیچی های خانگی: این نوع قیچی ها تیغه هایی با طول کوچک تر از ۱۵ سانتیمتر دارند و دسته های آن ها نیز همین اندازه است و جاانگشتی های تقریباً هم پهنا دارد. قیچی های
سلمانی و
آشپزخانه از این نوع هستند.
قیچی های کار: این نوع قیچی ها تیغه هایی بلندتر از ۱۵ سانتیمتر دارند و معمولاً سوراخ جاانگشتی یکی از دسته های آن ها گشادتر است و برای چند انگشت جا دارد در حالی که دستهٔ دیگر آن ها سوراخی یک انگشتی دارد. قیچی های
باغبانی و صنعتی (آهنبری) از این نوع هستند.
قیچی از ترکیب دو نوع
ماشین ساده یعنی گوه و
اهرم تشکیل می شود.
نام های اصیل فارسی آن دوکارد، گاز و ناخن پیرای بوده که مدتی با نام عربی مقراض و در دورهٔ جدید در ایران با نام ترکی قیچی (در اصل قیچا) نامیده می شود. البته برخی ریشهٔ این واژه را قی چین یعنی ابزاری که قی شمع را می چیند دانسته اند.
امروزه به خاطر کاربرد روستایی آن، واژهٔ دوکارد تنها برای اشاره به قیچی پشم چین به کار می رود.در اصطلاح خیاطان خرده پارچه هایی را که خیاط پس از برش لباس از پارچه جدا می کند و دیگر قابل استفاده نیست «دَم قیچی» می نامند.حالت فعلی از نام واژه قیچی به کمک فعل های کردن و زدن درست می شود.