نبرد سالامیس نام سومین نبرد، از سری دومین دورهٔ جنگ های ایران و یونان است. سری دوم جنگ ها شامل هفت نبرد بود و از سال ۴۸۰ تا ۴۷۹ پیش از میلاد، بین خشایارشا و دول یونانی رخ داد.
زرین کوب، عبدالحسین. تاریخ مردم ایران. تهران: انتشارات امیر کبیر، ۱۳۶۴
هرودوت. تواریخ. تهران: انتشارات فرهنگستان ادب و هنر ایران، ۱۳۵۶
تاریخ ده هزار ساله ایران نوشته عبدالعظیم رضایی
کوروش بزرگ اثر ژرار اسرائل ترجمه مرتضی ثاقب فر
از کوروش تا پهلوی اثر دکتر حکیم اللهی
پیرنیا، حسن. ناریخ ایران باستان
در سال ۴۸۰ پیش از میلاد (دوره خشایارشا) ارتش هخامنشی به یونان یورش برد و در شهر آتن رژه رفت اما ناوگان دریای هخامنشی در نبرد سالامیس شکست خورد و نهایتاً تاخت و تازهای ایران در این سال پایان پذیرفت.
حمله خشایارشاه به یونان را عده ای از جهت همان رویدادهایی که هردوت گفته می دانند (که در زیر بیاید) عده ای هم به این عقیده اند که مملکتی که در مسیر قشون کشی و تصرف سرزمین ها در آمده به این راحتی ها از این مسیر خارج نمی شود و خشایارشا هم خواسته به وسعت کشور اضافه کند.هردوت گوید:خشایارشاه در صدد استفاده از اختلافات داخلی یونانیان نبود و نمی خواست به این کشور حمله کند. اما اطرافیان وی ازجمله مردونیه داماد داریوش شکست نبرد ماراتون را مایه سرشکستگی ایران می دانست و خشایارشا را به انتقام فرامیخواند. یونانیان مقیم دربار ایران نیز که از حکومت این کشور ناراضی بودند، از خشایارشا درخواست می کردند که به یونان یورش برد. در آنزمان در یونان حکومت های مستقلی با عنوان دولت شهر بر هریک از سرزمین های این کشور حکمرانی می کرد.
سرانجام خشایارشا به قصد حمله به یونان به کاپادوکیه واقع در آسیای صغیر رفت و این شهر را مرکز ستاد فرماندهی خود قرار داد. وی سه سال تمام به تجهیز سپاه مشغول شد و در نهایت سپاه بزرگی که بنا به گفته هرودوت در آن، ۴۶ گونه نژاد و قوم مختلف حضور داشتند، بسیج کرد و در بهار ۴۸۰ قبل از میلاد به سوی یونان حرکت کرد. عرب ها، هندی ها، پارس ها، مادها، سکاها، فنیقی ها، مصری ها و حتی ساکنان جزایر خلیج فارس نیز در این لشکرکشی حضور داشتند. البته لازم بتذکر است که مورخان یونانی در مورد تعداد افراد قشون ایران در این لشکرکشی راه مبالغه نموده اند و گاه تا پنج میلیون نفر نیز ذکر کرده اند اما بنا بر گفتهٔ مورخان جدید تعداد لشکر خشایار بین هشتاد تا سیصد هزار نفر بوده است که البته همهٔ آن ها سرباز نبوده و بسیاری آشپز و ملوان و … در این ارتش خدمت می نمودند.
زرین کوب، عبدالحسین. تاریخ مردم ایران. تهران: انتشارات امیر کبیر، ۱۳۶۴
هرودوت. تواریخ. تهران: انتشارات فرهنگستان ادب و هنر ایران، ۱۳۵۶
تاریخ ده هزار ساله ایران نوشته عبدالعظیم رضایی
کوروش بزرگ اثر ژرار اسرائل ترجمه مرتضی ثاقب فر
از کوروش تا پهلوی اثر دکتر حکیم اللهی
پیرنیا، حسن. ناریخ ایران باستان
در سال ۴۸۰ پیش از میلاد (دوره خشایارشا) ارتش هخامنشی به یونان یورش برد و در شهر آتن رژه رفت اما ناوگان دریای هخامنشی در نبرد سالامیس شکست خورد و نهایتاً تاخت و تازهای ایران در این سال پایان پذیرفت.
حمله خشایارشاه به یونان را عده ای از جهت همان رویدادهایی که هردوت گفته می دانند (که در زیر بیاید) عده ای هم به این عقیده اند که مملکتی که در مسیر قشون کشی و تصرف سرزمین ها در آمده به این راحتی ها از این مسیر خارج نمی شود و خشایارشا هم خواسته به وسعت کشور اضافه کند.هردوت گوید:خشایارشاه در صدد استفاده از اختلافات داخلی یونانیان نبود و نمی خواست به این کشور حمله کند. اما اطرافیان وی ازجمله مردونیه داماد داریوش شکست نبرد ماراتون را مایه سرشکستگی ایران می دانست و خشایارشا را به انتقام فرامیخواند. یونانیان مقیم دربار ایران نیز که از حکومت این کشور ناراضی بودند، از خشایارشا درخواست می کردند که به یونان یورش برد. در آنزمان در یونان حکومت های مستقلی با عنوان دولت شهر بر هریک از سرزمین های این کشور حکمرانی می کرد.
سرانجام خشایارشا به قصد حمله به یونان به کاپادوکیه واقع در آسیای صغیر رفت و این شهر را مرکز ستاد فرماندهی خود قرار داد. وی سه سال تمام به تجهیز سپاه مشغول شد و در نهایت سپاه بزرگی که بنا به گفته هرودوت در آن، ۴۶ گونه نژاد و قوم مختلف حضور داشتند، بسیج کرد و در بهار ۴۸۰ قبل از میلاد به سوی یونان حرکت کرد. عرب ها، هندی ها، پارس ها، مادها، سکاها، فنیقی ها، مصری ها و حتی ساکنان جزایر خلیج فارس نیز در این لشکرکشی حضور داشتند. البته لازم بتذکر است که مورخان یونانی در مورد تعداد افراد قشون ایران در این لشکرکشی راه مبالغه نموده اند و گاه تا پنج میلیون نفر نیز ذکر کرده اند اما بنا بر گفتهٔ مورخان جدید تعداد لشکر خشایار بین هشتاد تا سیصد هزار نفر بوده است که البته همهٔ آن ها سرباز نبوده و بسیاری آشپز و ملوان و … در این ارتش خدمت می نمودند.
wiki: نبرد سالامیس