کلمه جو
صفحه اصلی

گوتلوب فرگه

دانشنامه عمومی

فریدریش لودویگ گوتلوب فرگه (آلمانی: Friedrich Ludwig Gottlob Frege; زادهٔ ۱۸۴۸ – درگذشتهٔ ۱۹۲۵) ریاضی دان، منطق دان و فیلسوف برجستهٔ آلمانی در اواخر سدهٔ نوزدهم و اوایل قرن بیستم میلادی است.
گوتلوب فرگه، دائرةالمعارف فلسفهٔ استانفورد (انگلیسی)
دستگاه صوری او، در واقع، عبارت بود از حساب محمولات برای نمایش منطق تفکّر و استنباط (Inference)، و فرگه با ایجاد این نظام صوری سهم به سزایی در بنیان گذاری منطق نوین دارد.
در بارهٔ زندگی شخصی وی یافته های زیادی در دسترس نیست. گفته شده که زندگانی وی آکنده از مصیبت بوده است. او در ۸ نوامبر ۱۸۴۸ در ویسمار در مکلنبورگ-فورپومرن، ناحیه ای در شمال آلمان زاده شد. هجده ساله که بود پدر و در ۳۰ سالگی مادرش را از دست داده است. در این که فرزندی داشته یا نه میان محققان اختلاف وجود دارد. باور بر این است که تمام فرزندان وی در جوانی با مرگ هم آغوش شده اند و همسرش نیز به مرگی زود هنگام مرده است. فرگه در بیشتر زمان عمرش از بیماری رنجور بود. پسر خواندهٔ وی به نام آلفرد پس از مرگش زنده ماند ولی او هم در جنگ کشته شد.
فرگه در ۲۱ سالگی وارد دانشگاه ینا شد. دو سال بعد به دانشگاه گوتینگن رفت، جایی که وی دکترایش در هندسه را گرفت. وی بلافاصله برای گرفت پستی به دانشگاه ینا بازگشت، ولی گرفتن آن پست هیچ حمایت مالی ای را برای وی در پی نداشت و ناچار شد از مادرش کمک بگیرد. او در دانشگاه ینا باقی ماند تا این که به مقام استاد تمام افتخاری در ۱۸۹۶ دست یافت. وی سرانجام در سال ۱۹۱۸ بازنشست شد.

نقل قول ها

فریدریش لودویگ گوتلوپ فرگه (Friedrich Ludwig Gottlob Frege) (زادهٔ ۱۸۴۸ - درگذشتهٔ ۱۹۲۵) از جمله ریاضی دانان، منطق دانان، و فلاسفهٔ برجستهٔ آلمانی در اواخر سدهٔ نوزدهم و اوایل قرن بیستم میلادی ست.
• «هر ریاضیدان خوب نیمی فیلسوف، و هر فیلسوف خوب نیمی ریاضیدان است.»

پیشنهاد کاربران

گوتلوب فرگه. ( اسم خاص ) نام ریاضی دان، منطق دان و فیلسوف آلمانی «فریدریش لودویگ گوتلوپ فرگه» ( ۱۸۴۸ - ۱۹۲۵ م. ) ، «Friedrich Ludwig Gottlob Frege». نام «فرگه» در زبان آلمانی بصورت « فِر ِی گِه » ( توجه خاص شود به حرف «ی» - - «ری» مانندِ شهر ری ) تلفظ می گردد؛ در این تلفظ، فاصلۀ بین «ف» و «ر» نامحسوس است ( توجه شود به تفاوت مهم بین «Fr» و «Fer» ) . از اینرو، «فریگه» می بایست املاءِ رسمی «Frege» در زبان فارسی باشد، که متأسفانه اینچنین نیست.
برای اطلاعات بیشتر رجوع شود به مقالۀ گوتلوب فرگه در دانشنامۀ ویکی پدیای فارسی، مقالۀ Gottlob Frege در دانشنامۀ ویکی پدیای انگلیسی و مقالۀ Gottlob Frege در دانشنامۀ ویکی پدیای آلمانی.

پارادُکس شبا :
خداوند متعال علیرغم دارا بودن قدرت و دانش مطلق از دیر باز تاکنون از حل دو مسئله ساده عاجز بوده است. امید اینکه منطق دانان ؛ ریاضی دانان و فلاسفه تحلیلی به قادر مطلق مدد رسانند و با حل این دو مسئله کلبه احزان وی را به گلستان تبدیل کنند.
الف - قادر متعال هرگز نتوانسته و نخواهد توانست که اعداد را تا پایان بشمارد. اگر پرسیدید چرا؟ پاسخ این خواهد بود که اعداد پایان ندارند و لذا عمل شمارش هم پایان ناپذیر خواهد بود ولو اینکه سرعت شمارش از بزرگترین بسامد یا فرکانس موجود در طبیعت و کیهان بزرگتر باشد.
ب - خداوند متعال علیرغم دارا بودن قدرت مطلق هرگز در گذشته قادر نبوده و در آینده هم قادر نخواهد بود که به کرانه ها و سواحل هستی بیکران خویش داست یابد.
اگر پرسیدید چرا؟ پاسخ این خواهد بود که هستی بیکران دارای کرانه و ساحل نیست که بتوان به آن دست یافت.
مژده : ایزد توانا و دانا هردو مسئله را با یک راه حل شکار و حل کرده است. اگر فرصتی دست داد به آن راه حل اشاره خواهد شد.
یکی دو جمله از نامه فرگه به راسل :
نامه شما به شدت مرا غافل گیر کرد. می خواهم بگویم که مرا فرو افکند. پایه و اساسی که قرار بود کاخ مجلل و باشکوه حساب را بر آن بنا نهم به لرزش انداخته است. . .
امید اینکه پارادُکس شبا پایه های عرش را به لرزه در نیاورده باشد! چندی ست که منتظر پاسخ از آنسوی ام از نوع پاسخ فرگه به راسل.
زبان ایده آل و شفافی که فرگه آرزوی دست یابی به آن داشت، همین زبان کامپیوتر است که دارای دو حرف عددی ( 0 , 1 ) می باشد.



کلمات دیگر: