ادم

( = بشر، انسان ) این واژه در پارسی باستان adam ( =منم ) در سنسکریت: اَهَم aham و در سغدی آذم ãżam بوده و عبری یا عربی نیست و مترادف های پارسی آن اینهاست:
پومان، جانتو jãntu ( سنسکریت )
مانوشیا ( سنسکریت )

انسان. بشر . برترین موجود زنده در جهان هستی

این واژه اوستایی است که وارد عربی و دیگر زبان ها شده، اصل آن اَیودامَن است به معنای نخستین آفریده

mašya, mašā, mahrē, malhā, mihrē, mitrē واژه هایی که برای آدم اومده تو کتاب پارسی به پهلوی

گیومرت آدم نخستین
آدمخوار mart ōpār
آدم کش awzatār, gadōk
آدمیان dōpādān/yān

آدم از عبری و عربی به معنای "مرد"
آدم از عبری و عربی به معنای "ساخته شده از زمین ( خاک ) "
آدم از عبری و عربی به معنای "قمحی ( گندمگون ) "

masc. proper name, Biblical name of the first man, progenitor of the human race, from Hebrew adam "man, " literally " ( the one formed from the ) ground"

خدمت آن دوستی که گفت قران تنها عربیست بگم قران ۴۷ واژه ی فارسی دارد که از این دید بیشترین واژگان پس از عربی در قران را دارد.
《انا انزلنا قرآنا عربیا لعلکم تعقلون》
《ما قران را عربی نازل کردیم تا اندیشه کنید. 》
در این ایه نگفته قران همش عربیه، بلکه به کامل بودن زبان عربی اشاره کرده.
واژگان فارسی یا معرب شده با ریشه ی فارسی👇

۱=اباریق [ واقعه، 18 ) .
سیوطی در المتوکلی ( ص 7 ) ، والمهذب ( ص 33 ) ، و اتقان ( 2 / 129 ) ، و آرتور جفری ( واژه های دخیل در قرآن مجید، ترجمه ی فارسی، صص 101 - 102 ) و ادی شیر در الالفاظ الفارسیة المعربة ( ص 6 ) آن را فارسی می دانند و دو منبع اخیر تصریح دارند که معرب � آبریز � است. ویدن گرن آن را معرب � آبریغ � می داند ( واژه های دخیل. . . ، ص 34 ) .

۲=استبرق
[ چهار بار در قرآن به کار رفته است، از جمله در کهف، 31 ].
جوالیقی ( در المعرب، ص 15 ) ، سیوطی در المتوکلی ( ص7 ) و اتقان ( 2 / 130 ) و المهذب ( ص 39 ) همچنین ادی شیر ( در الالفاظ الفارسیة المعربة، ص 10 ) همه آن را فارسی معرب و به معنای � الدیباج الغلیظ � دانسته اند. ادی شیر آن را معرب � استبر � [ = ستبر ] می داند. آرتور جفری در واژه های دخیل ( صص 116 - 118 ) این نظر را تأیید و آن را از صورت � استبرک � پهلوی می داند ( نیز ـــ تعلیقه ی ویدن گرن درباره ی این کلمه در آغاز کتاب واژه های دخیل، ص 35 ) .

۳=اسوة
[ 3 بار در قرآن به کار رفته است، از جمله در احزاب، 21 ].
از میان همه ی منابع، فقط ادی شیر آن را مأخوذ از � آسا �ی فارسی می داند. در اعتبار این قول، جای تردید هست.

۴= جُناح
[ 25 بار در قرآن به کار رفته است. از جمله بقره، 158 ].
ادی شیر آن را معرب � گناه � فارسی می داند ( الالفاظ الفارسیة المعربة، ص 45 ) . آرتور جفری هم همین نظر را تأیید می کند ( واژه های دخیل، صص 169 - 170 ) .

۵=جُند
[ 29 بار به صورت مفرد و جمع ( جنود ) در قرآن به کار رفته است. از جمله: یس، 38 ].
آرتور جفری می نویسد: � امکان دارد که این واژه از اصل ایرانی خود [ � گند � در پهلوی ] مستقیماً به زبان عربی رفته باشد. اما احتمال بیشتر آن است که این کار از طریق زبان آرامی انجام گرفته باشد � ( واژه های دخیل، صص 171 - 172 ) .

۶= دین
[ در حدود 91 بار در قرآن به کار رفته است، از جمله: بقره، 132 ].
ادی شیر آن را متخذ از دین فارسی می داند ( الالفاظ الفارسیة المعربة، ص 69 ) . آرتور فجری پس از ذکر معنای حکم و داوری و دین، و بیان اینکه دین و مدین و تداین هم با آن ارتباط دارد می نویسد: � در حقیقت ما در اینجا با دو واژه ی مختلف از دو ریشه ی مختلف سروکار داریم: 1 ) در معنای دین و مذهب، واژه از ریشه ی ایرانی گرفته شده است. در زبان پهلوی ما واژه ی دین به معنای مذهب و دین را داریم، که از دینک به معنای قانون دینی، همدین به معنای هم.

پس در باره ی چیزی که درباره اش دانشی ندارید سخن نگویید.
( واژه ی آدم فارسی است. )

وای به روزی که حوا و آدم هم کلمات دری شوند
در احادیث معتبر از ائمه اطهار گفته شده:
"الله با آدم سخن نگفت الا به عربی"
نه عربی این زمان یا 1400 قبل
بلکه لهجه های قدیمی عربی
و این دو اسم آدم و حوا هم از طریق خود آدم و حوا به نسل های آنان انتقال یافته مانند سومر و چینی ها و ژاپنی ها، اتراک، سرخ پوستان و غیره و همینطور دری

واژه ی " آدم " از زبان سامی ( عربی وعبری ) وارد زبان فارسی شده است . این واژه علاوه بر زبان فارسی به زبان های اروپایی نیز راه یافته و با تغییر لهجه و معنی در ریخت " آدامس " دوباره به زبان فارسی بازگشته است . و امروزه با همان شکل تغییر یافته در زبان فارسی همچنان کاربرد دارد .

اِدِم در زیست شناسی به معنای تورم هست

( = نخستین انسان ) این واژه در پارسی باستان adam ( = منم ) بوده و در سغدی آذم بوده و عبری یا عربی نیست و پیتاپ ( مترادف ) های پارسی آن اینهاست:
مشیگ maŝig ( پهلوی )
منوژا manužã ( سنسکریت: manuja )

آدم، یا آدم ابوالبشر، نخستین انسان و پدر همة مردمان. دربارة آفرینش و زندگانی او در دینهای سه گانة یهود و مسیحیت و اسلام، روایات و داستانهای همسان و همانند آمده است، و این همسانی و همانندی از آن رو است که مبد ءِ وحی در این 3 دین یکی است. از این رو، پیش از پژوهش دربارة آفرینش آدم و سرگذشت او در فرهنگ اسلامی، بررسی مختصری دربارة چگونگی آن در دین یهود و مسیحیت و نظری کوتاه به انسانشناسی این ادیان، سودمند خواهند بود.
اشتقاق: واژة آدم از اَدَم عبری گرفته شده است، ولی ریشة اصلی آن در زبان عبری به درستی معلوم نیست. کلمة مؤنث آن اَدَمَه در عبری به معنی زمین یا خاک است. کاربرد دو صورت مذکر و مونث آن، «اَدَم» و «اَدَمَه» با هم در سفر پیدایش ( 7:2 ) معنی خاکی ( ساخته شده از خاک ) را القا می کند. ریشة ادم همچنین با رنگ «سرخ» پیوند دارد، و این شاید اشاره به رنگ خاک باشد که آدم از آن آفریده شده است. در زبان اکدی ادمو به معنی خون است و ادمتو به معنی «خون سیاه» ( در حالات بیماری ) ، و جمع آن ادماتو به معنی خاک سرخ و تیره ای است که در رنگرزی به کار می رفته. ظاهراً واژة ادمو و اتمو ( به معنی کودک ) پیوندی با «اَدَم» ندارد، بلکه با ریشة و ت م و واژة عبری یتوم ( به معنی یتیم ) مربوط است. در عربی جنوبی کهن ریشة ادم به معنی خادم و برده است. در یکی از فهرستهای مترادفات زبان اکدی، واژة «ادمو» به معنی «شخص مهم و شریف» آمده است. در اکدی کهن و بابلی کهن نیز به نامهای خاصّی بر می خوریم از قبیل ا ـ د ـ مو ، ا ـ دم ـ او ، ا ـ د ـ مو ( جودائیکا، 2/235؛ و نیز نک‍ : هیستینگز، 1/84 ) . اما شواهدی در دست است که اشتقاق این کلمه را از «ادمه» به معنی خاک، تأیید می کند. در اغلب اسطوره های بین النهرین و آسیای غربی، انسان از خاک یا خاک آغشته به خون خدایان آفریده شده است. در میان کنعانیان قدیم «آدم» هم به معنی انسان بوده، هم نام خدای زمین ( نک‍ : ویدن گرن، 174 ) ، و جزء «ادم» در بعضی اسامی چون «عبدادم» در کتاب دوم شموئیل ( 10:6 به بعد؛ جودائیکا، 2/235 ) نیز ظاهراً نام همین خداست.
در زبان عربی نیز ریشة «ادم» کاربردی گسترده دارد؛ از مفردات این ریشه است: «اُدْمّه» به معنی وسیلة آمیزش، «ادمه» در شتر سپیدی است با سیاهی چشمان، و در مردم گندم گونی است ( جوهری؛ ازهری؛ زبیدی ) . در وجه تسمیة پدر مردمان به «آدم» ازهری از قول زجّاج گوید که اشتقاق کلمه از «ادیم الارض» است، زیرا انسان از خاک آفریده شد. راغب اصفهانی تفصیل بیش تری می آورد و 4 وجه بر می شمرد: 1. چون جسم آدم از خاک روی زمین ( ادیم ) گرفته شده است؛ 2. چون پوست او گندمگون ( آدم ) بوده است؛ 3. چون او از درآمیخته شدن عناصر گوناگون و نیروهای مختلف آفریده شده است ( اُدْمهَ: الفت و اختلاط ) ؛ 4. چون او از دمیده شدن روح الهی عطرآگین شده است ( اِدام: آنچه طعام را خوشبو گرداند ) ( 1/38ـ39 ) .
I. آدم در یهودیت
در عهد عتیق: دوبار و به دو بیان در عهد عتیق از آفرینش آدم سخن رفته است: یک بار در باب اول سفر پیدایش و بار دیگر در بابهای دوم تا پنجم آن، و تحقیقات در متون کتاب مقدس نشان داده است که سرچشمة آنها دو روایت مختلف بوده است ( نک‍ : کتاب مقدس، مقدمة سفرپیدایش، و نیز ص 3، زیرنویس ) . در باب اول از تکوین عالم هستی در 6 روز، و از آفرینش آدم، که نقطة کمال خلقت و مهر پایانی آن است، سخن می رود. پس از آنکه خدا آسمانها و زمین را آفرید، و با اراده و کلام خود روشنایی را پدید آورد، آبهای زیر فلک را از آبهای بالای فلک جدا ساخت، روی زمین را از گیاهان گوناگون و انواع جانوران و پرندگان پر ساخت و اجرام فلکی را در آسمان قرار داد، در روز ششم گفت: «آدم را به صورت ما و موافق شبیه ما بسازیم تا بر ماهیان دریا و پرندگان آسمان و بهائم و بر تمامی زمین و همة حشراتی که بر زمین می خزند، حکومت نماید. پس خدا آدم را به صورت خود آفرید. او را به صورت خدا آفرید، ایشان را نر و ماده آفرید. و خدا ایشان را برکت داد، و خدا بدیشان گفت بارور و کثیر شوید و زمین را پر سازید و در آن تسلط نمائید. » ( سفر پیدایش، 1 ) .
در بابهای دوم تا پنجم داستان خلقت آدم، با تفصیل بیش تر و تقریباً با بسیاری از جزئیاتی که در روایات مسیحی و اسلامی نیز دیده می شود، آمده است. آدم، زن وی حوا، باغ عدن، درخت ممنوع، اغوای حوا و خوردن از میوة آن درخت ( نخستین گناه ) ، رانده شدن از باغ بهشت، زندگی بر روی زمین، زناشویی و آوردن فرزندان و جز آن در این قسمت ذکر شده است.
پس از پیدایش آسمانها و زمین، خداوند آدم را خلق کرد تا بر روی زمین کار کند. آفرینش آدم از خاک زمین بود، و خداوند در بینی او روح حیات دمید، و از نفخة الهی آدم «نفس زنده» شد. سپس باغی پر از درختان گوناگون در عدن به طرف شرق غرس نمود. «درخت حیات» و «درخت معرفت نیک و بد» را در میان آن قرار داد، و آدم را در آنجا نهاد تا به کار زمین بپردازد و باغ را نگهبانی کند، ولی او را از خوردن میوة «درخت معرفت نیک و بد» منع کرد، و به او گفت که اگر از آن بخوری «هر آینه خواهی مرد». آنگاه خداوند همة جانداران و پرندگان زمین و آسمان را که از خاک سرشته بود، نزد آدم آورد تا وی آنان را نام بگذارد، و نامی که آدم بر هر یک از آنان نهاد، همان نام او شد. آدم تنها بود و خداوند خواست تا برای او جفتی و معاونی بیافریند، پس خوابی گران بر او مستولی کرد، یکی از دنده های او را برداشت و از آن حوا را خلق کرد. این که مردان پدر و مادر خویش را ترک می کنند و با همسران خود انس و الفت می گیرند، از آن روست که زن پارة تن مرد است. مار، که هوشیارتر از جانوران دیگر بود، نزد حوا آمد و او را به خوردن میوة «درخت معرفت نیک و بد» ترغیب و اغوا کرد، و گفت این که خداوند شما را از آن منع کرده است از آن روست که اگر از آن بخورید. چشمانتان باز می شود و چون خداوند بر نیک و بد معرفت خواهید یافت. حوا از میوة آن درخت بخورد و پاره ای از آن را به آدم داد، و او نیز بخورد. در همان حال چشم هر دو به نیک و . . .

آدم میتوان مشی نیز نام برد البته مشی نام مرد و مشیانه نام زن است مانند آدم و حوا، پس بهتره بجای آدم و انسان ، مشی بکار برد
استاد مفردباور دارد آدم واژه ای آریاییست میان آدم و انسان باید آدم یا آدمی بکار بردچون شایدمند است پارسی باشد

اَسَنلیکلَر ( سلام )
کلمه "آدم" کلمه ای کاملا عربی.
عالمان غرب به شروع حیات انسان از آفریقا اتفاق نظر دارند.
و لغوییون هم به سامی بودن مناطق سودان و عربستان جنوبی و عربستان شمالی در آلافْ سال قبل اتفاق نظر دارند و به آن لغة اولین انسان ها اسم میدهند.
اصطلاح نادر "پروسامی" به لغة حضرت آدم ( ع ) نسبت داده میشود.
که لغة تمامی انسان ها در آن ریشه دارد.
و تمام کلماتی که در عربی و عبری وجود دارد و ادعای دری ( فارسی ) ، بهلوی و سانسکریت نسبت داده میشوند، تماما سامی هستند.
آیه قرآن هم شاهد بر این قضیه است:
**انا انزلنا قرآنا عربیا لعلکم تعقلون**
قرآنی عربی نازل شده است. هم فی القواعد و هم فی الکلمات.

نام اولین پیغمبر الهی که 1000 سال عمر کرد و جانشینش پسرش شیث شد.