عقل سالم در بدن سالم

عقل سالم در بدن سالم است از ضرب المثل معروف در زبان های گوناگون جهان از جمله در زبان فارسی است که ترجمه ای از عبارت معروف لاتین Mens sana in corpore sano به همین معنی است.
این عبارت بخشی است از متنی در طنزنامه شماره ۱۰ (۱۰:۳۵۶) در نوشتارهای شاعر رومی، جوونال (Juvenal) است که به عنوان پاسخی به این پرسش که مردم در زندگی باید خواهان چه چیزهایی باشند می نویسد:
بایستی دعا کرد تا عقل سالم باشد، در بدنی سالمخواستار روانی متهور باش که از هراس مرگ عاری باشدروانی که دیرزیستی را برترین برکات طبیعت بشماردو هر گونه رنج و زحمتی را تاب آوردروانی بیگانه با خشم،که تشنه تهی دستی استو باور دارد که سختی و کار شاق هرکول بهتر است ازرضایت مندی ها، ضیافت ها و پر قوی شاهان شرقی.از آنچه می توانی به خود ارزانی داری پرده برمی دارم:همانا که زندگی بی دغدغه جز از رهگذر پرهیزگاری حاصل نمی گردد(۶۴‏-‎۱۰:۳۵۶)
ضرب المثلی فارسی با معنایی قابل قیاس با این مفهوم در شاهنامه فردوسی وجود دارد: