کشیشتف زانوسی

کشیشتف زانوسی (لهستانی: Krzysztof Zanussi؛ تلفظ لهستانی: [ˈkʂɨʂtɔf]؛ زادهٔ ۱۷ ژوئن ۱۹۳۹ در ورشو) که در برخی منابع فارسی به صورت «کریستف زانوسی» نوشته شده است، مؤلف، کارگردان، تهیه کننده و فیلم نامه نویس مشهور لهستانی است.
ساختار بلور (Struktura kryształu)، ۱۹۶۹ م.
زندگی خانوادگی (Życie rodzinne)، ۱۹۷۰ م.
فرای دیوار (Za ścianą)، ۱۹۷۱ م.
روشنایی (Iluminacja)، ۱۹۷۲ م.
بیلان کار یک فصل (Bilans kwartalny)، ۱۹۷۴ م.
جنایت در کاتمونت (Catamount Killing)، ۱۹۷۴ م.
لایه های محافظ (Barwy ochronne)، ۱۹۷۶ م.
مارپیچ (Spirala)، ۱۹۷۸ م.
قرارداد (Kontrakt)، ۱۹۸۰ م.
ثابت (Constans)، ۱۹۸۰ م.
از دیاری دور (From a far Country)، ۱۹۸۱ م.
قانون تغییرناپذیر (Imperatyw)، ۱۹۸۲ م.
سالی از خورشید خاموش (The Year of Quiet Sun)، ۱۹۸۴ م.
پارادیم، نیروی بدی (Le pouvoir du mal)، ۱۹۸۵ م.
هر جا که هستی، اگر هستی (Wherever You Are)، ۱۹۸۸ م.
مالکیت (Stan posiadania)، ۱۹۸۹ م.
زندگی از پس زندگی، ماکسیمیلیان کـُلبه (Życie za życie. Maksymilian Kolbe)، ۱۹۹۰ م.
لمس ساکت (The Silent Touch)، ۱۹۹۲ م.
تاختن (Cwał)، ۱۹۹۵ م.
برادر خدای ما (Our God's Brother)، ۱۹۹۷ م.
زندگی، بیماری مرگبار منتقل شده از طریق مجرای جنسی (Życie jako smiertelna choroba przenoszona droga plciowa)، ۲۰۰۰ م.
مکمل (Suplement)، ۲۰۰۲ م.
فرد نامطلوب (Persona non grata)، ۲۰۰۵ م.
Il Sole Nero، ۲۰۰۷ م.
قلبی در دست (Serce na dłoni)، ۲۰۰۸ م.
بازدید (Rewizyta)، ۲۰۰۹ م.
(۲۰۱۰ میلادی)
کشیشتف زانوسی اندکی پیش از آغاز جنگ دوم جهانی در هفدهمین روز از ششمین ماه میلادی سال ۱۹۳۹ در ورشو به دنیا آمد. در بیست سالگی تحصیل در رشته فیزیک در دانشگاه ورشو را به اتمام رساند و پس از آن به فلسفه روی آورد و پس از سه سال تحصیل در دانشگاه یاگیلونیا واقع در شهر کراکوف، به دلیل تصمیم دانشگاه مبنی بر تعطیلی موقت این رشته آن را نیمه کاره رها ساخت. در پی آن، به دلیل دلبستگی به هنر و ادبیات، تحصیلاتش را در رشته کارگردانی در مدرسه عالی فیلم، تلویزیون و تئاتر در شهر ووج به مدت پنج سال ادامه داد و در سال ۱۹۶۷ میلادی دوره کارشناسی ارشد این رشته را نیز به پایان رسانید.وی نخستین فیلم بلند سینمایی اش را در آخرین سال تحصیل و با عنوان «مرگ کشیش (Śmierć prowincjała) ساخت. با همین فیلم در جشنواره های ونیز، مانهایم و مسکو موفق به دریافت چندین جایزه شد. با پایان تحصیلات، نخست در گروه موسوم به فیلم سازان آماتور به فعالیت پرداخت و پس از چهار سال به معاونت اتحادیه فیلم سازان لهستان برگزیده شد. از سال ۱۹۷۱ تا ۱۹۸۳ میلادی در این سمت مشغول به کار بود و همزمان به کار نویسندگی و کارگردانی می پرداخت. او همچنین طی سال های ۱۹۷۹–۱۹۷۵ میلادی سرپرستی شورای فدراسیون انجمن های نقد فیلم لهستان را عهده دار بود. زانوسی از سال ۱۹۸۰ میلادی و به موازات گسترش دامنه فعالیت هایش ابتدا مدیر هنری و پس از آن مدیر کل استودیوی فیلم تـُر (Tor) بوده است. وی در سال ۱۹۹۰ میلادی به مدیریت فدراسیون اروپایی کارگرانان فیلم (Fédération Européenne des Réalisateurs de l'Audiovisuel) برگزیده شد. در سال ۱۹۹۲ میلادی موفق به دریافت درجه پروفسوری از دانشگاه سیلسیا در شهر کاتویتسه (کاتوویتس) گردید. او همچنین در آکادمی فیلم اروپا(EFA)، هیئت علمی آکادمی هنرهای زیبا و ادبیات در واتیکان، انجمن قلم و انجمن نویسندگان لهستان نیز عضویت دارد. از میان دیگر مسئولیت های زانوسی می توان به فعالیت در کمیته فرهنگی واتیکان به عنوان مشاور اشاره نمود.دو دانشگاه ژان پل دوم در لوبلین و دانشگاه اُپُلـِه در اوپوله به ترتیب در سال های ۲۰۰۴ و ۲۰۱۰ میلادی عنوان دکترای افتخاری خویش را به زانوسی اهدا کرده اند.
کشیشتف زانوسی تاکنون در کارنامه هنری خود کارگردانی ۲۶ فیلم بلند سینمایی و ۲۳ فیلم و سریال تلویزیونی و نیز تألیف ۱۳ کتاب را به ثبت رسانده است. او از فستیوال هایی چون لوکارنو، ماردل پلاته، روتردام و جشنواره فیلم فجر تهران برنده جوایزی شده است. زانوسی یکی از کارگردانانی است که سبک و آثارش الگوی نسل معاصر کارگردانان لهستانی متعلق به موج نو قرارگرفته است. از برجسته ترین شاگردان زانوسی می توان به اگنیشکا هلند (Agnieszka Holland) اشاره کرد.