سرا

مترادف سرا : بقعه، بیت، خانه، دار، کاشانه، مسکن، منزل، کوشک، قصر

فارسی به انگلیسی

house, inn

house, inn, commercial warehouse

secretly

hall, house

مترادف و متضاد

۱. بقعه، بیت، خانه، دار، کاشانه، مسکن، منزل
۲. کوشک، قصر

بقعه، بیت، خانه، دار، کاشانه، مسکن، منزل

کوشک، قصر

فرهنگ فارسی

سرای:خانه، جا، مکان، منزل، خانه بزرگ
( اسم ) در ترکیب به معنی سراینده آید : چکامه سرا نغمه سرا .
دهی است از دهستان تورجان بخش بوکان شهرستان مهاباد واقع در ۱۹ هزار گزی جنوب بوکان - در مسیر شوسه بوکان به سقز

فرهنگ معین

(سَ ) (اِ. )= سرای : ۱ - خانه ، مکان . ۲ - بنای عالی . ۳ - پسوند مکان : کاروانسرا.

لغت نامه دهخدا

سرا. [ س َ ] ( اِ ) سرای. از پارسی باستان «سراده » ، اوستا «سراذه » ، ارمنی عاریتی و دخیل «سرهک »، «سره » . عربی عاریتی و دخیل سرادق ( خانه و بیت ، کوشک و قصر، بنای عالی ). بارگاه. منزلگاه. اندرون و حرم. رجوع کنید به سرای. ( حاشیه برهان قاطع چ معین ). خانه. ( غیاث ). رشیدی گوید آنکه فقط لفظ سرای بمعنی مسافرخانه در پیش مردم مستعمل است ظاهراً درست نباشد، بجای آن مهمانسرای باید گفت. ( آنندراج ). خانه سپنجی. ( شرفنامه ) :
بهشت آئین سرایی را بپرداخت
ز هر گونه در او تمثالها ساخت.

رودکی.

بگفت این و رفت آنگهی در قفاش
به ارگ اندر آمد بشد در سراش.

فردوسی.

سرایی دیدم چون بهشت آراسته. ( تاریخ بیهقی ).
سراآن جهان نردبان این جهانست
بسر برشدت باید این نردبان را.

ناصرخسرو.

و عضدالدوله آنجا [شیراز] سرایی ساخت و صد باغ سخت نیکو. ( فارسنامه ابن البلخی ). و از جمله اسباب و تجمل او دوازده هزار کنیزک در سراهاء او بودند. ( فارسنامه ابن البلخی ص 103 ). فرمود تا آن پسرک را بسرا بردند. ( نوروزنامه ).
مساز عیش که نامردمی است طبع جهان
مخور کرفس که پرکژدم است بوم و سرا.

خاقانی.

خبر وفات او نهان میداشتند تا او را با سرا آوردند و بشرایطعزا قیام کردند. ( ترجمه تاریخ یمینی ).
این سرا و باغ تو زندان توست
ملک و مال تو بلای جان توست.

مولوی.

دیدم ضعیف جانوری مثل عنکبوت
گفتم کزین متاع مرا در سرا بسست.

سلمان ساوجی.

رجوع به سرای شود.
در ذیل به صورت مزید مؤخر آید: آرمان سرا، آستانه سرا، آق سرا، آهوسرا، آیک سرا، احمدسرا، الم سرا، اوطاق سرا، باج سرا، بهارسرا، باغچه سرا، بستانسرا :
بلبل بستانسرا صبح نشان میدهد
وزدر ایوان نخاست بانگ خروشان بام.

سعدی.

پاین سرا. پرده سرا. پله سرا. تلنگ سرا. تنگ سرا. چابک سرا. چاله سرا. چومارسرا. حرمسرا. حسرتسرا. خیمه سرا. خالده سرا. خلوتسرا. خواجه سرا. دانشسرا. دوسرا ( بمعنی دنیا و آخرت ) :
نگوید کسی جز به بدنام من
نباشد بهر دوسرا کام من.

فردوسی.

دین نه و دنیا نه همچو کافر درویش
در دوسرا بهره جز عقاب نیاید.

ظهیرالدین.

ده سرا. زاغسرا. سرتکوسرا. سرجه سرا. سنگسرا. سوخته سرا. سیاه پله سرا. سرسرا. صومعه سرا. طرب سرا. عثمانسرا. غم سرا. قلعه سرا. قول سرا. قیامت سرا. کاروانسرا. کله سرا. کوپاسرا. کوشک سرا. کولک سرا. گرجیه سرا. گرمابه سرا. گزنه سرا. گل سرا. مدیحه سرا. ماتم سرا. مصیبت سرا. مهمانسرا. مشهدسرا. مهدی سرا. میانسرا.

سرا. [ س َ ] (اِ) سرای . از پارسی باستان «سراده » ، اوستا «سراذه » ، ارمنی عاریتی و دخیل «سرهک »، «سره » . عربی عاریتی و دخیل سرادق (خانه و بیت ، کوشک و قصر، بنای عالی ). بارگاه . منزلگاه . اندرون و حرم . رجوع کنید به سرای . (حاشیه ٔ برهان قاطع چ معین ). خانه . (غیاث ). رشیدی گوید آنکه فقط لفظ سرای بمعنی مسافرخانه در پیش مردم مستعمل است ظاهراً درست نباشد، بجای آن مهمانسرای باید گفت . (آنندراج ). خانه ٔ سپنجی . (شرفنامه ) :
بهشت آئین سرایی را بپرداخت
ز هر گونه در او تمثالها ساخت .

رودکی .

بگفت این و رفت آنگهی در قفاش
به ارگ اندر آمد بشد در سراش .

فردوسی .

سرایی دیدم چون بهشت آراسته . (تاریخ بیهقی ).
سراآن جهان نردبان این جهانست
بسر برشدت باید این نردبان را.

ناصرخسرو.

و عضدالدوله آنجا [شیراز] سرایی ساخت و صد باغ سخت نیکو. (فارسنامه ٔ ابن البلخی ). و از جمله اسباب و تجمل او دوازده هزار کنیزک در سراهاء او بودند. (فارسنامه ابن البلخی ص 103). فرمود تا آن پسرک را بسرا بردند. (نوروزنامه ).
مساز عیش که نامردمی است طبع جهان
مخور کرفس که پرکژدم است بوم و سرا.

خاقانی .

خبر وفات او نهان میداشتند تا او را با سرا آوردند و بشرایطعزا قیام کردند. (ترجمه ٔ تاریخ یمینی ).
این سرا و باغ تو زندان توست
ملک و مال تو بلای جان توست .

مولوی .

دیدم ضعیف جانوری مثل عنکبوت
گفتم کزین متاع مرا در سرا بسست .

سلمان ساوجی .

سعدی .

پاین سرا. پرده سرا. پله سرا. تلنگ سرا. تنگ سرا. چابک سرا. چاله سرا. چومارسرا. حرمسرا. حسرتسرا. خیمه سرا. خالده سرا. خلوتسرا. خواجه سرا. دانشسرا. دوسرا (بمعنی دنیا و آخرت ) :
نگوید کسی جز به بدنام من
نباشد بهر دوسرا کام من .

فردوسی .

دین نه و دنیا نه همچو کافر درویش
در دوسرا بهره جز عقاب نیاید.

ظهیرالدین .

سرا. [ س َ ] (از ع ، اِمص ) در عربی بمعنی نرمی و رأفت لیکن به این معنی در آخر همزه است ، فارسیان بدون همزه نیز آرند. (غیاث ) (آنندراج ).

سرا. [ س َ ] (نف مرخم ) سرای . سراینده :
نشاندند مطرب بهر برزنی
اغانی سرایی و بربطزنی .

نظامی .

ستایش سرایان نه یار تواَند
نکوهش کنان دوستدار تواَند.

سعدی .

رجوع به سرای شود.

سرا. [ س َ ] (هندی ، اِ) اسم هندی خمر است . (تحفه ٔ حکیم مؤمن ).

سرا. [ س َ ] (اِخ ) در ساحل نهر اتل است و نهر اتل بصحراء قفچق است و سرا برساحل آن است . (ابن بطوطه ، از یادداشت بخط مؤلف ).

سرا. [ س َ ] (اِخ ) قریه ای است در نهاوند. (معجم البلدان ).

سرا. [ س َ ] (اِخ ) دهی است از دهستان تورجان بخش بوکان شهرستان مهاباد واقع در 19 هزارگزی جنوب بوکان در مسیر شوسه ٔ بوکان به سقز. هوای آن معتدل و دارای 557 تن سکنه است . آب آنجا از سیمین رود تأمین میشود. محصول آن غلات ، توتون ، حبوب . شغل اهالی زراعت و گله داری و صنایع دستی آنان جاجیم بافی است . راه شوسه و دبستان ملی دارد. (از فرهنگ جغرافیایی ایران ج 4).

فرهنگ عمید

۱. خانه، جا، مکان، منزل.
۲. خانۀ بزرگ.
* سرای بقا: [قدیمی، مجاز] = * سرای پسین
* سرای پسین: [قدیمی، مجاز] آخرت، جهان دیگر.
* سرای جاوید: [مجاز] دنیای دیگر، عالم دیگر، بهشت.
* سرای سپنج: [قدیمی]
۱. خانۀ عاریت.
۲. [مجاز] دنیا.
* سرای فانی: [مجاز] دنیا.
مسرت، شادی، شادمانی، شادکامی، خوشی.
۱. = سراییدن
۲. سراینده (در ترکیب با کلمۀ دیگر ): چکامه سرا، داستان سرا، سخن سرا، مدحت سرا، نغمه سرا.

۱. خانه؛ جا؛ مکان؛ منزل.
۲. خانۀ بزرگ.
⟨ سرای بقا: [قدیمی، مجاز] = ⟨ سرای پسین
⟨ سرای پسین: [قدیمی، مجاز] آخرت؛ جهان دیگر.
⟨ سرای جاوید: [مجاز] دنیای دیگر؛ عالم دیگر؛ بهشت.
⟨ سرای سپنج: [قدیمی]
۱. خانۀ عاریت.
۲. [مجاز] دنیا.
⟨ سرای فانی: [مجاز] دنیا.

مسرت؛ شادی؛ شادمانی؛ شادکامی؛ خوشی.

۱. = سراییدن
۲. سراینده (در ترکیب با کلمۀ دیگر): چکامه‌سرا، داستان‌سرا، سخن‌سرا، مدحت‌سرا، نغمه‌سرا.

دانشنامه عمومی

سرا در بازار همان نقش کاروانسرا را دارد. با این تفاوت که در سرا کالایی جز کالاهای کوچک و آن هم به عنوان نمونه وارد نمی شود. سراها هم در فضای بسیار بزرگ و در دو طبقه ساخته می شدند. در طبقهٔ بالا دفاتر تجارتخانه ها قرار داشت و در طبقهٔ پایین انبارها و کارگاه های تولیدی. در سراها و کاروان سراها خرده فروشی نمی کردند، بلکه معاملات کلی انجام می دادند.
از آن جا که عبور و مرور حیوانات در بازار ممنوع بود، سراها و کاروانسراها در خیابان های جداگانه و موازی راستاها بودند و با دروازه ها ارتباط داشتند. عبور و مرور حیوانات و گاری ها در بازارها به سه ملاحظهٔ مهم ممنوع بود:1. از آن جا که محیط بازارها بسته و بسیار شلوغ است، مدفوع حیوانات باعث ایجاد محیطی غیر بهداشتی و متعفن می شد. 2. چنانچه از عبور و مرور حیوانات و گاری ها در بازارها جلوگیری نمی شد، محیط بازار مورد تاخت و تاز بعضی از مردم غیر مسئول قرار می گرفت و باعث می شد که امنیت جانی مردم در بازار تهدید شود و فروشنده و خریدار نتوانند با خیال راحت به کار خود بپردازند.3. رفت وآمد مردم مشکل و گاه ناممکن می گشت.
البته این اصول همیشه رعایت نمی شد و گردن کلفت ها زیر بار نمی رفتند. در یادداشت های مستشرقین از تاخت و تاز کالسکه های ثروتمندان، شاهزادگان و مردم با نفوذ در بازارها انتقادات بسیاری شده است.متأسفانه امروز این ملاحظات فراموش شده و در بازارهای ایران انواع موتور سیکلت و گاری جان خریدار و فروشنده را به لب می رسانند. گویی همهٔ مردم این مملکت شاهزاده و متنفذ شده اند.

wiki: بخش مرکزی در شهرستان سقز است که در استان کردستان ایران قرار دارد.
این روستا در دهستان سرا واقع شده و براساس سرشماری سال ۱۳۸۵، جمعیت آن ۸۱۶ نفر (۱۷۳ خانوار) بوده است.

wiki: سرا (سقز)

خانه

دانشنامه آزاد فارسی

از بخش های مهم بازار سنّتی در ایران. متشکل است از فضایی باز به نام صحن در میان، و حجره های یک یا چند طبقه در پیرامون آن. برخلاف کاروان سرا، حجرۀ سکونتی ندارد، و تحویل، نگهداری، و توزیع عمدۀ کالاهای تجاری در بین کسبه و حجرات بازار، کارکرد اصلی آن است. معمولاً در سراها، حجره هایی به دفتر تجاری بازرگانانِ عمده تعلق دارد. در سراهای دو طبقه، طبقۀ همکف به عرضۀ کالاها و انبارکردن آن، و طبقۀ بالا به دفترهای تجاریِ بازرگانان و گاه کارگاه های کوچک، اختصاص داشته است. بسیاری از سراها، از چند طریق به راستۀ بازار مرتبط می شود. برخی از سراها علاوه بر حجره های اصلی، اتاق هایی برای خدمۀ سرا، و نیز ملزومات بارگیری داشته اند. سرای ساروتقی در بازار اصفهان (از دورۀ صفویان)، سرای مُشیر (گلشن) در بازار شیراز، و سرای نو در بازار کاشان (از دورۀ قاجاریان)، و سرای وزیر در بازار قزوین از مهم ترین سراهای برجامانده است.

wikijoo: سرا

دانشنامه اسلامی

[ویکی الکتاب] معنی سِرّاً: راز - مطلبی که در دل پنهان کرده باشند و نخواهند دیگران از آن خبردار شوند
ریشه کلمه:
سرر (۴۴ بار)

(به کسر و تشدید ر) نهان. امر پوشیده در صحاح گوید «السرّ: الذی یکتم» راغب گوید: حدیثی که در نفس مکتوم است ، . اسرار: نهان کردن است ، . یعنی دعوت خود را هم آشکار و هم نهان بر ایشان رساندم. . اسرار را به فتح همزه و کسر آن هر دو خوانده‏اند و در قرآن‏ها به کسر همزه است یعنی خدا رازهای آنها و یا پنهان داشتنشان را میداند. . آنگاه که پیامبر به بعضی زنانش حدیثی در پنهانی گفت. سریره: مثل سرّ به معنی امر پوشیده است جمع آن سرائر می‏باشد (صحاح) . در نهج البلاغه نامه 10 آمده «مُختَلِفَ الَلانِعیةِ وَالسَّریرَةِ». * یعنی ظالمان راز را پنهان کردند در المیزان آمده: این جمله برای مبالغه است زیرا که «اَسَّرُوا» نجوی بودن را می‏فهماند. راغب آن است که اصلاً راز را اظهار نکردند که نجوی گاهی بعداً آشکار می‏شود. * . نجوی راز گفتن و سرّ حدیث مکتوم در نفس است آیه صریح است در اینکه خدا هم حدیث نفس و سخن باطنی و هم راز گفتن را می‏شنود و سخنی چنانکه گفته . * . معنی آیه در «خفی» گذشت. * . معنی این دو آیه در «بلی» گذشت. امتحان شدن سرائر توأم با ظاهر شدن روز قیامت ظاهر می‏شود انسان را بر پوشاندن آنها نه نیروئی هست و نه یاری. این آیه نظیر . است.

wikialkb: سِرّا

گویش مازنی

۱دشت – صحرا ۲کشت زار

دور – اطراف

۱اتراق گاه دامداران ۲خانه

/saraa/ دشت – صحرا - کشت زار & دور – اطراف & اتراق گاه دامداران - خانه

واژه نامه بختیاریکا

بُن. مثلا دو بُن دو جُلی

پیشنهاد کاربران

در زبان لری بختیاری به معنی
حیاط

به سرا نشستیم چایی بیار::
در حیاط نشسته هستیم
چای بیاور
Sara

حجره

خانه بزرگ را گویند

به زبان قشمی :منزل، خانه

خانه، کاشانه

به صورت پنهانی

خانه ؛ کاشانه ؛ محل زندگی

خانه
کاشانه
بنا

مترادف سرا: بقعه، بیت، خانه، دار، کاشانه، مسکن، منزل، کوشک، قصر

ریشه ی واژه ی #سارای در ترکی به معنی دربار ، و #سرای در فارسی ✅

متن زیر را بخوانیم : ( نقل قول است )
/~ Fa sarāy سراى kapalı b�y�k mek�n, konak, �zellikle h�k�mdar konağı << OFa srād/srāh a. a. /

