مجروح

زخم شده، زخمی
( اسم ) زخمی شده جراحت برداشته زخمی خسته : چو روی و پشت عدوی تو زرد و مجروح است ز زخم سطوت جود تو چهر. دینار . ( مسعود سعد ) جمع : مجروحین .
عصمه الله خان از شعرای هندی

(مَ ) [ ع . ] (اِمف . ) زخمی ، زخم خورده .

مجروح. [ م َ ] ( ع ص ) خسته. ( آنندراج ). خسته. زخم دار. زخم کرده شده. افکارشده. ( ناظم الاطباء ). جریح. مکلوم. افگار. فگار. جراحت برداشته. زخم دیده. زخمی شده. زخمی ( به اصطلاح امروز ). ( یادداشت به خط مرحوم دهخدا ) : احمد گفت روی ندارد مجروح به جنگ رفتن. ( تاریخ بیهقی چ ادیب ص 353 ). خوارزمشاه ایشان را بسیار نیکوئی گفت و هر چند مجروح بود کس ندانست. ( تاریخ بیهقی چ ادیب ص 353 ). بوالحسن کرخی را دیدم در زیر درختی افتاده مجروح می نالید. ( تاریخ بیهقی چ ادیب ص 641 ).
گر ترا باید که مجروح جفا بهتر کنی
مرهمی باید نهادن بر سرش نرم از وفا.چو روی و پشت عدوی تو زرد و مجروح است
ز زخم سطوت جود تو چهره دینار.شیر مجروح و نالان باز آمد. ( کلیله و دمنه ).
ای دل خاقانی مجروح ، خیز
اهل به دست آور و درمان طلب.قوت روح و چراغ من مجروح رشید
کز معانیش همه شرح هنر باز دهید.شاید که ناورم دل مجروح دربرت
زیبد که ننگرم به رخ اصفر آینه.صبر من از بیدلی است از تو که مجروح را
چاره ز بی مرهمی است سوختن پرنیان.شمس المعالی به معالجت مجروحان آن لشکر... و انواع شیم خویش ظاهر گردانید. ( ترجمه تاریخ یمینی چ 1 تهران ص 267 ). اشک دیده انام مسفوح و چشم شخص اسلام مقروح و مجروح. ( ترجمه تاریخ یمینی چ 1 تهران ص 444 ).
کوفته شدسینه مجروح من
هیچ نماند از من و از روح من.من امروزاز زمره آن طایفه ام زیرا که دو نوبت بر در این سوراخ به زخم چوب و زخم زبان تو جوارح صورت و معنی را مجروح یافتم. ( مرزبان نامه چ قزوینی ص 228 ). بحکم ضرورت خسته و مجروح در پی کاروان افتاد. ( گلستان ).
آن عاشق مجروح ندانی که چه گفته ست
هر خون که دلارام بریزد دیتی نیست.ای راحت اندرون مجروحم
جمعیت خاطرپریشانم.ای گنج نوشدارو با خستگان نگه کن
مرهم به دست و ما را مجروح می گذاری.|| آن که گواهی او نامقبول گردد. ( آنندراج ). شاهد و گواه دروغ. ( ناظم الاطباء ). مقابل عدل. ( یادداشت به خط مرحوم دهخدا ) : و عدل و مجروح [ از محدثین ] کیست. ( تاریخ بیهق ، یادداشت ایضاً ). || سرزنش شده. ( ناظم الاطباء ) ( از فرهنگ جانسون ). || رد کرده شده. ( ناظم الاطباء ). مردود. ( از فرهنگ جانسون ). || ملزم شده. ( ناظم الاطباء ).

۱. زخم شده، زخمی، زخمدار.
۲. (صفت ) [مجاز] آزرده، رنجیده.

تِلیش تِلاش؛ زخمی؛ زِیدِه؛ تِهلِستِه؛ تیلِستِه؛ کِل و زِل
شَل و زَم دار؛ شَل و قَل؛ شَل و کُل ( شل و قل ) ؛ شَلار مَلاری؛ تِلیش تِلاش؛ تِهلِستِه؛ زِیدِه؛ شِرّه دال؛ کِل و زِل

زخمی