نصرالله فلسفی

نصرالله فلسفی (۱۲۸۰–۱۳۶۰ خورشیدی) تاریخ نگار، نویسنده و مترجم معاصر ایرانی است.
تاریخ اروپا در قرن نوزدهم و بیستم، ۱۳۰۹
تاریخ روابط اروپا و ایران در دوران صفوی، ۱۳۱۶
تاریخ ایران پیش از اسلام، ۱۳۱۷
تاریخ ایران بعد از اسلام، ۱۳۱۷
جنگ چالدران، ۱۳۳۲
تاریخ عمومی جهان در قرن های هفدهم تا بیستم میلادی
تاریخ عمومی در قرن معاصر
تاریخ غزنویان
تاریخ و جغرافیا (دوازده جلد، برای تدریس در دبیرستان ها، با مشارکت علی اصغر شمیم)
زندگانی شاه عباس اول (در پنج جلد)، ۱۳۴۲–۱۳۶۴ (معروف ترین اثر اوست و بارها تجدید چاپ شده)
نصرالله فلسفی فرزند میرزا نصرالله خان سوادکوهی مستوفی (از مستوفیان دربار قاجار) در ۹ آذر ۱۲۸۰ در تهران زاده شد. تحصیلات مقدماتی را در مدرسه های اقدسیه و آلیانس و دارالفنون فراگرفت و در وزارت پست و تلگراف مشغول به خدمت شد. فلسفی از جوانی به ترجمهٔ آثار ادبی علاقه نشان داد و در ابتدا چند داستان کوتاه از موریس لُبلان را در روزنامهٔ مرد آزاد به صورت پاورقی به چاپ رساند. طولی نکشید که به لحاظ دقت و رعایت امانت در ترجمه، در شمار بهترین مترجمان زبان فرانسه عصر خود شناخته شد. وی در سال ۱۳۰۷ چند ماهی در وزارت دادگستری به خدمت پرداخت، سپس به وزارت فرهنگ منتقل شد. از سال ۱۳۰۷ در دارالفنون، دانشسرای عالی و مدارس متوسطه تهران به تدریس تاریخ و جغرافیا و علوم ادبی پرداخت و با تأسیس دانشگاه تهران به عنوان استاد به تدریس تاریخ پیش از اسلام در دانشکده ادبیات مشغول گردید.
'نصرالله فلسفی از سال ۱۳۳۵ تا ۱۳۴۰ در سمت رایزن فرهنگی ایران در ایتالیا و اسپانیا مشغول خدمت بود تا سرانجام در سال ۱۳۴۳ به درخواست خودش بازنشسته شد و در اروپا ساکن گشت. وی هم چنین مدتی نیز استاد مدعو در دانشگاه استراسبورگ فرانسه بود.
نصرالله فلسفی علاوه بر نویسندگی و ترجمهٔ کتاب های بسیار، مقالات تحقیقی دربارهٔ تاریخ و ادبیات ایران در نشریات به چاپ رساند. مقالات تحقیقی او دربارهٔ تاریخ و ادبیات ایران در نشریه هایی چون تعلیم و تربیت، مهر، سخن، شفق سرخ، اتحاد، یغما، وحید، مجلهٔ دانشکده ادبیات و علوم انسانی تبریز، نشریه کتابخانه ملی، تبریز و وحید به چاپ رسیده است. فعالیت های روزنامه نگاری او در طی چهار دهه شامل مدیریت چندین مجله در دوره های مختلف بود که از آن جمله است: کفالت مجله پست و تلگراف (فقط سه شماره ۱۳۰۴)، مجله ایران (نشریه کلوپ بین المللی ایران برای تمبر و مجموعه های دیگر از ۱۳۰۱ تا ۱۳۱۱)، مجله تعلیم و تربیت (وابسته به وزارت معارف، ۱۳۱۳–۱۳۱۴)، مجلهٔ مهر (از ۱۳۱۲ به مدت چهارسال)، مدیریت و سردبیری مجله هفتگی امید (از ۱۳۲۲ به مدت سه سال)، و مجلهٔ ایرانیکا به زبان ایتالیایی (در دورهٔ رایزنی فرهنگی در ایتالیا).

نصرالله فلسفی (۳۰ نوامبر ۱۹۰۱، تهران - ۲۳ مه ۱۹۸۱، تهران) تاریخ نگار، نویسنده و مترجم ایرانی بود.
• «برای کشف حقایق و حل مشکلات تاریخی هر عصر، معتقدات دینی و ملی، و روحیات و عقاید و احساسات و افکار مخصوص مردم آن عصر را در نظر باید داشت، و دربارهٔ نهضتی که نزدیک پانصد سال از آن می گذرد، با معتقدات و احساسات و تعصب های ملی و امروزین داوری نباید کرد.» ازدیبهشت ماه ۱۳۳۲ -> از دیباچه کتاب زندگانی شاه عباس اول
• «مورخی که در تألیف تاریخ اختیار قلم را به دست احساسات شخصی یا تعصبات ملی و دینی خویش سپارد، افسانه پردازی بیش نیست.» ازدیبهشت ماه ۱۳۳۲ -> از دیباچه کتاب زندگانی شاه عباس اول
• «به تحریک احساسات شخصی یا ملی تاریخ ساختن و مردم بی خبر را با افتخارات دروغین بی اساس خوشدل و مغرور گردانیدن، به زیان ملیت و میهن ماست. زیرا ملتی که به افتخارات دیرین خود زیاده از حد حقیقت مغرور باشد، همیشه به گذشته می نگرد و به آینده توجه نمی کند.» ازدیبهشت ماه ۱۳۳۲ -> از دیباچه کتاب زندگانی شاه عباس اول
• «اگر از زندگانی مردان بزرگ تاریخ، تنها به بیان صفات نیکو و خدمات ایشان قناعت کنیم، و اشتباهات سیاسی، یا انحرافات اخلاقی و روحی آنان را به عمد ناگفته گذاریم، حقیقت را تحقیر کرده و تشخیص خواننده را به دروغ و فریب، از راه صواب منحرف ساخته ایم.» ازدیبهشت ماه ۱۳۳۲ -> از دیباچه کتاب زندگانی شاه عباس اول