این ریشه یابی مضحک این واژه است فقط قصد یک طرفه در دزدی کلمات را دارند. ♦️

سارای از سارماق یا سرمک به معنی پهن کردن گستردن ، پوشیدن، خود را پوشیدن در مقابل دشمن
از این تفسیر معنی دربار یا خانه را گرفته است جایی که گسترده شده است یا پوشیده شده است مربوط به حفاظت است.
بعضی سری از کلمات در تمامی ملل مشترک هستند و هیچ ترکی نمی تواند بگوید که "ام" در عربی از ترکی "آنا" گرفته شده است، این دسته کلمات در تمامی زبان ها مشترک اند.

از فعل ترکی sarmak گرفته شده که به معنی احاطه کردن ، در بر گرفتن می باشد از آن مشتق اسم مکان sarak به دست می آید که به معنی کلی به معنی مکان احاطه شده ، محل دربرگرفته شده ، و به طور خاص به عمارتی گفته می شود که توسط دیوار احاطه و در برگرفته شده است و دارای محوطه ای داخلی است که توسط دیوار از محیط بیرون جدا شده است
کلمه با تخفیف وتبدیل تلفظ k به شکل sarağ و در نهایت به شکل saray در آمده است و به شکل "سرای" وارد فارسی شده است و به شکل "سرا" در آمده است و فقط در ترکیبات وصفی و اضافی و در اشعار و ابیات جهت زیبایی و رعایت اوزان به شکل "سرای" ظاهر می شود وگرنه در حالت عادی در فارسی کلمات فارسی این چنینی با "ی" ادا نمی شوند مانند ، جا ، دانا ، گویا ، رسا ، فرا ، نوا و. . . که در حالت ابتدا به ساکن همراه با "ی" تلفظ و به کار برده نمی شوند چه به واژه سرای و این حالت پایانی " - ای" مختص کلمات ترکی است مانند : yatay , danıshtay , kurultay , yay , pay , say , alay , tay , bay , haray , hatay , ay , و. . .

شادی وآسایش

بقعه

مانیا هم به معنی سرا هست

درود ُ سپاس
واژه سرا در پارسی باستان وپهلوی به دیسه سراده و سرادک به معنای خانه بزرگ و همچنین در برخی گویشها به معنای حیاط و صحن و به همین معنا برای فضاهای باز در بازار به کار می رفته است.
واژه سرادک در پارسی به ریخت سرا کوتاه شده ولی در عربی به دیسه سرادق درآمده.
واژه سرا مانند بسیاری دیگر از واژگان پهلوی که زبان کهن آذربایجان بوده، با درونشدن به ترکی، هم کاربرد نامی و هم کارواژه ای پیدا کرده است.

واژه ( سرا، سرای ) در زبان اوستایی ( SRADHA ) ، در پارسی باستان ( SRADA ) ، درپهلوی ( SRAY سَرای ) ، در ارمنی ( SRAH، SRAHAK ) ، در لاتین ( CELLA ) ، در آلمانی کهن ( HALLA ) ، در آلمانی ( HALLE ) ، در انگلیسی ( HALL ) بوده است.
نکته:
1 - نیاز به یادآوری است واژگان ( CELL ) ، ( CELLAR ) ، ( CELLULE سلول ) نیز از همین ریشه هستند.
2 - چمِ این واژه در زبانهای سانسکریت و یونانی: کلبه، خانه ی کوچک
منبع: رویه ی 354 نبیگِ ریشه های هندواروپایی زبان پارسی/ نویسنده: منوچهر آریانپور کاشانی

حالا کاربرِ پانمغول برو دیوار را گاز بگیر.

کلمات دیگر: