کلمه جو
صفحه اصلی

نکروز

فرهنگ عمید

مرگ موضعی بافت های آسیب دیده.

دانشنامه عمومی

نکروز یا بافت مردگی (به انگلیسی: Necrosis) مجموعه ای از سلول ها و بافتهای مرده در یک نقطه از بدن است.
نکروز انعقادی (Coagulation)که در آن ظاهر میکروسکوپی بافت و برخی سلول ها قابل تشخیص می باشد. این نوع نکروز معمولاً دراثر هیپوکسی یا آنوکسی (کمبود یا نبود اکسیژن حاد) بعلت بسته شدن جریان خون یا کمبود جریان(انفارکتوس) ویا مسمومیت بوجود می آید.
نکروز پنیری(Caseation) که در آن ساختمان قابل تشخیص بافت وجود ندارد و تخریب شدید بافت به صورت موضعی وجود دارد. در این حالت ترکیبی از بقایای سیتوپلاسم با لخته خون شکلی آهکی گرفته و به همین دلیل نکروز پنیر ی نام دارد.
نکروز آبکی (Liquefactive) معمولاً با تخریب سلولی و تشکیل چرک مثلاً در آبسه یا در موارد شدید مانند سینه پهلو (پنومونی) همراه است. شامل عفونت های باکتریایی یا گاهی قارچی بوده و تولید التهاب می کنند. ایسکمی (محدودیت عرضه خون) در مغز، به دلیل عدم وجود یک استرومای حمایت کننده، به جای نکروز انعقادی، تبدیل به نکروز آبکی می گردد.
نکروز فیبرینویید(Fibrinoid) واکنش های ایمنی که عروق خونی را درگیر می کنند موجب این بیماری می شوند. مانند رسوب کمپلکس آنتی ژن-آنتی بادی در دیواره شریان ها. مانند بیماری ایمونولوژیک پلی آرتریت ندوزا.
نکروز چرب(Fatty) که بعلت فعالیت بیش از حد آنزیم لیپاز در بافت چربی اتفاق می افتد. (مانند پانکراتیت)
نکروز گانگرن: نکروز انعقادی در اندام هاست که به دو حالت خشک (بدون عفونت) و مرطوب (با عفونت) است.
یک عامل خارجی مانند التهاب، سم باکتریایی یا یک تروما می تواند منجر به نکروز گردد و بنابراین در تعریف مرگ سلول، نباید با مفهوم آپوپتوز (خودکشی برنامه ریزی شده سلول) اشتباه شود. سلول هایی که توسط نکروز می میرند معمولاً سیگنال های شیمیایی مشابه آپوپتوز را به سیستم ایمنی بدن ارسال نمی کنند و به همین دلیل فعال شدن فاگوسیتهای نزدیک به محل انجام نشده و سلول های مرده هضم و نابود نمی شوند و پیامد آن سلول های مرده، که منجر به ساخت بافت های مرده و بقایای سلولی در نزدیکی یا در محل مرگ سلولی شده است به صورت بخشی سیاه شده و تیره باقی می مانند. به همین دلیل، اغلب لازم است برای حذف بافت نکروزه از روش دبریدمان (برش و جراحی) استفاده نمود.
از نظر ریخت شناسی می توان نکروز را به صورت زیر درجه بندی نمود:
بافت مردگی سلولی می تواند به علت یک عامل خارجی، از جمله جراحت، عفونت، سرطان، آنفارکتوس، سموم، ROS (مثل پراکسیدها)، و التهاب ایجاد شود. به عنوان مثال، آنفارکتوس (انسداد جریان خون به بافت عضلانی) باعث نکروز بافت ماهیچه ای به علت فقدان اکسیژن در سلول های آسیب دیده رخ می دهد. گونه ای از عنکبوت (معروف به قهوه ای خلوت نشین) و مار می توانند نکروز بافت در نزدیکی جای نیش ایجاد کنند، از دیگر عوامل می توان به یک گروه استرپتوکوک اشاره نمود.

دانشنامه آزاد فارسی

رجوع شود به:مرگ بافتی


کلمات دیگر: