کلمه جو
صفحه اصلی

توربین

فارسی به انگلیسی

turbine

فارسی به عربی

توربین

مترادف و متضاد

turbine (اسم)
توربین

فرهنگ فارسی

( اسم ) قسمی ماشین مولد نیرو که پره های آن بقوت آب یا بخار بحرکت در آیدو آن برای بکار انداختن دستگاه مولد برق استعمال شود .

فرهنگ معین

[ فر. ] (اِ. ) نوعی ماشین مولد نیرو که پره های آن با نیروی آب یا بخار به حرکت درمی آید و به وسیلة آن ، دستگاه مولد برق به کار می افتد.

لغت نامه دهخدا

توربین. ( فرانسوی ، اِ ) قسمی ماشین مولد نیرو که پره های آن بقوت آب یا بخار به حرکت درآید و آن برای بکار انداختن دستگاه مولد برق استعمال شود. ( از فرهنگ فارسی معین ). رجوع به کتاب علم و زندگی ص 72 شود.

فرهنگ عمید

مولد انرژی برق که پره های آن با نیروی آب، بخار، گاز، یا باد به حرکت درمی آید.
* توربین آبی: توربینی که غالباً در کنار آبشارها یا سدهای بزرگ قرار می دهند تا در اثر ریختن آب بر روی پره های آن به حرکت درآید.
* توربین بخار: توربینی که در کشتی ها و برخی ماشین ها به کار می رود و چرخ و پرۀ آن با نیروی بخار به حرکت در می آید.
* توربین بادی: توربینی که چرخ و پرۀ آن با نیروی باد به حرکت در می آید.
* توربین گازی: توربینی که چرخ و پرۀ آن به وسیلۀ انبساط گاز به حرکت در می آید.

مولد انرژی برق که پره‌های آن با نیروی آب، بخار، گاز، یا باد به حرکت درمی‌آید.
⟨ توربین آبی: توربینی که غالباً در کنار آبشارها یا سدهای بزرگ قرار می‌دهند تا در اثر ریختن آب بر روی پره‌های آن به حرکت درآید.
⟨ توربین بخار: توربینی که در کشتی‌ها و برخی ماشین‌ها به کار می‌رود و چرخ و پرۀ آن با نیروی بخار به حرکت در می‌آید.
⟨ توربین بادی: توربینی که چرخ و پرۀ آن با نیروی باد به حرکت در می‌آید.
⟨ توربین گازی: توربینی که چرخ و پرۀ آن به‌وسیلۀ انبساط گاز به حرکت در می‌آید.


دانشنامه عمومی

توربین (به انگلیسی: turbine) یا چرخ پره موتوری چرخنده است که می تواند از یک سیال انرژی به دست آورد.
توربین های بخار: برای تولید برق در نیروگاه های حرارتی که از زغال سنگ، نفت و انرژی هسته ای استفاده می کنند به کار برده می شوند روزی از آن ها برای هدایت وسایل نقلیه مانند کشتی استفاده می شد.
توربین های گازی: این توربین ها معمولاً دارای یک ورودی، فن، کمپرسور، محفظه متراکم کننده و یک نازل است.
توربین های آبی: توربین های آبی چرخ هایی هستند که انرژی جنبشی حاصل از جریان آب یا انرژی پتانسیل ناشی از اختلاف تراز آب را تبدیل به حرکت دورانی می کنند. این توربین ها طیف وسیعی دارند: از ساده تری چرخ های آسیاب تا بزرگ ترین و پیچیده ترین توربین هایی که در نیروگاه های آبی کاربرد دارند.
توربین بادی: توربینی است که برای تبدیل انرژی جنبشی باد به انرژی مکانیکی به کار می رود.
واژهٔ توربین برای اولین بار به وسیلهٔ کلود بوردین (به انگلیسی: Claude Burdin) در سال ۱۸۲۸ به وجود آمد که از لغت یونانی به معنی چرخنده یا سرگردان مشتق شده است.
ساده ترین توربین ها یک بخش چرخنده و تعدادی پره دارند که به بخش اصلی متصل شده است سیال به پره ها برخورد می کند و بدین ترتیب از انرژی ناشی از متحرک بودن آن استفاده می کند به عنوان اولین توربین ها می توان آسیاب بادی و چرخاب را نام برد.
توربین های گاز، بخار و آب معمولاً پوشش محافظی در اطراف پره هایشان دارند که سیال را کنترل می کنند پوشش ها و پره ها می توانند اشکال هندسی مختلفی داشته باشند که هر کدام برای نوع سیال و بازده متفاوت است.

دانشنامه آزاد فارسی

توربین (turbine)
ماشینی برای استفاده از بخار، آب، گاز، یا هوا (← آسیای_بادی) برای چرخاندن محوری دوّار، از طریق فشارآوردن بر تیغه هایی که تحت زاویه ای به محور متصل اند. توربین دو دسته تیغه دارد: استاتور۱ که نمی چرخد، و روتور۲ که می چرخد. محور توربین را می توان به مولد برق۳ وصل کرد. در مولد، آهنرباهای الکتریکی۴ چرخان در سیم پیچ ها۵ جریان الکتریکی۶ القا می کنند. توربین از توانمندترین ماشین هاست. از توربین بخار۷ برای به کارانداختن مولد برق نیروگاه ها یا پروانۀ کشتی ها استفاده می کنند. توربین آبی۸ در نیروگاه های برقابی، مولد برق را به کار می اندازد و توربین گازی۹، ازجمله موتور جت۱۰ (← پیش رانش جت)، موتور محرک بیشتر هواپیماها و ماشین های متفاوت صنعتی است. بخاری که در توربین های بخار مصرف می شود، با دما و فشار زیاد در دیگ بخار تولید می شود. دیگ بخار کوره ای دارد که زغال سنگ، نفت یا گاز در آن می سوزد، یا با انرژی هسته ای۱۱ گرم می شود. توربین بخار از یک محور یا روتور تشکیل می شود که در داخل پوستۀ ثابتی با نام استاتور می چرخد. روتور حامل «چرخ»هایی است که از تیغه یا پره تشکیل شده اند. پره های استاتور بین پره ها یا تیغه های روتور قرار می گیرند و بخار را با مناسب ترین زاویه از لابه لای آن ها هدایت می کنند. وقتی بخار در هنگام عبور از توربین منبسط می شود، به علت نیروی عکس العمل۱۲، روتور را می چرخاند. توربین بخار هرون اسکندرانی (۱۳۰پ م)، با نام گوی بخار، نخستین نمونۀ این توربین ها بود که توربین واکنشی۱۳ نام دارند. ساخت توربین های واکنشی مدرن مدیون تلاش چارلز پارسونز۱۴، مهندس انگلیسی، است. توربین ضربه ای۱۵، که کارل گوستاف پاتریک دو لاوال۱۶ (۱۸۴۵ـ۱۹۱۳) در ۱۸۸۲ آن را به ثبت رساند، کاربرد کمتری دارد. این توربین با هدایت فواره ای از بخار به طرف تیغه های روتور کار می کند. توربین های آبی واکنشی و ضربه ای نیز ساخته شده اند. توربین های آبیِ ضربه ای براساس همان اصلی کار می کنند که چرخاب۱۷ کار می کند و شامل تعدادی جام است که در پیرامون چرخی نصب شده اند. توربین آبیِ واکنشی بیشتر به پروانه شباهت دارد و کاملاً در آب فرو می رود. در توربین گازی، مخلوط متراکمی از هوا و گاز یا بخار سوخت مشتعل می شود و گازهای داغ حاصل از احتراق، حین عبور از تیغه های توربین منبسط می شوند و روتور را می چرخانند. در توربین گازی صنعتی، محور روتور ماشین های گوناگون را می چرخاند. در موتور جت، توربین کمپرسور۱۸ را به کار می اندازد و کمپرسور هوای فشرده را برای موتور تأمین می کند، اما بخش عمدۀ توان حاصل از اگزوز موتور به صورت نیروی پیش ران۱۹ است.
stator
rotor generator electromagnet coils electric current steam turbine water turbine gas turbine jet engine nuclear energy reaction reaction turbine Charles Parsons impulse turbine Carl Gustaf Patrick de Laval water wheel compressor propulsive thrust

پیشنهاد کاربران

توربین
گَردانه، چَرخانه، دُورانه ( دُور پارسی است ) ، دُورینه،
دُورگَرد، دُورگَرده، کارگَرد، گَرداز ( آز=بسیار ) ، دُورِشگَر،
چَرخِشگَر، چَرخال، گَردال، دُورال

شارگرد
واژه ی توربین از ریشه ی لاتینی turbare به معنی چرخیدن گرفته شده است.
توربین یک موتور چرخان است که نیروی خود را از جریان سیال ( شاره یا گاز ) و انرژی سینتیک آن دریافت می کند و آن را به کار مفید به صورت انرژی چرخشی تبدیل می کند.
ساده ترین نوع توربین از یک جزء متحرک، روتور، که یک محور یا طبلک است و تیغه هایی بر روی آن نصب شده، تشکیل شده است. جریان سیال روی این تیغه ها اثر می گذارد ( یا به عبارت دیگر، روتور نسبت به جریان سیال واکنش نشان می دهد ) و باعث تغییر مکان آن ها و در نتیجه، چرخش محور یا طبلک می شود.
از جمله توربین های اولیه می توان از آسیای بادی و چرخ آبی نام برد.
تیغه های توربین های آبی، گازی و بخاری معمولا در محفظه ای قرار دارند که جریان سیال کارگر ( محرک ) را کنترل می کند.

در زبان پارسی به چرخ آبی " سرن " گفته می شود که در روزگار ساسانی کاربرد داشته و می توان آنرا به جای" توربین " پیشنهادنمود >
سرن بادی= توربین بادی
برگرفته از کتاب : فرهنگ واژه های فارسی در عربی ، گردآوری محمد علی امام شوشتری ، انتشارات بهمن - سال 1347

توربین یک واژه غربی است این واژه از واژه tur مشتق شده در زبان غربی به چیزی که فرفره وار می گردد turbinate گفته می شود که معنی فرفره ای می دهد . به این خاطر به گردشگر توریست گفته می شود چون توریست در جهان می گردد . توربین یعنی موتوری که به شکل فرفره می چرخد .

عنفه


کلمات دیگر: