کلمه جو
صفحه اصلی

اسکیزوفرنی

فارسی به انگلیسی

schizophrenia

فرهنگ معین

(اِ زُ فِ ) [ فر. ] (اِ. ) هر یک از انواع اختلال های شدید روانی که با بریدن از واقعیت ، هذیان ، توهم ، خلق نامتناسب و رفتار آشفته همراه است .

فرهنگ عمید

= جنون * جنون جوانی

= جنون ⟨ جنون جوانی


دانشنامه عمومی

این واژه ریشه فارسی ندارد اگر بخواهیم معادل فارسی برای آن بیان کنیم روان گسیخته کلمه مناسبی است. اسکیزوفرنی که گاهی در فارسی به صورت اسکیزوفرنیا یا شیزوفرنی نیز نگاشته میشود نام نوعی بیماری روانی است که شدت آن در حد جنون است. معمولا این بیماران ارتباط گسیخته ای با دنیای اطراف خود دارند.


روان گسیختگی، اسکیزوفرنی یا شیزوفرنی (به انگلیسی: Schizophrenia) که اکثر روانپزشکان و روانشناسان به آن سرطان خاموش نیز می گویند یک اختلال روانی شایع است که از ویژگی های بارز آن فقدان توانایی در اندیشیدن، عاطفه ضعیف، انجام رفتارهای نامعقول و ناتوانی در درک واقعیت است. البته شایان ذکر است که منظور از ناتوانی در درک واقعیت، توهمات مغزی فرد بیمار می باشد. این بیماری در میان همهٔ بیماری های عمدهٔ روان شناختی از همه وخیم تر و شدیدتر می باشد و معمولاً خود را به صورت توهمات شنیداری، توهم های جنون آمیز یا عجیب و غریب، یا تکلم و تفکر آشفته نشان می دهد، و با اختلال در عملکرد اجتماعی یا شغلی قابل توجهی همراه است و فرد را از همه جوانب زندگی عقب می اندازد. شروع علائم معمولاً در دوران نوجوانی رخ می دهد، بدین معنی که نوجوانی سن ابتلا به اسکیزوفرنی است که با یک شیوع در طول زندگی جهانی در حدود ۰٫۳–۰٫۷٪. تشخیص بر اساس مشاهدهٔ رفتار و تجارب گزارش شدهٔ بیمار است. روانپزشکان و روانشناسان آن را نوعی جنون می دانند. به باور بسیاری از رواندرمانگران فرد مبتلا به اسکیزوفرنی دارای هذیان ها و توهمات بسیاری از جمله توهم های شنیداری و دیداری می باشند. توهم کاپگراس نمونه ای بارز از توهمات فرد اسکیزوفرن می باشد.
توهمات
وهم و خیالات
سخنان آشفته، که جلوه ای از اختلال در تفکر رسمی می باشد.
رفتار به شدت آشفته (مانند نامناسب لباس پوشیدن، اغلب گریه کردن) یا رفتار جنون جوانی
علائم منفی: تحت تأثیر کم توجهی عاطفی (فقدان یا کمبود در پاسخ عاطفی) قرار گرفتن، عجز گویایی (فقدان یا کمبود در گفتار)، یا نداشتن اختیار و اراده (فقدان یا کمبود انگیزه).
به نظر می رسد ژنتیک، محیط اولیه، نوروبیولوژی، و فرایندهای روانی و اجتماعی از عوامل مهم مؤثر باشند؛ ۴۰ درصد از بیماران مبتلا به اسکیزوفرنی چپ دست بوده اند. به نظر می رسد برخی از مواد مخدر تفریحی و داروها باعث ایجاد یا بدتر شدن علایم می شوند. پژوهش حاضر بر روی نقش نوروبیولوژی متمرکز شده است، اگر چه هیچ علت ارگانیک مجزایی یافت نشد. ترکیب بسیار محتمل علائم بحث هایی را در مورد اینکه آیا تشخیص نشان دهندهٔ یک اختلال واحد است یا تعدادی از سندرم های گسسته، برانگیخته شده است. با وجود اینکه ریشه لغت در یونانی skhizein (σχίζειν، «گسستن») و phrēn, phren- (φρήν, φρεν-؛ «ذهن») است، اسکیزوفرنی به معنی «ذهن گسیخته» نیست و همانند اختلال تجزیهٔ هویت نمی باشد - که به عنوان «اختلال شخصیت چندگانه» یا «هویت پریشی» نیز شناخته می شود - شرایطی که اغلب در ادراک عمومی با آن اشتباه گرفته می شود.
نقطه اتکای درمان، داروهای ضد جنون است، که عمدتاً فعالیت گیرنده دوپامین (و گاهی اوقات سروتونین) را سرکوب می کنند. روان درمانی و توان بخشی حرفه ای و اجتماعی نیز در درمان مهم هستند. در موارد جدی تر - که امکان ایجاد خطر برای شخص بیمار و دیگران وجود دارد - ممکن است به بستری اجباری نیاز باشد، اگر چه ماندن در بیمارستان در حال حاضر کوتاه تر و کمتر از آن چیزی است که زمانی مرسوم بود.
اختلال عمدتاً ادراک را تحت تأثیر قرار می دهد، اما معمولاً به مشکلات مزمن در رفتار و احساسات نیز می انجامد. افراد مبتلا به اسکیزوفرنی در معرض شرایط اضافی (همراه بیماری) هستند، از جمله افسردگی اساسی و اختلال اضطراب؛ احتمال سوء مصرف مواد مخدر در طول زندگی تقریباً ۵۰٪ است. مشکلات اجتماعی از قبیل بیکاری طولانی مدت، فقر و بی خانمانی، شایع هستند. امید به زندگی متوسط افراد مبتلا به این اختلال به دلیل افزایش مشکلات سلامت جسمی و نرخ خودکشی بالاتر (حدود ۵٪) ۱۲ تا ۱۵ سال کمتر از کسانی که مبتلا به آن نیستند.

دانشنامه آزاد فارسی

اسکیزوفْرِنی (schizophrenia)
نام دسته ای از بیماری های روانی حاد، با علایم مشترکی چون توهم، هذیان، افت هیجانی، پریشان فکری، و فرار از واقعیت. مبتلایان را برحسب این که کدام علایم در آنان نمود بیشتری دارد، به چهار گروه اصلی دسته بندی می کنند: ۱. نوع ساده یا نامتمایز، که موجب کاهش تدریجی روابط و علایق خارجی بیمار می شود. در این نوع، هیجانات بیمار بی عمق و تفکر او ساده است و رفتاری کلیشه ای می یابد. ۲. نوع نامنظم (سازمان نایافته) که قبلاً هِبِفرِنیایی نامیده می شد. این نوع سبب بروز واکنش های عاطفی نابه جا، رفتارهای عجیب و احمقانه، هذیان (باورهای کاذب)، و توهم (درک محرک کاذب که وجود خارجی ندارد) می شود. ۳. نوع کاتاتونیایی که با ویژگی هایی چون اختلال بارز روانی ـ حرکتی، شامل بی حرکتی جنبشی، فعالیت حرکتی مفرط، منفی کاری شدید، لالی انتخابی، حرکات ارادی عجیب و غریب، پژواک گویی، یا پژواک کرداری همراه است. بی حرکتی جنبشی ممکن است به شکل کاتالپسی (انعطاف پذیری مومی) یا بُهت کاتاتونیایی ظاهر شود. ۴. نوع پارانویایی، که معمولاً در سنین بالاتر بروز می کند و ویژگی اصلی آن هذیان ها و توهم های شنیداری، و هذیان گویی با تصور توأم با حفظ نسبی کارکردشناختی و عاطفه است. در این نوع اسکیزوفرنی، هذیان ها معمولاً به گزند و آسیب یا بزرگ منشی یا هر دو مربوط است. شخص بیمار امکان دارد علایمی از هر چهار نوع اسکیزوفرنی داشته باشد. اسکیزوفرنی که ممکن است از هر ۱۰۰۰ تن هشت تن را گرفتار کند، شایع ترین بیماری روانی به شمار می آید. بیشتر بیماران بستری شده در آسایشگاه ها و بیمارستان های روانی به اسکیزوفرنی دچارند. این بیماری معمولاً از دورۀ نوجوانی بروز می کند و سیر آن بسیار متغیر است. نزدیک به یک سوم از بیماران کاملاً بهبود می یابند، در یک سوم از آنان بیماری رفت وبرگشت دارد، و یک سوم دیگر نیز به نوع حاد و مزمن آن دچار می شوند. آرای گوناگونی دربارۀ منشأ این بیماری وجود دارد که محور آن ها عوامل کالبدشناختی، زیست شیمیایی، روان شناختی، اجتماعی، ژنتیکی، و محیطی است. با این همه، هیچ یک از آن ها به اثبات نرسیده است. فشارهای زندگی را در شروع اسکیزوفرنی مؤثر دانسته اند.

پیشنهاد کاربران

علائم این بیماری را می توان به سه دسته تقسیم نمود:
۱. نشانه های مثبت positive symptoms ( فزونی در فکر، احساس و رفتار )
۲. نشانه های منفی negative symptoms ( کمبود در فکر، احساس و رفتار )
۳. نشانه های حرکتی روانی psychomotor symptoms
1. نشانه های مثبت:
علائم مثبت، «فزونی های آسیب شناسانه» هستند، و یا رفتارهای غریبی که به رفتارهای عادی فرد بیمار افزوده می شوند. هذیان ها، تفکر و گفتار از هم گسیخته، ادراکات تشدید شده و توهم ها، و واکنش های نابجا از جمله علائم معمول در این بیماران هستند.
۲. نشانه های منفی:
علائم منفی «کمبودهای آسیب شناسانه» شخصیتی هستند که شخص بیمار فاقد آنهاست. فقر در گفتار، واکنش های کند و سطحی، از دست دادن اراده، و گریختن از اجتماع نشانه های هستند که معمولا در این بیماران دیده می شوند. چنین کمبودهایی زندگی و فعالیت های فرد را به شدت تحت تاثیر قرار می دهند.
۳. نشانه های حرکتی روانی:
افراد مبتلا به اسکیزوفرنی گاه نشانه های روانی حرکتی نیز بروز می دهند، مثل حرکات عجیب، شکلک های تکراری، و ژست های نامعمول. به نظر می رسد که این ژست های غیرعادی معولا نوعی منظور شخصی برای فرد بیمار دارند، مثل نوعی آیین یا جادو.
از مهمترین عوارض این بیماری توهم، عدم ارتباط منطقی در کلام، حیران شدن و گمگشتگی در زمان و مکان، گیج و منگی، بهت و مات زدگی و فراموشی است.
این بیماری اکثراً در سنین حدود ۱۹ تا ۲۱ سالگی رخ می دهد. بیماران تصاویری را می بینند و صداها، بوها و مزه هایی را احساس می کنند که واقعی نیستند.
عوامل بیماری
به نظر می رسد که این بیماری یک بیماری چندعاملی یا پلی ژنیک باشد. با استفاده از داروهایی که برای درمان این بیماران به کار می رود، مشخص شده که ازدیاد فعالیت دوپامین ( که یکی از نوروترانسمتیرها است ) در ایجاد این بیماری نقش دارد. در حال حاضر حدود ۲۴ میلیون نفر به این بیماری مبتلا هستند. الیگو دندروسیت ها مهم ترین سلول های عامل روان گسیختگی هستند. درالیگو دندروسیتهای افراد مبتلا به روان گسیختگی، حداقل ۱۵ ژن درست عمل نمی کند. مشخص شده است که ژن رسپتورهای دوپامین D۲ وD۳ ( یعنی DRD۲ وDRD3 ) و همچنین ژن تیروزین هیدروکسیلاز با روان گسیختگی ارتباط دارد. آنزیم تیروزین هیدروکسیلاز، تیروزین را به دی هیدروکسی فنیل آلانین که پیش ساز دوپامین است تبدیل می کند. همچنین ژن رسپتورهیستامین H۲، ( HRH2 ) به عنوان یکی از کاندیدهای این بیماری محسوب شده است. یکی دیگر از ژنهایی که در رابطه با این بیماری شناسایی شده است ژن CHRNA۷ است که زیرواحد آلفا یکی از رسپتورهای اسید نیکوتینیک، را کد می کند. ژن کد کننده یکی از رسپتورهای سروتونین ( HTR2A ) نیز از دیگر ژنهایی است که با روان گسیختگی پیوستگی دارد. بانگاهی به انبوه ژنهای کاندید برای بیماری روان گسیختگی، درمی یابیم که اغلب این ژنها، در ارتباط با نوروتراتنسمیترها می باشند. برخی ار این ژنها رسپتورهای نوروترانسمیترها را کد می کنند و برخی دیگر در سنتز آنها نقش دارند.
پیشینه
علایم این بیماری در گذشته های دور نیز شناخته شده بود. ولی پیشینیان تعبیرهای اسطوره ای برای آن داشتند. پیشینیان می گفتند دیوانه کسی است که دیو را می بیند و مجنون کسی است که جن را می بیند. این همان شیزوفرنی است. شیزوفرنی نوعی از بیماری است که بیمار موجودی را می بیند که دیگران نمی بینند و مردم به این دلیل که آن موجود مورد ادعا را نمی بینند به فردی که آن موجود را می بیند مجنون یا دیوانه می گویند. به این بیماری در قدیم دیوانگی یا جن زدگی می گفتند.
در قرن نونزدهم پزشکان این بیماری را به عنوان جنون و دیوانگی محض می انگاشتند و در اوسط همین قرن بندیکت اوگوستن مورل برای اولین بار به توصیف این بیماری در کتاب خود پرداخت و از آن به عنوان «توقف ناگهانی تمام قوای روحی» یاد کرد. این بیماری در آن زمان اغلب در دسته هیستری به شمار می رفت و به آن هیستری گیج و منگ می گفتند.
ت.

اسکیز=تقسیم فرنی= کارکردهای ذهنی

اسکیزوفرنی SCHIZOPHRENIA :[اصطلاح جامعه شناسی] گونه ای بیماری روانی شدید که در آن معنای واقعیت نزد فرد تحریف می شود.
منبع https://rasekhoon. net



کلمات دیگر: