شاعر مخضرمی از قبیله قیس
حطیئه
فرهنگ فارسی
لغت نامه دهخدا
حطیئة. [ ح ُ طَ ءَ ] (اِخ )جرول بن اوس بن مالک عیسی ، مکنی به ابی ملیکة. شاعری مخضرمی از قبیله ٔ قیس . متوفی به سال 30 هَ . ق . او رادیوانی است . و ابن الندیم گوید: دیوان او را ابوسعیدسکری و نیز اصعمی و هم ابوعمرو شیبانی و باز طوسی وابن السکیت گرد کرده اند. حطیئة لقب اوست . بعضی او راصحابی گفته اند لکن به اقوای احتمالات وی بزمان رسول (ص ) اسلام پذیرفته ، لکن سعادت صحابت نیافته است . حطیئة سپس ارتداد آورد و باز بمسلمانی بازگشت و آنگاه که زبرقان بن بدر را بدور خلافت عمر (رض ) هجا گفت عمر مستند بحدیث : من احدث فی الاسلام هجاء فاقطعوا لسانه ، امر به بریدن زبان وی کرد و او بگریخت و پس از مدتی تواری چون مفری از عدل عمر نیافت ، بار دیگر عمر را مدیحه ای گفته و بدو ملتجی شد و عمر وی را عفو فرمود:
کو حطیئه کو امیه کونصیب و کو کمیت
اخطل و بشار و آن شاعرکه بود اندر یمن .
و رجوع به الاغانی ج 2 ص 42 و ج 16 ص 39 و الشعر و الشعراء ص 180 و خزانةالادب ج 1 ص 409 و الجمهره ص 135 و المستطرف ج 1 ص 139 و فهرستهای عقدالفرید ج 1، 2،3، 4، 5، 6، 7، 8 و الجماهر بیرونی ص 59 و فوات الوفیات ج 1 ص 99 و فهرست الموشح و الاعلام ج 1 ص 181 و 264 و روضات الجنات ص 157 و تتمه ٔ صوان الحکمة ص 167 و المرصعو تاریخ بیهقی ص 237 و 238 و قاموس الاعلام ترکی شود. دیوان حطیئة بعنایت گولدزیهر در لیبزیک به سال 1893 م . و باشرح ابی الحسن السکری در مطبعه ٔ التقدم به سال 1323 هَ . ق . در 125 صفحه و در آستانه ٔ جزء اول آن 1308 در 103 صفحه بچاپ رسیده و بر آن ایضاحات مختصری است . (معجم المطبوعات ).
کو حطیئه کو امیه کونصیب و کو کمیت
اخطل و بشار و آن شاعرکه بود اندر یمن .
منوچهری .
و رجوع به الاغانی ج 2 ص 42 و ج 16 ص 39 و الشعر و الشعراء ص 180 و خزانةالادب ج 1 ص 409 و الجمهره ص 135 و المستطرف ج 1 ص 139 و فهرستهای عقدالفرید ج 1، 2،3، 4، 5، 6، 7، 8 و الجماهر بیرونی ص 59 و فوات الوفیات ج 1 ص 99 و فهرست الموشح و الاعلام ج 1 ص 181 و 264 و روضات الجنات ص 157 و تتمه ٔ صوان الحکمة ص 167 و المرصعو تاریخ بیهقی ص 237 و 238 و قاموس الاعلام ترکی شود. دیوان حطیئة بعنایت گولدزیهر در لیبزیک به سال 1893 م . و باشرح ابی الحسن السکری در مطبعه ٔ التقدم به سال 1323 هَ . ق . در 125 صفحه و در آستانه ٔ جزء اول آن 1308 در 103 صفحه بچاپ رسیده و بر آن ایضاحات مختصری است . (معجم المطبوعات ).
حطیئة. [ ح ُ طَ ءَ ] (ع ص ) مرد زشت کوتاه بالا. (منتهی الارب ).
( حطیئة ) حطیئة. [ ح ُ طَ ءَ ] ( ع ص ) مرد زشت کوتاه بالا. ( منتهی الارب ).
حطیئة. [ ح ُ طَ ءَ ] ( اِخ )جرول بن اوس بن مالک عیسی ، مکنی به ابی ملیکة. شاعری مخضرمی از قبیله قیس. متوفی به سال 30 هَ. ق. او رادیوانی است. و ابن الندیم گوید: دیوان او را ابوسعیدسکری و نیز اصعمی و هم ابوعمرو شیبانی و باز طوسی وابن السکیت گرد کرده اند. حطیئة لقب اوست. بعضی او راصحابی گفته اند لکن به اقوای احتمالات وی بزمان رسول ( ص ) اسلام پذیرفته ، لکن سعادت صحابت نیافته است. حطیئة سپس ارتداد آورد و باز بمسلمانی بازگشت و آنگاه که زبرقان بن بدر را بدور خلافت عمر ( رض ) هجا گفت عمر مستند بحدیث : من احدث فی الاسلام هجاء فاقطعوا لسانه ، امر به بریدن زبان وی کرد و او بگریخت و پس از مدتی تواری چون مفری از عدل عمر نیافت ، بار دیگر عمر را مدیحه ای گفته و بدو ملتجی شد و عمر وی را عفو فرمود:
کو حطیئه کو امیه کونصیب و کو کمیت
اخطل و بشار و آن شاعرکه بود اندر یمن.
حطیئة. [ ح ُ طَ ءَ ] ( اِخ )جرول بن اوس بن مالک عیسی ، مکنی به ابی ملیکة. شاعری مخضرمی از قبیله قیس. متوفی به سال 30 هَ. ق. او رادیوانی است. و ابن الندیم گوید: دیوان او را ابوسعیدسکری و نیز اصعمی و هم ابوعمرو شیبانی و باز طوسی وابن السکیت گرد کرده اند. حطیئة لقب اوست. بعضی او راصحابی گفته اند لکن به اقوای احتمالات وی بزمان رسول ( ص ) اسلام پذیرفته ، لکن سعادت صحابت نیافته است. حطیئة سپس ارتداد آورد و باز بمسلمانی بازگشت و آنگاه که زبرقان بن بدر را بدور خلافت عمر ( رض ) هجا گفت عمر مستند بحدیث : من احدث فی الاسلام هجاء فاقطعوا لسانه ، امر به بریدن زبان وی کرد و او بگریخت و پس از مدتی تواری چون مفری از عدل عمر نیافت ، بار دیگر عمر را مدیحه ای گفته و بدو ملتجی شد و عمر وی را عفو فرمود:
کو حطیئه کو امیه کونصیب و کو کمیت
اخطل و بشار و آن شاعرکه بود اندر یمن.
منوچهری.
و رجوع به الاغانی ج 2 ص 42 و ج 16 ص 39 و الشعر و الشعراء ص 180 و خزانةالادب ج 1 ص 409 و الجمهره ص 135 و المستطرف ج 1 ص 139 و فهرستهای عقدالفرید ج 1، 2،3، 4، 5، 6، 7، 8 و الجماهر بیرونی ص 59 و فوات الوفیات ج 1 ص 99 و فهرست الموشح و الاعلام ج 1 ص 181 و 264 و روضات الجنات ص 157 و تتمه صوان الحکمة ص 167 و المرصعو تاریخ بیهقی ص 237 و 238 و قاموس الاعلام ترکی شود. دیوان حطیئة بعنایت گولدزیهر در لیبزیک به سال 1893 م. و باشرح ابی الحسن السکری در مطبعه التقدم به سال 1323 هَ. ق. در 125 صفحه و در آستانه جزء اول آن 1308 در 103 صفحه بچاپ رسیده و بر آن ایضاحات مختصری است. ( معجم المطبوعات ).دانشنامه آزاد فارسی
حُطَیئه ( ـ ۵۹/۳۰ق)
(شهرت جَروَل بن اوس الحُطیئه) شاعر عرب مخضرم. از قبیلۀ قَیس و شاعری بی خانمان و اخاذ بود. به روایتی او را راوی شعر زُهَیر، و به قول برخی از صاحب نظران راوی کعب بن زُهَیر دانسته اند. شعر حطیئه را هُدبه بن خَشَرم روایت می کرد. عده ای نیز، به غلط، فرزدق را راوی شعر حطیئه شمرده اند. وی در جنگ های رَدّه حضور داشت و ابوبکر را ناسزا می گفت. هتاکی او علیه زِبِرقان بن بدر، حاکم مدینه، و دوستاری بَغیض بن عمرو، سبب شد تا عمر بن خطاب وی را محبوس کند. اگر مدیحۀ برجای مانده در ستایش سعید بن عاص از آن او باشد، وفاتش بعد از ۴۱ق بوده است. شعر حطیئه رنگ سیاسی دارد، ولی در دیوانش مدح افزون تر از ذم است. مدایحش به شیوۀ زُهَیر و اوس بن حَجَر است. در غزل از عشق جسمانی و کامجویی سخن می گوید، و قصایدش متعارف است. گُلدزیهر و سِزگین دیوان او را تصحیح کرده و بر آن حاشیه نوشته اند.
(شهرت جَروَل بن اوس الحُطیئه) شاعر عرب مخضرم. از قبیلۀ قَیس و شاعری بی خانمان و اخاذ بود. به روایتی او را راوی شعر زُهَیر، و به قول برخی از صاحب نظران راوی کعب بن زُهَیر دانسته اند. شعر حطیئه را هُدبه بن خَشَرم روایت می کرد. عده ای نیز، به غلط، فرزدق را راوی شعر حطیئه شمرده اند. وی در جنگ های رَدّه حضور داشت و ابوبکر را ناسزا می گفت. هتاکی او علیه زِبِرقان بن بدر، حاکم مدینه، و دوستاری بَغیض بن عمرو، سبب شد تا عمر بن خطاب وی را محبوس کند. اگر مدیحۀ برجای مانده در ستایش سعید بن عاص از آن او باشد، وفاتش بعد از ۴۱ق بوده است. شعر حطیئه رنگ سیاسی دارد، ولی در دیوانش مدح افزون تر از ذم است. مدایحش به شیوۀ زُهَیر و اوس بن حَجَر است. در غزل از عشق جسمانی و کامجویی سخن می گوید، و قصایدش متعارف است. گُلدزیهر و سِزگین دیوان او را تصحیح کرده و بر آن حاشیه نوشته اند.
wikijoo: حطییه
دانشنامه اسلامی
[ویکی فقه] ابومُلَیکه جَرْوَل بن اَوْس بن مالک، از بنی قُطیعه بن عَبْس، از شاعران برجسته مُخَضْرَمِ عرب است.
مادرش، ضَرّاء، کنیز اَوس بن مالک بود. ضرّاء ابتدا کودکش را فرزند افقم بن ریاح (برادر هَمسر اَوس دختر ریاح بن عمرو) خواند، اما پس از آن که دختر ریاح او و جرول را آزاد کرد، اعتراف کرد که جرول فرزند اوس بن مالک است.
وجه تسمیه
درباره وجه تسمیه حطیئه علل متعددی روایت شده است که هرکدام به گونه ای از ظاهر یا شخصیت او انتقاد می کند. مثلا معروف است که به سبب کوته قامتی لقب حطیئه به او داده شده است.
تاریخ ولادت
تاریخ تولد حطیئه مشخص نیست، اما از روایات چنین برمی آید که در زمان نعمان بن منذر (پادشاه حیره) و بِشربن ابی خازم (شاعر عصر جاهلی)، و حاتِم طائی، شاعری شناخته بوده است. با استناد به این روایات، نظر برخی محققان مبنی بر تولد وی در ربع آخر قرن ششم میلادی صحیح است.
اسلام و ارتداد حطیئه
...
مادرش، ضَرّاء، کنیز اَوس بن مالک بود. ضرّاء ابتدا کودکش را فرزند افقم بن ریاح (برادر هَمسر اَوس دختر ریاح بن عمرو) خواند، اما پس از آن که دختر ریاح او و جرول را آزاد کرد، اعتراف کرد که جرول فرزند اوس بن مالک است.
وجه تسمیه
درباره وجه تسمیه حطیئه علل متعددی روایت شده است که هرکدام به گونه ای از ظاهر یا شخصیت او انتقاد می کند. مثلا معروف است که به سبب کوته قامتی لقب حطیئه به او داده شده است.
تاریخ ولادت
تاریخ تولد حطیئه مشخص نیست، اما از روایات چنین برمی آید که در زمان نعمان بن منذر (پادشاه حیره) و بِشربن ابی خازم (شاعر عصر جاهلی)، و حاتِم طائی، شاعری شناخته بوده است. با استناد به این روایات، نظر برخی محققان مبنی بر تولد وی در ربع آخر قرن ششم میلادی صحیح است.
اسلام و ارتداد حطیئه
...
wikifeqh: حطیئه
کلمات دیگر: