کلمه جو
صفحه اصلی

محمدجعفر محجوب

دانشنامه عمومی

محمدجعفر محجوب ( ۱۳۰۳ تهران – ۱۳۷۴ لس آنجلس، کالیفرنیا)، نویسنده، محقق، مترجم، مصحح، فرهنگ نویس، فرهنگ پژوه ایرانی، استاد دانشگاه در داخل و خارج ایران و صاحب نظر در فرهنگ و ادب عامه بود.
فرهنگ لغات و اصطلاحات عامیانه (با همکاری محمدعلی جمال زاده)
فن نگارش یا راهنمای انشاء، ۱۳۳۳
دربارهٔ کلیله و دمنه، ۱۳۳۹
سبک خراسانی در شعر فارسی، ۱۳۴۵
انتخاب و انطباق منابع فارسی برای تدوین کتاب های کودکان و نوجوانان، ۱۳۵۴
آفرین فردوسی (مجموعهٔ مقالات)، ۱۳۷۲
خاکستر هستی (مجموعهٔ مقالات)، ۱۳۷۹
ادبیات عامیانهٔ ایران (مجموعهٔ مقالات)، ۱۳۸۲
دربارهٔ فتوت و جوانمردی در ایران و فرهنگ عامه
محمدجعفر محجوب در سال ۱۳۰۳ در تهران متولد شد. تحصیلات دبستانی و دبیرستانی خود را در تهران انجام داد. پس از پایان تحصیلات دبیرستانی در سال ۱۳۲۳ به عنوان تندنویس در مجلس شورای ملی استخدام شد. همزمان با کار در مجلس شورای ملی در رشته علوم سیاسی دانشگاه تهران به تحصیل پرداخت و سه سال بعد تحصیلات خود را به پایان رساند. اما روح ادب دوستش وی را به سمت و سوی ادبیات فارسی کشاند و در سال ۱۳۳۳ لیسانس ادبیات خود را در این رشته گرفت. از سه سال بعد تا سال ۱۳۵۹ عضو انجمن ایرانی فلسفه و علوم انسانی وابسته به یونسکو بود.
محجوب در سال ۱۳۴۲ موفق به دریافت درجهٔ دکترای زبان و ادبیات فارسی از دانشگاه تهران شد. عنوان رسالهٔ دکترای او «سبک خراسانی در شعر فارسی» بود. از سال ۱۳۳۶ و پس از آن سمت های مدرس، دانشیار و استاد زبان و ادب فارسی را در دانشگاه تربیت معلم و دانشگاه تهران به عهده داشت. در سال های ۱۳۵۰ و ۱۳۵۱ به عنوان استاد میهمان در دانشگاه آکسفورد انگلستان و در سال های ۱۳۵۳ تا ۱۳۵۵ در دانشگاه استراسبورگ در فرانسه به تدریس زبان و ادبیات فارسی پرداخت. از سال ۱۳۵۳ مدتی رایزن فرهنگی ایران در پاکستان بود.
او مدت ۲۳ سال عضو انجمن ایرانی فلسفه و علوم انسانی (وابسته به یونسکو) بود. از سال ۱۳۵۸ تا ۱۳۵۹ مدتی سرپرستی فرهنگستان زبان و فرهنگستان ادب و هنر ایران را به عهده گرفت. از سال ۱۳۶۱ تا ۱۳۶۳ بار دیگر به تدریس در دانشگاه استراسبورگ پرداخت. از سال ۱۳۷۰ تا هنگام مرگ، به سال ۱۳۷۴، در دانشگاه برکلی در کالیفرنیا، ادبیات فارسی تدریس می کرد.

نقل قول ها

محمدجعفر محجوب (۱۳۰۳–۱۳۷۴)، نویسنده، محقق، فرهنگ پژوه ایرانی و صاحب نظر در فرهنگ و ادب عامه بود.
• «دکتر محجوب پرورده فرهنگ مردم و عاشق مردم و مردم کوچه بازار بود و خود نقل می کند که یک بار سماور نفتی شان نفت و آب پس می داده است. ایشان همچون صادق هدایت هم با دانش نوین فولکلور که در غرب پایه گرفت و هم با نگاه غربیان به این دانش آشنا بود و از طرفی خود یکی از اسوه های ادبیات کهن ما بود و سلطه داشت و از هر دو اینها در کارهایش بهره می گرفت و من می توانم با قطعیت بگویم که واقعاً محجوب شهسوار یکه تاز میدان فرهنگ عامه ایران بود و ما همه از او درس گرفتیم. محجوب نخستین کسی بود که ادب عوام را از محیط توده مردم به دانشگاه برد و این زمانی بود که در سال ۱۳۴۳ دانشکده هنرهای دراماتیک تأسیس شد. از این زمان بود که این چیزی که از تخیل مردم عادی کوچه بازار تراوش کرده، امروز در دانشگاه تدریس می شود.»، ۱۳۹۴ -> علی بلوکباشی


کلمات دیگر: