ادیسه

اُدیسه (به یونانی: Ὀδύσσεια) یکی از دو کتاب کهن اشعار حماسی یونان اثر هومر است. ادیسه ادامهٔ ایلیاد است و به صورت مجموعه ای از سرودها گردآوری شده اما شیوهٔ نقل آن با ایلیاد تفاوت دارد.
دانشنامهٔ بریتانیکا (انگلیسی)
ادیسه، هومر، ترجمه از فرانسوی سعید نفیسی
ادیسه سرگذشت بازگشت یکی از سران جنگ تروآ (ادیسیوس یا الیس) فرمانروای ایتاکا است. در این سفر که بیش از بیست سال به درازا می انجامد ماجراهای مختلف و خطیری برای وی و همراهانش پیش آمده. در نهایت ادیسیوس که همگان گمان می نمودند کشته شده، به وطن خود بازگشته و دست متجاوزان را از سرزمین و زن و فرزند خود کوتاه می کند.
ادیسه در کنار ایلیاد، دومین اثر حماسی هومر، داستان سرای یونانی است. این کتاب که در اواخر قرن ۸ پیش از میلاد مسیح نگاشته شده، یکی از تأثیرگذارترین آثار ادبیات مغرب زمین به شمار می آید. داستان این کتاب، ماجراهای شاه ادسیوس از ایتاکا و همراهان او پس از جنگ تروآ و بازگشت به وطن است. در بسیاری از زبان ها «ادیسه» هم معنای سرگردانی و آوارگی است.
ادیسه در این داستان ماجراهای زیادی را دنبال می کند. او در جنگ با تروآ تصمیم می گیرد اسبی از جنس چوب و بسیار بزرگ بسازد و با حیله اسب را به عنوان هدیه صلح و آشتی وارد قلعه تروآ بکند و خود و افرادش در داخل اسب مخفی شوند تا بتوانند قلعه را تصرف کند اما پیشگویی، پادشاه تروآ را از بردن اسب به داخل قلعه منع می کند و پوسایدون فرمانروای قدرتمند دریا حیوان دست آموزش را می فرستد و پیشگو را هلاک می کند. پادشاه تروآ سرانجام اسب را داخل قلعه می آورد و شب هنگام ادیسه شبیخون زده و قلعه را تصرف می کند در حالی که با غرور فکر می کند به تنهایی قلعه را تصرف کرده پوسایدون عصبانی شده و ادیسه را محکوم می کند تا ابد در دریا سرگردان بماند. ادیسه در کشتی خود در دریای بی انتها به نفرین پوسایدون دچار می شود. دیری نمی رسد که به جزیره ای می رسند. در آن جزیره، غاری پیدا می کند که در آن غار غذای فراوانی وجود دارد. در غار با افرادش به عیش و نوش مشغول می شود غافل از آنکه صاحب غار غولی یک چشم بنام پولیتیموس فرزند پوسایدون است. پولیتیموس یکی از افراد ادیسه را می خورد و ادیسه با نیرنگ معجون خواب آوری به او می خوراند و سپس با چوبی که انتهای آن تیز است در خواب غول را کور می کند. غول در حالی که از درد فریاد می زند سنگ عظیمی که غار را می پوشاند کنار می زند و ادیسه و همراهانش فرار می کنند.ادیسه دوباره راهی دریا می شود و برای برداشتن آب به جزیره ای پا می گذارد، در آن جزیره با آنوس فرمانروای باد و طوفان و پسر عموی پوسایدون برمی خورد و آنوس به باد فرمان می دهد که ادیسه را ظرف ۹ روز به ایتاکا زادگاهش برساند و باد را داخل کیسه کرده و به ادیسه می دهد. در راه در حالی که به ایتاکا رسیده بودند و ادیسه خواب بود افرادش خیانت کرده و در کیسه را به امید طلا باز می کنند اما طوفان حاصل از باد داخل کیسه آنها را دوباره در جزیره ای ناشناخته در دریا می برد.