دولت اسماعیلیان حکومتی است که در سال ۴۸۳ (هجری قمری) با تسخیر قلعه الَموت در استان قزوین کنونی پایه گذاری شد و دوره فرمانروایی آن تا ۶۵۴ (هجری قمری) ادامه یافت. مرکز فرماندهی اسماعیلیان در کوهستان الَموت بود و بیشترِ فعالیت آن ها مبارزه با خلفای بنی عباس و قبایل مغول بود. حسن صباح به عنوان شاخص ترین فرمانروای اسماعیلیان با انجام تبلیغات وسیع در بین کشاورزان و بینوایان توانست حوزهٔ قدرت خود را تا سوریه کنونی گسترش دهد. سرانجام دولت اسماعیلیه پس از ۲۰۰ سال حکومت، با حملهٔ هلاکوخانِ مغول از بین رفت. اما سلسله امامت اسماعیلی بعد از سقوط الموت همچنان ادامه دارد.
قلعه الموت
کوه قلعه فردوس
قلعه دختر فردوس
قلعه لمبسر
قلعه کوه قائن
قلعه میمون دژ
قلعه دژ کوه
قلعه مصیاف
قلعه بزرگ طبس
قلعهٔ شاهدژ در نهبندان، زیرکوه، اصفهان، سمنان، شاهرود و در مجموع حدود دویست قلعه
اسماعیلیه یا باطنیه فرقه ای از شیعه امامیه است که معتقدان آن، محمد بن اسماعیل برادرزاده موسی کاظم را آخرین می دانستند. ظهور این فرقه اصلاً نتیجه اختلاف در امامت اسماعیل بن جعفر صادق با برادرش موسی بن جعفر بوده است. اسماعیلیان معتقدند که پس از مرگ جعفر صادق (در قرن هشتم میلادی) امامت به پسر بزرگتر وی می رسید؛ اما چون پسرش اسماعیل پیش از پدر درگذشته بود، امامت به محمد بن اسماعیل منتقل شد که سابع تام است و دور هفت با او تمام می شود و پس از او امامت در خاندان وی باقی ماند. آنها در میان اهل سنت به «باطنیان» مشهورند و شیعه هفت امامی نیز نامیده می شوند. اسماعیلیه به دو فرقه مستعلوی و نزاری تقسیم می شوند.
اسماعیلیان در نقاط مختلف اصفهان از جمله قلعه های لنجان، شاهدژ، کوه های غربی و جنوبی اصفهان ساکن بودند. آنان با این که با حکومت وقت مشکلاتی داشتند اما فعالیت هایی به دور از ذهن در طول تاریخ به آن ها نسبت داده شده است. مثل این که افرادی که از کوچه های خلوت و باریک در حال گذر بودند را دستگیر کرده و به قتل می رساندند. آنان به خاطر اعمالی که داشتند تحت فشار حکومت قرار گرفتند که به دنبال آن سلجوقیان عبدالملک بن عطاش را به طرز فجیعی در این زمان به قتل رسانیدند و دیگر افراد مشکوک به باطنی گری هم در خرمن ها آتش زدند. اسماعیلیان هم که از این اوضاع به شدت خشمگین بودند در ربیع الاول ۵۱۵ ه.ق مسجد جامع و کتابخانهٔ آن را به آتش کشیدند. به گفتهٔ ابن اثیر در ۵۱۵ ه. ق، یک هفته پیش از آتش سوزی، قصری سلطنتی در اصفهان سوخت که از بزرگ ترین و باشکوه ترین قصرها بوده است، وی همچنین اضافه می کند این حریق توسط باطنیان انجام شده است.
*بر اساس کتاب حسن صباح خداوند الموت تألیف: پل آمیر در دوره سلجوقیان بوده و حدود سال ۵۰۰ هجری که می توان نتیجه گرفت تواریخ بالا به میلادی ذکر شده است.
قلعه الموت
کوه قلعه فردوس
قلعه دختر فردوس
قلعه لمبسر
قلعه کوه قائن
قلعه میمون دژ
قلعه دژ کوه
قلعه مصیاف
قلعه بزرگ طبس
قلعهٔ شاهدژ در نهبندان، زیرکوه، اصفهان، سمنان، شاهرود و در مجموع حدود دویست قلعه
اسماعیلیه یا باطنیه فرقه ای از شیعه امامیه است که معتقدان آن، محمد بن اسماعیل برادرزاده موسی کاظم را آخرین می دانستند. ظهور این فرقه اصلاً نتیجه اختلاف در امامت اسماعیل بن جعفر صادق با برادرش موسی بن جعفر بوده است. اسماعیلیان معتقدند که پس از مرگ جعفر صادق (در قرن هشتم میلادی) امامت به پسر بزرگتر وی می رسید؛ اما چون پسرش اسماعیل پیش از پدر درگذشته بود، امامت به محمد بن اسماعیل منتقل شد که سابع تام است و دور هفت با او تمام می شود و پس از او امامت در خاندان وی باقی ماند. آنها در میان اهل سنت به «باطنیان» مشهورند و شیعه هفت امامی نیز نامیده می شوند. اسماعیلیه به دو فرقه مستعلوی و نزاری تقسیم می شوند.
اسماعیلیان در نقاط مختلف اصفهان از جمله قلعه های لنجان، شاهدژ، کوه های غربی و جنوبی اصفهان ساکن بودند. آنان با این که با حکومت وقت مشکلاتی داشتند اما فعالیت هایی به دور از ذهن در طول تاریخ به آن ها نسبت داده شده است. مثل این که افرادی که از کوچه های خلوت و باریک در حال گذر بودند را دستگیر کرده و به قتل می رساندند. آنان به خاطر اعمالی که داشتند تحت فشار حکومت قرار گرفتند که به دنبال آن سلجوقیان عبدالملک بن عطاش را به طرز فجیعی در این زمان به قتل رسانیدند و دیگر افراد مشکوک به باطنی گری هم در خرمن ها آتش زدند. اسماعیلیان هم که از این اوضاع به شدت خشمگین بودند در ربیع الاول ۵۱۵ ه.ق مسجد جامع و کتابخانهٔ آن را به آتش کشیدند. به گفتهٔ ابن اثیر در ۵۱۵ ه. ق، یک هفته پیش از آتش سوزی، قصری سلطنتی در اصفهان سوخت که از بزرگ ترین و باشکوه ترین قصرها بوده است، وی همچنین اضافه می کند این حریق توسط باطنیان انجام شده است.
*بر اساس کتاب حسن صباح خداوند الموت تألیف: پل آمیر در دوره سلجوقیان بوده و حدود سال ۵۰۰ هجری که می توان نتیجه گرفت تواریخ بالا به میلادی ذکر شده است.
wiki: اسماعیلیان الموت
اسماعیلیان الموت (حکومت). دولت اسماعیلیان حکومتی است در سال ۴۸۳ (هجری قمری) با تسخیر قلعه الموت در قزوین پایه گذاری شد و دوره فرمانروایی آن تا ۶۵۴ (هجری قمری) ادامه یافت. مرکز فرمان دهی اسماعیلیان الموت قزوین، و عمده فعالیت آن ها مبازه با خلفای بنی عباس و قبایل مغول بود. حسن صباح به عنوان شاخص ترین فرمانروای اسماعیلیان با انجام تبلیغات وسیع در بین کشاورزان و بینوایان توانست حوزه قدرت خود را تا سوریه کنونی گسترش دهد. سرانجام دولت اسماعیلیه پس از ۲۰۰ سال حکومت در قزوین با حمله هلاکو خان مغول از بین رفت.
wiki: اسماعیلیان الموت (حکومت)