کلمه جو
صفحه اصلی

سلسله ذهبیه

دانشنامه عمومی

ذهبیه یکی از سلسله های تصوف اسلامی است که در ایران و سایر کشورها پیروانی دارد. لیکن ذهبیه به عنوان یکی از سلسله های تصوف شیعی شناخته می شود. (مقدمه دیوان شمس انتشارات انس تک تهران)قدمت سلسله دراویش ذهبیه را به قرن سوم هجری قمری و به ابو محفوظ معروف بن فیروز کرخی معروف کرخی نسبت می دهند. از مشایخ آن می توان شیخ جنید بغدادی و شیخ سری سقطی و شیخ احمد غزالی و شیخ نجم الدین کبری را نام برد. در فارس، خراسان، آذربایجان، خوزستان و برخی بلاد دیگر، پیروان این سلسله پراکنده اند.
خانقاه احمدی
در خصوص اینکه طرق (و سایر نحله های فکری و اجتماعی) تصوف را سلسله بنامیم یا فرقه، اختلاف نظر عمیق و مسکوتی وجود دارد. عده ای که عمدتاً از مخالفان تصوف هستند معتقدند که می بایست این طرق مختلف را فرقه خواند و در مقابل اقطاب و مشایخ و دراویش عمدتاً طریق خود را سلسله می نامند. البته این موضوع مطلق نبوده و حتی برخی از مخالفین تصوف نیز در نوشتار و گفتار خویش مرز دقیق این دو را مشخص نکرده اند و گاهی اوقات از این طرق با عنوان فرقه و گاهی با عنوان سلسله یاد کرده اند. عرفاً و متصوفه هر چند یک انشعاب مذهبی در اسلام تلقی نمی شوند و خود نیز مدعی چنین انشعابی نیستند و در همه فرق و مذاهب اسلامی حضور دارند، در عین حال یک گروه وابسته و به هم پیوسته اجتماعی هستند. یک سلسله افکار و اندیشه ها و حتی آداب مخصوص در معاشرتها و لباس پوشیدنها و احیاناً آرایش سر و صورت و سکونت در خانقاه ها و غیره، به آنها به عنوان یک فرقه مخصوص مذهبی و اجتماعی رنگ مخصوص داده و می دهد؛ لذا تفکیک این دو واژه از هم بسیار سخت خواهد بود.
سلسه اقطاب این سلسله بدین شرح است:
۱-معروف کرخی


کلمات دیگر: