عالیجاه توشمال حاج فرامرز اسدی ( ۱۲۴۸ - ۱۳۴۸ هجری خورشیدی ) ریاست ایل ملکشاهی، از مشاهیر استان ایلام و به عنوان حاکم در استان ایلام و منطقه پشتکوه محسوب می شد. [۱][۲][۳][۴][۵][۶][۷] حاج فرامرز اسدی بنیانگذار شهر ارکواز و شهرستان ملکشاهی بود. او اولین فرماندار شهرستان ملکشاهی و در میان تمامی ایلات استان ایلام حکمیت داشت. [۳][۴]
فرامرز اسدی در زمان والیان پشتکوه به عنوان سرپرست ایل ملکشاهی نقش مهمی در مبارزه با عثمانی ها و سرکوب اعراب بدوی ساکن عراق که به قصد غارت و چپاول به منطقه دستبرد می زدند بر عهده داشت. [۴][۷] در سال ۱۳۲۰هجری و پس از جنگ جهانی دوم و اشغال ایران، فرامرز اسدی از طرف دولت مرکزی به عنوان رئیس العشایر کل استان ایلام که در آن زمان جزو استان پنجم یکی از ۱۰ استان کشور ایران بود منصوب شد. [۳][۷][۸] او از جمله افراد میهن پرست و آرمان خواه بود، عدم سازش وی با قوای انگلیس و روسیه تأثیر به سزایی در آرامش منطقه پشتکوه در جریان جنگ جهانی دوم داشت. [۴]
اقدامات و عملکردهای سیاسی
• حاکم استان ایلام پشتکوه بعد از جنگ جهانی دوم[۳][۶][۹]
• ریاست ایل ملکشاهی[۳][۴][۵][۶][۸][۱۰]
• بنیانگذارشهر ارکواز و شهرستان ملکشاهی[۴]
• اولین فرماندار ملکشاهی[۳][۴]
• افزایش دادن میزان دیه و خونبها در کل استان ایلام به میزان صدتومان و رساندن آن به مبلغ سیصد تومان[۳]
• تشکیل اولین سازمان های پلیس برای تأمین امنیت استان ایلام[۳]
• ساخت اولین مسجد در ملکشاهی[۳][۱۱][۱۲]
• حمایت از سادات سید ناصرالدین و سید حسن و باباهای پیرمحمد در مقابل هجوم سپاه اعراب و عثمانی[۳]
• ایفا کننده نقش مصلح اجتماعی در میان تمامی ایلات استان ایلام[۳]
• مقابله با تجاوزات سپاهیان عثمانی و سرکوب اعراب بدوی ساکن در عراق قبل و بعد از جنگ جهانی اول و همچنین در دوران والی های پشتکوه[۳][۴]
• همکاری با سرهنگ مکری فرماندار نظامی غرب کشور و تعیین میرزا صحبت الله رشنوادی به عنوان مأمور حسابرسی امور دارایی در منطقه پشتکوه و حکمیت در میان تمامی ایلات استان ایلام[۳]
فتح نامه نیاکان حاج فرامرز اسدی
این زمین ها به مساحت ۳۶۰۰۰ هکتار ملک حاج فرامرز اسدی بوده است که طی فرمانی از طرف فتحعلی شاه قاجار و با دستخطی از سوی شاهزاده محمدعلی میرزا دولتشاه فرزند ارشد شاه ( این فرمان در میان بزرگان ایل ملکشاهی به فتح نامه معروف است ) ، [۴][۶] به تاریخ ماه ذوالحجه سال ۱۲۳۶ هجری قمری مطابق سال ۱۱۹۹ خورشیدی به پاس رشادت ایل ملکشاهی و پیروزی آنها در نبرد با عثمانی و تسخیر سلیمانیه، زور، موصل و کرکوک و سامرا و محاصره نمودن بغداد از شهرهای امپراتوری عثمانی به پهلوان موسی خمیس گرزدین وند جد بزرگ فرامرز اسدی و طوایف گرز دین وندایل ملکشاهی داده شده بود. در این نبرد چهار هزار سپاهی از ایل ملکشاهی چمزی که شامل صد سوار مشهور از ایل ملکشاهی چمزی و صد مبارز گرز به دست از ایل ملکشاهی چمزی ( که بعدها به پاس رشادتشان و استفاده از چماق و گرز در این نبرد و نبردهای قبلیشان به طوایف گرزدین وند مشهور شدند، که عبارتند از: طوایف خمیس، کاظم بگ، نقی، حسین بگ، رستم بگ، ملگه، شکربگ، کلگه و خداداد ) و سه هزار و هشتصد پیاده نظام، به سرداری پهلوان موسی خمیس گرزدین وند در رأس سپاه ایران قرار گرفتند. به پاس این افتخار، نقش برجسته هایی از آنها در باغ نظر شیراز و موزه پارس به یادگار مانده است. [۳][۱۳] حاج فرامرز اسدی پس از کودتای سال ۱۳۳۲ خورشیدی این زمین ها را طبق سند شماره ۵۶۶ و به تاریخ ۱۳ خردادماه ۱۳۳۵ در اداره ثبت اسناد استان کرمانشاهان به نام خود ثبت نموده بود. اما پس از انقلاب این زمین ها بدون هیچ دلیل قانونی توسط اداره منابع طبیعی استان ایلام مصادره گردید و به اشخاص دیگری تحویل داده شد. [۳][۷]
فرامرز اسدی و جنگ با امپراتوری عثمانی
در سال ۱۳۲۶ هجری قمری مطابق با ۱۲۸۷ هجری خورشیدی عثمانی ها با نیرویی مرکب از دو هنگ و مجهز به توپخانه، با هدف غارت محصول کشاورزان، به مهران واقع در جنوب غربی استان ایلامحمله کردند، غلامرضا خان والی پشتکوه، عده ای تفنگچی به سرکردگی سید جواد، پسر عموی خود برای کمک به مردم ایل ملکشاهی اعزام نمود، قوای متحد ایل ملکشاهی و والی در این جنگ شجاعانه جنگیدند و عده زیادی از سپاهیان عثمانی کشته و اسیر شدند و به غائله مرزی خاتمه دادند. [۱۴]
رستم رفعتی و عباس محمدزاده در این رابطه چنین می نویسند: در بهار سال ۱۳۲۶ هجری قمری مطابق با سال ۱۲۸۷ هجری خورشیدی که ارتش عثمانی به صیفی و ملخطاوی هجوم آوردند و امام زاده سید حسن را به آتش کشیدند، سواران و تفنگچی های ایل ملکشاهی به سرکردگی توشمال ایل ملکشاهی فرامرز اسدی، شاه محمد یاری فرزند یار محمد و رضا فرزند قنبربگ تفنگچی باشی به دور کردن آنها می پردازند و هفتاد نفر از سپاهیان عثمانی را نیز اسیر می کنند؛ در این جنگ رضا فرزند قنبر بگ تفنگچی باشی در هنگام گرفتن تفنگ از یک سرباز زخمی عثمانی کشته می شود. بزرگان ایل ملکشاهی یک گوش از همهٔ آنها می برند و آنها را به تهران اعزام می کنند. پس از این جنگ، دیگر ارتش عثمانی به مرزهای ایران تعرض ننمود. [۳][۴][۶][۱۵]
حاکم استان ایلام پشتکوه
پس از جنگ جهانی دوم، فرامرز اسدی طی حکمی از سوی سرهنگ مکری فرماندار نظامی کل غرب کشور و با تأیید محمدرضا شاه پهلوی به عنوان حاکم پشتکوه - استان ایلام امروزی - تعیین شد. [۳][۷]
در سال ۱۳۲۰ هجری خورشیدی که ارتش انگلیس و شوروی به کشور ایران هجوم آوردند و ارتش متلاشی گردید و بنای هرج و مرج نهادند. از سوی حکومت مرکزی فرمانداران رسمی کلأ عزل و رؤسای هر ایل رئیس انتظامات نواحی مرتبط با حکومت خود شدند. حاج فرامرز اسدی نیز به عنوان رئیس العشایر و حاکم استان ایلام منطقه پشتکوه انتخاب گردید. در این زمان منطقه استان ایلام پشتکوهامن ترین منطقه کشور بود. [۳]
در همین سال و در فصل سرما برای جلوگیری از غارتگری . . .
فرامرز اسدی در زمان والیان پشتکوه به عنوان سرپرست ایل ملکشاهی نقش مهمی در مبارزه با عثمانی ها و سرکوب اعراب بدوی ساکن عراق که به قصد غارت و چپاول به منطقه دستبرد می زدند بر عهده داشت. [۴][۷] در سال ۱۳۲۰هجری و پس از جنگ جهانی دوم و اشغال ایران، فرامرز اسدی از طرف دولت مرکزی به عنوان رئیس العشایر کل استان ایلام که در آن زمان جزو استان پنجم یکی از ۱۰ استان کشور ایران بود منصوب شد. [۳][۷][۸] او از جمله افراد میهن پرست و آرمان خواه بود، عدم سازش وی با قوای انگلیس و روسیه تأثیر به سزایی در آرامش منطقه پشتکوه در جریان جنگ جهانی دوم داشت. [۴]
اقدامات و عملکردهای سیاسی
• حاکم استان ایلام پشتکوه بعد از جنگ جهانی دوم[۳][۶][۹]
• ریاست ایل ملکشاهی[۳][۴][۵][۶][۸][۱۰]
• بنیانگذارشهر ارکواز و شهرستان ملکشاهی[۴]
• اولین فرماندار ملکشاهی[۳][۴]
• افزایش دادن میزان دیه و خونبها در کل استان ایلام به میزان صدتومان و رساندن آن به مبلغ سیصد تومان[۳]
• تشکیل اولین سازمان های پلیس برای تأمین امنیت استان ایلام[۳]
• ساخت اولین مسجد در ملکشاهی[۳][۱۱][۱۲]
• حمایت از سادات سید ناصرالدین و سید حسن و باباهای پیرمحمد در مقابل هجوم سپاه اعراب و عثمانی[۳]
• ایفا کننده نقش مصلح اجتماعی در میان تمامی ایلات استان ایلام[۳]
• مقابله با تجاوزات سپاهیان عثمانی و سرکوب اعراب بدوی ساکن در عراق قبل و بعد از جنگ جهانی اول و همچنین در دوران والی های پشتکوه[۳][۴]
• همکاری با سرهنگ مکری فرماندار نظامی غرب کشور و تعیین میرزا صحبت الله رشنوادی به عنوان مأمور حسابرسی امور دارایی در منطقه پشتکوه و حکمیت در میان تمامی ایلات استان ایلام[۳]
فتح نامه نیاکان حاج فرامرز اسدی
این زمین ها به مساحت ۳۶۰۰۰ هکتار ملک حاج فرامرز اسدی بوده است که طی فرمانی از طرف فتحعلی شاه قاجار و با دستخطی از سوی شاهزاده محمدعلی میرزا دولتشاه فرزند ارشد شاه ( این فرمان در میان بزرگان ایل ملکشاهی به فتح نامه معروف است ) ، [۴][۶] به تاریخ ماه ذوالحجه سال ۱۲۳۶ هجری قمری مطابق سال ۱۱۹۹ خورشیدی به پاس رشادت ایل ملکشاهی و پیروزی آنها در نبرد با عثمانی و تسخیر سلیمانیه، زور، موصل و کرکوک و سامرا و محاصره نمودن بغداد از شهرهای امپراتوری عثمانی به پهلوان موسی خمیس گرزدین وند جد بزرگ فرامرز اسدی و طوایف گرز دین وندایل ملکشاهی داده شده بود. در این نبرد چهار هزار سپاهی از ایل ملکشاهی چمزی که شامل صد سوار مشهور از ایل ملکشاهی چمزی و صد مبارز گرز به دست از ایل ملکشاهی چمزی ( که بعدها به پاس رشادتشان و استفاده از چماق و گرز در این نبرد و نبردهای قبلیشان به طوایف گرزدین وند مشهور شدند، که عبارتند از: طوایف خمیس، کاظم بگ، نقی، حسین بگ، رستم بگ، ملگه، شکربگ، کلگه و خداداد ) و سه هزار و هشتصد پیاده نظام، به سرداری پهلوان موسی خمیس گرزدین وند در رأس سپاه ایران قرار گرفتند. به پاس این افتخار، نقش برجسته هایی از آنها در باغ نظر شیراز و موزه پارس به یادگار مانده است. [۳][۱۳] حاج فرامرز اسدی پس از کودتای سال ۱۳۳۲ خورشیدی این زمین ها را طبق سند شماره ۵۶۶ و به تاریخ ۱۳ خردادماه ۱۳۳۵ در اداره ثبت اسناد استان کرمانشاهان به نام خود ثبت نموده بود. اما پس از انقلاب این زمین ها بدون هیچ دلیل قانونی توسط اداره منابع طبیعی استان ایلام مصادره گردید و به اشخاص دیگری تحویل داده شد. [۳][۷]
فرامرز اسدی و جنگ با امپراتوری عثمانی
در سال ۱۳۲۶ هجری قمری مطابق با ۱۲۸۷ هجری خورشیدی عثمانی ها با نیرویی مرکب از دو هنگ و مجهز به توپخانه، با هدف غارت محصول کشاورزان، به مهران واقع در جنوب غربی استان ایلامحمله کردند، غلامرضا خان والی پشتکوه، عده ای تفنگچی به سرکردگی سید جواد، پسر عموی خود برای کمک به مردم ایل ملکشاهی اعزام نمود، قوای متحد ایل ملکشاهی و والی در این جنگ شجاعانه جنگیدند و عده زیادی از سپاهیان عثمانی کشته و اسیر شدند و به غائله مرزی خاتمه دادند. [۱۴]
رستم رفعتی و عباس محمدزاده در این رابطه چنین می نویسند: در بهار سال ۱۳۲۶ هجری قمری مطابق با سال ۱۲۸۷ هجری خورشیدی که ارتش عثمانی به صیفی و ملخطاوی هجوم آوردند و امام زاده سید حسن را به آتش کشیدند، سواران و تفنگچی های ایل ملکشاهی به سرکردگی توشمال ایل ملکشاهی فرامرز اسدی، شاه محمد یاری فرزند یار محمد و رضا فرزند قنبربگ تفنگچی باشی به دور کردن آنها می پردازند و هفتاد نفر از سپاهیان عثمانی را نیز اسیر می کنند؛ در این جنگ رضا فرزند قنبر بگ تفنگچی باشی در هنگام گرفتن تفنگ از یک سرباز زخمی عثمانی کشته می شود. بزرگان ایل ملکشاهی یک گوش از همهٔ آنها می برند و آنها را به تهران اعزام می کنند. پس از این جنگ، دیگر ارتش عثمانی به مرزهای ایران تعرض ننمود. [۳][۴][۶][۱۵]
حاکم استان ایلام پشتکوه
پس از جنگ جهانی دوم، فرامرز اسدی طی حکمی از سوی سرهنگ مکری فرماندار نظامی کل غرب کشور و با تأیید محمدرضا شاه پهلوی به عنوان حاکم پشتکوه - استان ایلام امروزی - تعیین شد. [۳][۷]
در سال ۱۳۲۰ هجری خورشیدی که ارتش انگلیس و شوروی به کشور ایران هجوم آوردند و ارتش متلاشی گردید و بنای هرج و مرج نهادند. از سوی حکومت مرکزی فرمانداران رسمی کلأ عزل و رؤسای هر ایل رئیس انتظامات نواحی مرتبط با حکومت خود شدند. حاج فرامرز اسدی نیز به عنوان رئیس العشایر و حاکم استان ایلام منطقه پشتکوه انتخاب گردید. در این زمان منطقه استان ایلام پشتکوهامن ترین منطقه کشور بود. [۳]
در همین سال و در فصل سرما برای جلوگیری از غارتگری . . .