کلمه جو
صفحه اصلی

بوریس گودونوف

دانشنامه عمومی

بوریس فیودوروویچ گودونوف (۱۵۵۱–۱۶۰۵) بین سالهای ۱۵۸۵ تا ۱۵۹۸ نایب السلطنه و بین سالهای ۱۵۹۸ تا ۱۶۰۵ تزار روسیه بود.
بوریس گودونف (اپرا)
بوریس گودونوف برجسته ترین عضو خانواده ای کهن (اکنون منقرض شده اند) با اصالتی تاتار بود که در قرن ۱۴ میلادی از اردوی زرین به کوستروما مهاجرت کرده بودند. او از نوادگان شاهزاده تاتار چت است که از اردوی زرین به کوستروما رفت و در آنجا صومعه ایپاتیف را بنا نهاد. بوریس فرزند فئودور ایوانوویچ گودونوف «کریووی» (به معنای تک چشم) بود. برادر جوان بوریس، واسیلی در جوانی از دنیا رفت.
گودونوف کار خود را در دربار ایوان چهارم روسیه ملقب به ایوان مخوف آغاز کرد. او در سال ۱۵۷۰ به خاطر مهارت تیراندازی اش مورد توجه قرار گرفت. یک سال بعد، به عنوان یکی از اعضای پلیس مخفی ایوان چهارم و محافظ شخص او برگزیده شد. در سال ۱۵۷۰ با دختر رئیس پلیس مخفی ازدواج کرد و بدین وسیله جایگاه خود را در دربار مستحکم تر کرد. در سال ۱۵۸۰ تزار خواهر گودونوف، ایرنا گودونوف را برای پسر دوم خود فیودور اول روسیه، وارث تخت، به عنوان همسر برگزید. پس از آن گودونوف به درجه بویار ترفیع پیدا کرد. گودونوف در سال ۱۵۸۱ در صحنهٔ قتل پسر اول تزار به دست خود تزار حاضر بود. گودونوف تلاش کرد مداخله کند ولی محافظان تزار مانع این کار شدند.
در سال ۱۵۸۴ فیودور اول روسیه تزار روسیه شد و گودونوف به عنوان عضو گروهی که نیابت سلطنت را به عهده داشتند درآمد. تنها رقیب او در این گروه نیکیتا رومانوویچ بود که با مرگ وی در سال ۱۵۸۶ گودونوف رقیبی برای خود در این گروه نمی دید. در توطئه ای که توسط دیگر بویارها صورت گرفت، آنها سعی کردند باعث طلاق خواهر گودونوف که بچه ای نداشت از فیودور شوند، این توطئه نتیجه ای نداشت و توطئه گران به صومعه فرستاده شدند. پس از این واقعه گودونوف به قدرت مطلق دست یافت و با شاهزادگان خارجی به عنوان مقام برابر برخورد می کرد. طی جنگ های بی روسیه و سوئد وی موفق شد زمین های از دست رفته روسیه را از سوئد بازپس بگیرد. او از مخالفان ترکهای عثمانی در کریمه حمایت کرد و به حاکم کریمه برای مقابله با سلطان عثمانی کمک مالی کرد.

دانشنامه آزاد فارسی

بوریس گودونوف (Boris Godunov)
نمایش نامه ای تاریخی و تراژیک، از اَلکساندر پوشکین، به زبان روسی، منتشرشده در ۱۸۳۱. این اثر، که ساختار منسجم آن در توصیف رویدادهای تاریخی و بیان دقیق حالات روانی شخصیت ها بسیار ستوده شده، در سه بخش اصلی (هر بخش در چند تابلو) تدوین یافته است؛ بخش اول وقایعِ مربوط به ۱۵۹۸، به ویژه اعلام به سلطنت رسیدن گودونوف را بازمی گوید. در بخش دوم رویدادهای ۱۶۰۳، دورۀ اوج و افول قدرت گودونوف، روایت شده است. بخش سوم نیز گزارشی از جنگ گودونوف با دیمیتری دروغین، و سرانجام مرگ گودونوف است. گو این که پوشکین در پرداخت این تراژدی فراوان از شکسپیر و کارامزین تأثیر پذیرفته، اما انسجام و دقت ساختاری آن در نوع خود بی نظیر است. بوریس گودونوف نقشی بنیادین در شکل گیری نمایش نامه نویسی روسی داشته است. اپرای مودست پتروویچ موسورگسکی، به همین نام و براساس آن، از شاهکارهای اُپرای قرن ۱۹ به شمار می رود.


کلمات دیگر: