کلمه جو
صفحه اصلی

نوام چامسکی

دانشنامه عمومی

نوآم چامسکی. آورام نوآم چامسکی (به انگلیسی: Avram Noam Chomsky) در ۷ دسامبر ۱۹۲۸ در فیلادلفیا، پنسیلوانیا در خانوادهٔ یهودی و روس تبار به دنیا آمد.چامسکی زبان شناس، فیلسوف آنارشیست و نظریه پرداز آمریکایی است. از او به عنوان پدر زبان شناسی نوین یاد می شود.نظریهٔ معروف وی دستور زایشی-گشتاری است که در دههٔ ۶۰ میلادی انقلابی در زبان شناسی معاصر ایجاد کرد. مقالات و کتاب های نوام چامسکی آغازگر پژوهش های نوینی در عرصهٔ روان شناسی زبان شد.برتراند راسل، لودویگ ویتگنشتاین، جان دیویی، آدام اسمیت، ایمانوئل کانت، رنه دکارت، جرج اورول، آلن تورینگ، ویلارد کواین
همچنین وی مقالات متعددی در نقد سیاست های خارجی دولت ایالات متحده آمریکا دارد.
او استاد بازنشستهٔ دپارتمان فلسفه و زبان شناسی مؤسسه تکنولوژی ماساچوست آمریکا است.
نوام چامسکی در ۷ دسامبر ۱۹۲۸ از پدر و مادری یهودی در فیلادلفیای آمریکا متولد شد. پدرش، ویلیام چامسکی یک روس یهودی تبار بود که از روسیه به آمریکا مهاجرت کرده بود. او آموزگار زبان عبری بود و کتابی درسی در زمینه دستور زبان یهودی دوران میانه به چاپ رسانده بود. در دسامبر ۱۹۴۹ با کارول چامسکی که خود استاد دانشگاه هاروارد بود، ازدواج کرد و از او سه فرزند دارد. او در دوران کارشناسی، سخت تحت تأثیر زلیگ هریس، استاد زبان شناسی دانشگاه پنسیلوانیا بود. چامسکی در خلال تحصیل در دانشگاه پنسیلوانیا، کتاب روش هایی در زبان شناسی ساختاری، اثر استادش زلیگ هریس، را بازخوانی و تحشیه کرد و در عین حال به دیدگاه های سیاسی هریس گرایش یافت.گرایش چامسکی به دیدگاه های سیاسی هریس، خود انگیزه ای شد که او رشتهٔ زبان شناسی را برای ادامهٔ تحصیلات خود برگزیند. از سال ۱۹۵۵ در مؤسسه تکنولوژی ماساچوست (MIT) به عنوان استاد زبان شناسی مشغول به تدریس شد. چامسکی در سال ۱۹۷۶ در مؤسسهٔ تکنولوژی ماساچوست به مقام استادی رسید.

نقل قول ها

نوآم چامسکی. نوآم چامسکی (۱۹۲۸) زبان شناس، فیلسوف، منطق دان، فعال عدالت اجتماعی آمریکایی.
• «در صحنه جهانی ما به سرعت به سمت پرتگاه می رویم و مصمم هستیم که در آن سقوط کنیم. این مسیر به شدت چشم انداز زندگی و بقای مناسب و معقول را به خطر افکنده است... در واقع دو پرتگاه. یکی فاجعه زیست محیطی که قریب الوقوع است و ما زمان زیادی برای مقابله با آن نداریم و در حال حاضر در حال حرکت در مسیر اشتباهی هستیم و دیگری که حدود ۷۰ سال سابقه دارد، تهدید جنگ هسته ای است که در واقع شاهد افزایش تهدید ان هستیم. اگر به پرونده این موضوع نگاه کنید، باید بگویم واقعاً معجزه است که تاکنون جان سالم بدر برده ایم.»• «من مدافع مذاکراه با ایران هستم اما این اقدامات کافی نیست. دو کشور هستند که بطور مدام باعث وحشیگری در خاورمیانه اند. آنها دست به تجاوز، خشونت، اقدامات تروریستی و اعمال غیرقانونی می زنند. هر دوی آنها مقدار زیادی تسیحات اتمی دارند و سلاح های هسته ای آنها در نظر گرفته نمی شود...ایالات متحده آمریکا و اسرائیل.»• «به یاد داشته باشید که بدترین کمپین تروریستی در جهان در واشنگتن سازماندهی شده است؛ و آن کمپین ترور و کشتار جهانی است. تاکنون هرگز چنین کمپین تروریستی در این مقیاس وجود نداشته است... منظورم، کمپین هواپیماهای بدون سرنشین است. در بخش بزرگی از جهان، ایالات متحده آمریکا بطور سیستماتیک و علنی از آنها استفاده می کند... هنگامی که شما روستایی در یمن را بمباران می کنید، کسی را می کشید، شاید آن فرد کسی باشد که هدف شما بوده و شاید که آن فرد نباشد و افرادی که در همسایگی محل بمباران شما آسیب می بینند، فکر می کنید چطور واکنش نشان خواهند داد؟ آنها دست به اننقام می زنند.»• «همیشه حس کرده ام که اروپا از بسیاری جنبه ها نژادپرست تر از ایالات متحده است. اینکه در اروپا بروز پیدا نمی کرد به این خاطر بود که آنجا یکدست تر بود. اما به محض اینکه این یکدستی کمی به هم ریخت، اوضاع به شدت کریه می شود.»• اگر موضوعی را مدام برای شما تکرار کردند بدانید که به احتمال زیاد یک دروغ است.• توهین به پیامبر اسلام بیان تنفر است نه آزادی بیان.• وقتی ارباب بغرد، خدمتکاران از ترس مچاله می شوند.• آن چیزی که می گویند من به آن اعتقاد ندارم چیست؟! تا زمانی که پاسخ این سؤال مشخص نشود، سؤال در مورد آتئیست بودن من بی معناست. نمی دانم چطور می شود فردی را که نمی داند به چه چیزی باید اعتقاد داشته باشد یا چه چیزی را انکار کند، بی خدا نامید... !• من در آن زمان یک نوجوان بودم و در اجتماع یهودیان آمریکا زندگی می کردم. این مسئله – هولوکاست – تا مدت ها در میان یهودیان ساکن آمریکا مطرح نبود و حتی در میان یهودیان ساکن فلسطین نیز شناخته شده نبود. پس از پایان جنگ دیگر سؤال و ابهامی در مورد واقعه هولوکاست باقی نماند و همه چیز روشن بود و بسیاری از یهودیان همچنان در اردوگاه های پناهجویان تا سال ها بعد از آن جان خود را از دست می دادند.• من به این دلیل با تشکیل دولت یهودی مخالف بودم که معتقدم در یک دولت نباید برای بخشی از جمعیت آن برتری قائل شد؛ و به همین دلیل با اسلامی شدن دولت پاکستان نیز مخالف هستم؛ و همین طور با مسیحی شدن دولت آمریکا که در آن جمعیت به دو بخش مسیحی و غیر مسیحی تقسیم شوند.• دیگر وقت آن نیست بدانیم چه کسی جهان را آفریده است، باید دید چه کسانی به خراب کردن آن مشغولند!• در صحنه جهانی ما بسرعت بسمت پرتگاه می رویم و تنها می توانیم در آن سقوط کنیم. این مسیر به شدت شانس ما برای ادامه حیات را کاهش می دهد. در واقع دو پرتگاه وجود دارد یکی فاجعه زیست محیطی که قریب الوقوع است و ما زمان زیادی برای مقابله با آن نداریم و در حال حاضر در حال حرکت در مسیر اشتباهی هستیم. پرتگاه دیگر نیز هفتاد سال آینده و تهدید جنگ هسته ای است. این تهدید همواره رو به افزایش است. اگر به پرونده این موضوع نگاه کنید، باید بگویم واقعاً معجزه است که تاکنون جان سالم بدر برده ایم.• گونه انسانی حدود صد هزار سال است که روی زمین زندگی می کند و اکنون و در این عصر به لحظه ای منحصر بفرد در تاریخ حیاتش رسیده است. این گونه، اکنون در موقعیتی است که بزودی، تا چند نسل آینده، تصمیم اش را خواهد گرفت، که آیا تجربه زندگی به اصطلاح هوشمند می تواند تداوم داشته باشد یا تصمیم به نابودی آن می گیرد؟ دانشمندان آگاهند که اگر نوه های ما بخواهند زندگی معقولی داشته باشند، بخش اعظم سوخت های فسیلی را باید دست نخورده در دل زمین باقی بگذاریم. اما ساختارهای نهادی جامعه ما بشدت فشار می آورند تا آخرین قطره این سوخت ها را استخراج کنیم. اثرات تغییرات آب و هوایی در آینده نه چندان دور، فاجعه بار است و ما در این چارچوب به سوی پرتگاه پیش می رویم.• همانند بیشتر رهبران، ولادیمیر پوتین رئیس جمهور روسیه تهدیدی برای مردم خودش است. او به وضوح دست به اقدامات غیرقانونی می زند. از نظر من وقتی شما به سیاست های او فکر می کنید، سیاست هایش منطقی هستند. فکر اینکه اوکراین به اتحاد نظامی غرب بپیوندد برای هر رهبری در روسیه غیرقابل قبول است. گورباچف رهبر سابق اتحاد جماهیر شوروی با اتحاد آلمان و پیوستنش به ناتو موافقت کرد. این امتیاز فوق العاده ای بود تا در عوض ناتو حتی یک سانتیمتر هم به سمت شرق گسترش پیدا نکند. این عبارتی بود که بکار برده شده است. باید ببینیم چه اتفاقی افتاد. ناتو فوراً به شرق آلمان نقل مکان کرد و پس از آن کلینتون آمد و ناتو را تا پشت مرزهای روسیه گسترش داد. در حال حاضر، دولت جدید اوکراین بعد از سرنگونی دولت قبلی روی کار آمده و پارلمان با سیصد رای موافق در برابر هشت رای مخالف یا چیزی شبیه این، به پیوستن به ناتو رای داده است. شبه جزیره کریمه دقیقاً بعد از سرنگونی دولت از دست رفت. این اقدام از اوکراین محافظت نمی کند و حتی اوکراین را با تهدید یک جنگ بزرگ روبرو می کند. پیوستن به ناتو محافظت نیست. واقعیت این است که این تهدید راهبردی جدی برای روسیه است که هر یک از رهبران روسیه نسبت به آن واکنش نشان می دهند و این کاملاً قابل درک است.• اوباما به تازگی یک برنامه تریلیون دلاری برای نوسازی سیستم سلاح های هسته ای آمریکا براه انداخته که به معنای گسترش سلاح های اتمی است. این یکی از دلایلی است که چرا ساعت نمادین روز قیامت که ابتکار مجله دانشمندان اتمی است، فقط در چند هفته گذشته، دو دقیقه به جلو برده شد و به نیمه شب نزدیک تر شد. نیمه شب نماد پایان جهان است و اکنون ما تنها سه دقیقه با نیمه شب فاصله داریم. اکنون ما نسبت به سی سال پیش به وقوع فاجعه نزدیکتریم. حتی از زمانی که ریگان سر کار بود و هراس زیادی از جنگ وجود داشت.• به طور قطع دولت های اروپا ضعیف النفس تر از آن هستند که در مقابل آمریکا موضع مستقلی بگیرند.• اگر مریخی ها زمین را زیر نظر داشته باشند به طور قطع از اینکه هنوز حیات بر روی زمین وجود دارد شگفت زده شده اند!• یونان دیگر نباید سیاست های بروکسل و بانک های آلمانی را اجرا کند که در حال نابودی کشور هستند. در واقع تأثیر این سیاست ها بوده که باعث افزایش بدهی های یونان نسبت به تولید ثروت اش شده است. حدود نیمی از جوانان در یونان بیکار هستند و احتمالاً چهل درصد جمعیت زیر خط فقر زندگی می کنند. یونان نابود شده است. در سال هزار و نهصد و پنجاه و سه اروپا بیشتر بدهی ها آلمان را بخشید. با بخشش این بدهی ها بود که آلمان قادربه بازسازی آسیب های دوران جنگ شد. اروپا باید بدهی های یونان را ببخشد. در مورد بدهی های اسپانیا و پرتقال هم باید پرسید چه کسی باعث این بدهی شده؟ و بدهکاری به چه کسانی است؟ در واقع این بدهی ها بوسیله دیکتاتورها ایجاد شده است. در یونان دیکتاتوری فاشیستی روی کار بوده که توسط ایالات متحده حمایت می شده است و آنها باعث بخش بزرگی از این بدهی هستند. از نظر من بدهی خشن تر و بی رحمانه تر از دیکتاتوری است و در قوانین بین المللی آنرا «بدهی نفرت انگیز» نامیده اند که نباید پرداخت شود. این اصلی است که توسط ایالات متحده وقتی به نفع شان بود، وارد قوانین بین المللی شد. بیشتر بدهی هایی که یونان باید بپردازد در واقع بدهی به بانک هاست، بدهی به بانک های آلمانی و فرانسوی است که تصمیم گرفته بودند وام هایی با ریسک بسیار بالا پرداخت کنند و حالا با این واقعیت مواجه شده اند که وام گیرندگان نمی توانند این وام ها را بازپرداخت کنند. برخی از این مشکلات نتیجه سیاست های اقتصادی تعیین شده توسط بوروکرات های بروکسل، کمیسیون اروپا و نهادهای مشابه آنهاست همچنین فشار ناتو و بانک های بزرگ، خصوصاً بانک های آلمانی. این سیاست ها از بعضی جهات انعکاسی از نقطه نظرهای طراحانشان است. از یک سو آنها می خواهند وام ها و سرمایه گذاری های مخاطره آمیز و پر خطر شان بازپرداخت شود و از سوی دیگر این سیاست ها در حال فرسایش و نابودی دولت رفاه است که آنها هرگز علاقه ای به آن نداشته اند. دولت رفاه یکی از خدمات و کمک های بزرگ اروپا به جامعه مدرن بوده اما قدرتمندان و ثروتمندان هیچ گاه آن را دوست نداشته اند و واقعیت این است که این سیاستها در حال فرسایش دولت رفاه است و از نظر آنها سیاست خوبی است. مشکل دیگر اروپا این است که اروپا به شدت نژادپرست است. من همواره حس کرده ام که اروپا احتمالاً از آمریکا نژادپرست تر است. این مشکل قبلاً در اروپا قابل مشاهده نبود بخاطر اینکه جمعیت اروپا در گذشته به شدت تمایل به هم گن بودن و یک دستی داشت؛ بنابراین وقتی همه بلوند و چشم آبی باشند، آنوقت شما نژادپرست به نظر نمی آیید اما همین که جمعیت شروع به تغییر کند، نژادپرستی خیلی سریع خودش را آشکار می کند. این مسئله یک مشکل جدی فرهنگی در اروپاست. آنچه به من امید می دهد دو موضوعی است که درباره شان صحبت کردیم. استقلال آمریکای لاتین یکی از آنهاست که اهمیت تاریخی دارد و ما در جریان اجلاس سران کشورهای قاره آمریکا در پاناما شاهد آن بودیم. در اجلاس اخیر آمریکا کاملاً منزوی بود. این تغییر، تغییر رادیکالی است که ما از ده تا بیست سال گذشته که دخالت آمریکا در امور آمریکای لاتین کاهش یافت، شاهد آن هستیم. در واقع به همین خاطر است که اوباما به سمت کوبا دست دراز می کند و تلاش دارد تا بر انزوای آمریکا غلبه کند. این آمریکا است که منزوی شده است نه کوبا و به طور قطع این اقدام اوباما شکستی خواهد بود که آن را خواهیم دید. عامل خوش بینی من در اروپا، سیریزا و پودموس است. خوشبختانه، سرانجام شاهد قیام مردم علیه سیاست های اجتماعی – اقتصادی مخرب و نابودکننده ای هستیم که توسط بانک ها و بوروکراسی اعمال شده اند و این حرکت ها خیلی امیدوار کننده است.• دلیل بسیار خوبی وجود دارد که چرا هیچ کس تاریخ نمی خواند. علت اش این است که تاریخ بیش از اندازه درس برای آموختن دارد.• من مدافع مذاکراه با ایران هستم اما این اقدامات کافی نیست. دو کشور هستند که به خشونت ها در خاورمیانه دامن می زنند. آنها به طور دائم دست به تجاوز، خشونت ، اقدامات تروریستی و اعمال غیرقانونی می زنند. هر دو دولت قدرتمند سلاح هسته ای دارند و سلاح های هسته ای آنها در نظر گرفته نمی شود. آمریکا و اسرائیل. آنها دو کشور هسته ای مهم در جهان هستند. از نظر من دلیلی وجود دارد که در نظرسنجی های بین المللی که توسط آژانس های نظرسنجی آمریکا انجام شده، مردم اکثریت کشورها، آمریکا را بعنوان بزرگترین خطر برای صلح جهان در نظر گرفته اند. هیچ کشور در این نظرسنجی ها و از نظر این تهدید، همپایه آمریکا نیست. همچنین جالب است که رسانه های آمریکا حاضر به انتشار این نظرسنجی ها نیستند اما این مسئله باعث فراموشی آن نمی شود.• ما می دانیم چرا. هزینه های نظامی ایران حتی در مقایسه با استاندارهای منطقه بسیار پایین است، چه رسد که این هزینه ها را با ایالات متحده آمریکا مقایسه کنیم. دکترین استراتژیک ایران دفاعی است و طوری طراحی شده که حملات دراز مدت را دفع کند و اینجاست که دیپلماسی آغاز می شود. ایالات متحده و اسرائیل، دو دولت سرکش، نمی خواهند یک عامل بازدارنده را تحمل کنند. هیچ تحلیلگر استراتژیکی که مغزش کار کند فکر نمی کند که ایران هرگز بخواهد از سلاح هسته ای استفاده کند. حتی اگر آماده بودند که این کار را انجام دهند، کشورشان به سادگی دود می شد و به هوا می رفت و هیچ نشانه ای از روحانیون حاکم در کشور باقی نمی ماند. هر وقت شما به آن فکر کنید می بینید که هر چه داری نابود شده و از میان رفته. ایالات متحده بطور دائم دست به اقداماتی می زند که شدیداً برای اسرائیل خطرناک است، و آن اقدامات حمایت از سیاست های اسرائیل است. در ۴۰ سال گذشته بزرگترین تهدید برای اسرائیل، سیاست های خودش بوده است. اگر به ۴۰ سال گذشته نگاه کنید، یعنی ۱۹۷۰، اسرائیل یکی از محترم ترین و مورد تحسین ترین کشورها در جهان بود. نگرش بسیار مطلوبی به اسرائیل وجود داشت. اما حالا، اسرائیل یکی از نامحبوب ترین و مخوف ترین کشورها در جهان است. در ابتدای دهه ۷۰ میلادی، اسرائیل تصمیمی گرفت. آنها می توانستند انتخاب کنند و تصمیمی که ترجیح دادند بگیرند گسترش امنیت اسرائیل بود که این تصمیم با خودش عواقب خطرناکی بهمراه آورد. عواقبی که در آن زمان واضح و آشکار بود و من و دیگران دربارهٔ آن نوشتیم که اگر شما سیاست گسترش امنیت را اجرا کنید این سیاست منجر به انحطاط داخلی، خشم، مخالفت، انزوا و احتمالاً نابودی کامل اسرائیل می شود. ایالات متحده با حمایت از این سیاست ها، به تهدیداتی که اسرائیل با آنها مواجه است، می افزاید.• به یاد داشته باشید که بدترین کمپین تروریستی در جهان در واشنگتن سازماندهی شده است؛ و آن کمپین ترور و کشتار جهانی است. تاکنون هرگز چنین کمپین تروریستی در این مقیاس وجود نداشته است. منظورم، کمپین هواپیماهای بدون سرنشین است. در بخش بزرگی از جهان، ایالات متحده آمریکا بطور سیستماتیک و علنی از آنها استفاده می کند. هیچ چیز مخفی ای در آنچه من می گویم وجود ندارد، ما همه از آن مطلع ایم. این اقدام، کمپینی است که بطور منظم کسانی را می کشد که از نظر ایالات متحده مظنون بحساب می آیند و آمریکا می خواهند آنها را از بین ببرد؛ و این مسئله، همان طور که شما اشاره کردید، یک کمپین ترور و کشتار است و هنگامی که شما روستایی در یمن را بمباران می کنید، کسی را می کشید، شاید آن فرد کسی باشد که هدف شما بوده و شاید که آن فرد نباشد و افرادی که در همسایگی محل بمباران شما آسیب می بینند، فکر می کنید چطور واکنش نشان خواهند داد؟ آنها دست به اننقام می زنند.


کلمات دیگر: