اپامینونداس

اپامینونداس (به یونانی: Ἐπαμεινώνδας) (مرگ ۳۶۲ (پیش از میلاد)) جنگ سالار و دولتمرد سدهٔ چهارم پیش از میلاد اهل تبای بود. او دولتشهر تبای را از انقیاد اسپارت بیرون کشید و جایگاه ارزنده ای برای آن در سیاست یونان باستان فراهم آورد. او اسپارتیان را شکست داد و گروهی از یونانیان را از سارات ایشان آزاد ساخت، نقشهٔ سیاسی یونان را به هم ریخت، اتحادهای گذشته را از هم گسست و پیوندهایی نو برپا ساخت و بر کار ساخت شهرها نظارت نمود. اپامینونداس در زمینهٔ نظامی گری و تاکتیک های جنگی و نوآوری هایش فرد اثرگذاری بود. با این حال اقدامات اپامینونداس پس از مرگش دیری نپایید، چرا که تنها بیست و هفت سال پس از مرگش اسکندر بر تبای دست یازید. گویی کوشش های او تنها را برای توسعه مقدونیه هموار کرده بود.
Battle of Leuctra,
سیسرون وی را نخستین مرد یونان خوانده است. میشل دو مونتنی وی را یکی از سه شایسته ترین و عالی ترین مردانی که تاکنون زیسته اند می داند. با این همه شخصیت اپامینونداس در دورهٔ معاصر تا حدودی ناشناخته مانده است.
Wikipedia contributors, "Epaminondas," Wikipedia, The Free Encyclopedia, https://en.wikipedia.org/w/index.php?title=Epaminondas&oldid=741929240 (accessed September 30, 2016).

اِپامینونْداس (ح ۴۲۰ـ۳۶۲پ م)(Epaminondas)
اِپامینونْداس
سردار و سیاستمدار اهل تِب۱. همراه پِلوپیداس۲، اِسپارت را در لئوکترا۳ شکست سختی داد (۳۷۱). به مِسِنیا۴ و آرکادیا۵ استقلال بخشید. در ۳۶۲پ م براثر جراحت های وارده از نبرد مانتی نیا۶، درگذشت؛ امّا پیش از آن موفق شد سیادت تب را تحکیم بخشد. در ۳۶۹پ م، اِپامینونداس به تنگۀ کورَنت۷ حمله بُرد، سیکوئون۸ را به تِب ضمیمه کرد و مگالوپولیس۹ را در آرکادیا بنا نهاد. در ۳۶۶ و ۳۶۲پ م، حملات موفّقی را در نبرد پلوپونز۱۰ انجام داد. در نبرد دوم، اتحادیۀ تازه تأسیس اِسپارت را در مانتی نیا مغلوب کرد.