کلمه جو
صفحه اصلی

منتهی


مترادف منتهی : مختوم، منجر

برابر پارسی : پایان، انجامیده، پرداخته، پايان رسیده

فارسی به انگلیسی

ending


عربی به فارسی

کاملا شک ست خورده , منکوب , ازکارافتاده , پايان دادن , پايان يافتن


مترادف و متضاد

مختوم، منجر


summit (اسم)
اوج، قله، نوک، اعلی درجه، ذروه، منتها درجه، منتهی

extreme (اسم)
منتها درجه، منتهی

فرهنگ فارسی

به نهایت رسنده، به آخررسیده، به پایان رسیده ، پایان و آخر
( اسم ) ۱ - باخر رسنده بانجام رسنده . ۲ - بپایان رساننده . ۳ - کسی که در علمی فنی یا صنعتی استاد شده مقابل مبتدی . ۴ - تمام شده .

فرهنگ معین

(مُ تَ ) [ ع . ] (اِفا. ) به انتها رساننده ، به پایان .

لغت نامه دهخدا

منتهی. [ م ُ ت َ ها ] ( ع ص ) به پایان رسیده و پرداخته و انجام داده و به آخر رسیده. ( ناظم الاطباء ). || ( اِ ) نهایت. گویند: هو بعیدالمنتهی. ( از اقرب الموارد ) : و اءَن َّ اًلی ربک المنتهی. ( قرآن 42/53 ). رجوع به منتها شود.
- سدرةالمنتهی . رجوع به سدره شود.

منتهی. [ م ُ ت َ ] ( ع ص ) به انتها رسیده و به انجام رسیده. به پایان رسیده. تمام شده. محدودشده و منقطعشده و فارغ شده و موقوف شده. ( از ناظم الاطباء ). ج ، منتهون.
- منتهی شدن ؛ به پایان رسیدن. به فرجام آمدن. انجامیدن. فرجامیدن. رسیدن به غایت. ( یادداشت به خط مرحوم دهخدا ).
- منتهی گردیدن ؛ منتهی شدن : هرچه ادراک او بدان منتهی گردد غایت ادراک او بود نه غایت واحد. ( مصباح الهدایه چ همایی ص 18 ). رجوع به ترکیب منتهی شدن شود.
|| آنکه در علم یا فنی به حد کمال رسیده و در آن استاد شده باشد. کمال یافته. مقابل مبتدی : مذهب... میان متغلبان فضول جوی و منتهیان راست گوی به هنگام فرق حق از باطل شمشیری فاصل... ( مرزبان نامه چ قزوینی ص 299 ). آن متقی مشهور آن منتهی مذکور آن شیخ عالم اخلاص... ابواسحاق شهریار... یگانه عهد بود. ( تذکرةالاولیاء عطار چ کتابخانه مرکزی ج 2 ص 244 ).
هلال دولت او بدرگشته در غره
کمال دانش اومنتهی هم از مبداء.
کمال الدین اسماعیل ( دیوان چ حسین بحرالعلومی ص 206 ).
منتهی نبود که موقوف است او
منتظر بنشسته باشد حال جو.
مولوی ( مثنوی چ رمضانی ص 159 ).
عقده را بگشاده گیر ای منتهی
عقده سخت است بر کیسه تهی.
مولوی.
پسران ادیب در فضل و بلاغت منتهی شدند. ( گلستان ). اطلاع بر آن بی ارشاد منتهی متعذر بود و وقوف برآن حد، بی مدد مربی متعسر. ( مصباح الهدایه چ همایی ص 71 ). اما منتهی را ممکن بود که طریق سعت بگشا و... ( مصباح الهدایه ایضاً ص 107 ). غیبت از خلق در شهود محبوب حال مبتدیان است و منتهیان از آن گذشته قصه زلیخاست که... ( مصباح الهدایه ایضاً ص 142 ). اما مقام منتهیان و رای حال غیبت است چه غیبت حال کسی بود که از مضیق وجود خود خلاص کلی نیافته باشد. ( مصباح الهدایه ایضاً ص 142 ). فریق اول مبتدیان... و فریق دوم متوسطان..و فریق سوم منتهیان. ( مصباح الهدایه ایضاً ص 152 ). || به انتها رساننده و به انجام رساننده. ( ناظم الاطباء ). || بازایستاده. بازایستنده : اًنما یرید الشیطان أن یوقع بینکم العداوة و البغضاء فی الخمر و المیسر و یصدکم عن ذکراﷲ و عن الصلوة فهل أنتم منتهون . ( قرآن 91/5 ).

منتهی . [ م ُ ت َ ] (ع ص ) به انتها رسیده و به انجام رسیده . به پایان رسیده . تمام شده . محدودشده و منقطعشده و فارغ شده و موقوف شده . (از ناظم الاطباء). ج ، منتهون .
- منتهی شدن ؛ به پایان رسیدن . به فرجام آمدن . انجامیدن . فرجامیدن . رسیدن به غایت . (یادداشت به خط مرحوم دهخدا).
- منتهی گردیدن ؛ منتهی شدن : هرچه ادراک او بدان منتهی گردد غایت ادراک او بود نه غایت واحد. (مصباح الهدایه چ همایی ص 18). رجوع به ترکیب منتهی شدن شود.
|| آنکه در علم یا فنی به حد کمال رسیده و در آن استاد شده باشد. کمال یافته . مقابل مبتدی : مذهب ... میان متغلبان فضول جوی و منتهیان راست گوی به هنگام فرق حق از باطل شمشیری فاصل ... (مرزبان نامه چ قزوینی ص 299). آن متقی مشهور آن منتهی مذکور آن شیخ عالم اخلاص ... ابواسحاق شهریار... یگانه ٔ عهد بود. (تذکرةالاولیاء عطار چ کتابخانه ٔ مرکزی ج 2 ص 244).
هلال دولت او بدرگشته در غره
کمال دانش اومنتهی هم از مبداء.
کمال الدین اسماعیل (دیوان چ حسین بحرالعلومی ص 206).
منتهی نبود که موقوف است او
منتظر بنشسته باشد حال جو.

مولوی (مثنوی چ رمضانی ص 159).


عقده را بگشاده گیر ای منتهی
عقده ٔ سخت است بر کیسه ٔ تهی .

مولوی .


پسران ادیب در فضل و بلاغت منتهی شدند. (گلستان ). اطلاع بر آن بی ارشاد منتهی متعذر بود و وقوف برآن حد، بی مدد مربی متعسر. (مصباح الهدایه چ همایی ص 71). اما منتهی را ممکن بود که طریق سعت بگشا و... (مصباح الهدایه ایضاً ص 107). غیبت از خلق در شهود محبوب حال مبتدیان است و منتهیان از آن گذشته قصه ٔ زلیخاست که ... (مصباح الهدایه ایضاً ص 142). اما مقام منتهیان و رای حال غیبت است چه غیبت حال کسی بود که از مضیق وجود خود خلاص کلی نیافته باشد. (مصباح الهدایه ایضاً ص 142). فریق اول مبتدیان ... و فریق دوم متوسطان ..و فریق سوم منتهیان . (مصباح الهدایه ایضاً ص 152). || به انتها رساننده و به انجام رساننده . (ناظم الاطباء). || بازایستاده . بازایستنده : اًنما یرید الشیطان أن یوقع بینکم العداوة و البغضاء فی الخمر و المیسر و یصدکم عن ذکراﷲ و عن الصلوة فهل أنتم منتهون . (قرآن 91/5).

منتهی . [ م ُ ت َ ها ] (ع ص ) به پایان رسیده و پرداخته و انجام داده و به آخر رسیده . (ناظم الاطباء). || (اِ) نهایت . گویند: هو بعیدالمنتهی . (از اقرب الموارد) : و اءَن َّ اًلی ربک المنتهی . (قرآن 42/53). رجوع به منتها شود.
- سدرةالمنتهی . رجوع به سدره شود.


فرهنگ عمید

به آخر رسیده.

فرهنگ فارسی ساره

پایان، ته


پیشنهاد کاربران

رسیده به

منجر


کلمات دیگر: