خرم سلطان (زادهٔ ۱۵۰۴ – درگذشتهٔ ۱۵ آوریل ۱۵۵۸; با نام اصلی آناستازیا یا الکساندرا لیسوفسکا)، همسر رسمی و عقدی و محبوب سلطان سلیمان قانونی و مادر فرزندانش شاهزاده محمد، مهرماه سلطان، سلطان سلیم دوم، شاهزاده بایزید، شاهزاده جهانگیر و شاهزاده عبدالله بود.
شاهزاده محمد: در سال ۱۵۲۱ متولد شد و در سال ۱۵۴۱ به عنوان فرماندار مانیسا انتخاب شد او به دلیل بیماری یا مسمویت به دست ماه دوران سلطان درگذشت.
مهرماه سلطان: درسال ۱۵۲۲ به دنیا آمد و تنها دختر خرم سلطان هم چنین همسر وزیر اعظم، رستم پاشا، بود. وی در زمان سلطنت برادر کوچک تر سلیم دوم لقب والده سلطان را دارا بود.
شاهزاده عبدالله: درسال ۱۵۲۳ به دنیا آمد و در سال ۱۵۲۶ درسن سه سالگی درگذشت. البته در منابع تاریخ تولد و مرگ او مختلف است.
سلطان سلیم دوم: در سال ۱۵۲۴ متولد شد. پس از مرگ مادرش، با برادر کوچک ترش، شاهزاده بایزید وارد مبارزه برای تاج و تختِ سلطنت شد و در این مبارزه مورد سلیم تحت حمایت پدرش قرار گرفت و پس از مرگ سلیمان، پادشاهی عثمانی به سلیم رسید. وی در سال ۱۵۷۴ فوت شد.
شاهزاده بایزید: در سال ۱۵۲۵ متولد شد. او پس از مرگ برادرش شاهزاده مصطفی، با شاهزاده سلیم وارد مبارزه برای تاج و تختِ سلطان سلیمان شد و به ایران فرار کرد و در قزوین درسال ۱۵۶۲ توسط سفیر عثمانی اعدام شد.
شاهزاده جهانگیر: در سال ۱۵۳۰ با قوز کمر متولد شد. او هرگز به عنوان جانشینی برای سلطنت به شمار نمی رفت و تنها چند ماه بعد از مرگ برادرش شاهزاده مصطفی در سال ۱۵۵۴ در سن ۲۳ سالگی درگذشت.
خرم سلطان یکی از زنان حکومت گر و از قدرتمندترین زنان در تاریخ عثمانی و یکی از مهم ترین چهره های شاخص در دوران معروف به سلطنت زنان بود خرم سلطان نخستین خاصگی سلطان امپراتوری عثمانی بود و از طریق همسرش سلیمان، قدرت زیادی کسب کرد و نقش بسیار فعالی در سیاست های آن زمانِ عثمانی بازی کرد و مشاور اصلی سلطان بود. خرم نخستین زنی بود که حرمسرا را در مقام خاصگی سلطان اداره میکرد.
با استناد به برخی تاریخ نگاران خرم با عنوان الکساندرا رُزلانا لیسوفسکا یا آناستازیا لیسوفسکا متولد شده و نام مستعار وی در دوران کودکی ناستیا بوده است. در میان عثمانیان، او بیشتر با نام خاصگی خرم سلطان شناخته می شد. در زبان های اروپایی به نام روکسلِانا، روکسولانا، روکسلین، روزا، و رزیکا، در ترکی حورّم (به ترکی استانبولی: Hürrem)، که از واژهٔ ایرانیِ «خرّم» گرفته شده و در عربی هم با نام کَریمَة شناخته می شد. روکسِلانا احتمالاً یک نام واقعی نیست بلکه نامی مستعار است که به اصالت روسینی وی اشاره دارد. روکسولانی یا روکسِلانی از اسامی روس تا سدهٔ پانزدهم میلادی و برگرفته از رکسلان های باستانی بودند؛ بنابراین نام مستعار وی از نظر ادبی به معنای شخص روتنیایی است.
منابع امروزی اطلاعاتی دربارهٔ کودکی خرم به دست نمی دهند و تنها به اصلیت لهستانی، روسینی و اوکراینی وی اشاره می کنند و پادشاهی لهستان را به عنوان مکان تولد وی ذکر می کنند. در میانه سده شانزدهم میلادی، میخالون لیتوین، سفیر دوک نشین بزرگ لیتوانی در خانات کریمه، در قطعه هنری ۱۵۴۸–۱۵۵۱ با عنوان «دربارهٔ عادات تاتارها، لیتوانیان و مسکو» (به لاتین: De moribus tartarorum, lituanorum et moscorum) در هنگام توضیح مسائل مربوط به تجارت اینطور عنوان می کند که « محبوبترین همسر امپراتور فعلی ترکیه و مادر پسر ارشدش که بعد از وی حکمرانی خواهد کرد از سرزمین ما ربوده شد».
شاهزاده محمد: در سال ۱۵۲۱ متولد شد و در سال ۱۵۴۱ به عنوان فرماندار مانیسا انتخاب شد او به دلیل بیماری یا مسمویت به دست ماه دوران سلطان درگذشت.
مهرماه سلطان: درسال ۱۵۲۲ به دنیا آمد و تنها دختر خرم سلطان هم چنین همسر وزیر اعظم، رستم پاشا، بود. وی در زمان سلطنت برادر کوچک تر سلیم دوم لقب والده سلطان را دارا بود.
شاهزاده عبدالله: درسال ۱۵۲۳ به دنیا آمد و در سال ۱۵۲۶ درسن سه سالگی درگذشت. البته در منابع تاریخ تولد و مرگ او مختلف است.
سلطان سلیم دوم: در سال ۱۵۲۴ متولد شد. پس از مرگ مادرش، با برادر کوچک ترش، شاهزاده بایزید وارد مبارزه برای تاج و تختِ سلطنت شد و در این مبارزه مورد سلیم تحت حمایت پدرش قرار گرفت و پس از مرگ سلیمان، پادشاهی عثمانی به سلیم رسید. وی در سال ۱۵۷۴ فوت شد.
شاهزاده بایزید: در سال ۱۵۲۵ متولد شد. او پس از مرگ برادرش شاهزاده مصطفی، با شاهزاده سلیم وارد مبارزه برای تاج و تختِ سلطان سلیمان شد و به ایران فرار کرد و در قزوین درسال ۱۵۶۲ توسط سفیر عثمانی اعدام شد.
شاهزاده جهانگیر: در سال ۱۵۳۰ با قوز کمر متولد شد. او هرگز به عنوان جانشینی برای سلطنت به شمار نمی رفت و تنها چند ماه بعد از مرگ برادرش شاهزاده مصطفی در سال ۱۵۵۴ در سن ۲۳ سالگی درگذشت.
خرم سلطان یکی از زنان حکومت گر و از قدرتمندترین زنان در تاریخ عثمانی و یکی از مهم ترین چهره های شاخص در دوران معروف به سلطنت زنان بود خرم سلطان نخستین خاصگی سلطان امپراتوری عثمانی بود و از طریق همسرش سلیمان، قدرت زیادی کسب کرد و نقش بسیار فعالی در سیاست های آن زمانِ عثمانی بازی کرد و مشاور اصلی سلطان بود. خرم نخستین زنی بود که حرمسرا را در مقام خاصگی سلطان اداره میکرد.
با استناد به برخی تاریخ نگاران خرم با عنوان الکساندرا رُزلانا لیسوفسکا یا آناستازیا لیسوفسکا متولد شده و نام مستعار وی در دوران کودکی ناستیا بوده است. در میان عثمانیان، او بیشتر با نام خاصگی خرم سلطان شناخته می شد. در زبان های اروپایی به نام روکسلِانا، روکسولانا، روکسلین، روزا، و رزیکا، در ترکی حورّم (به ترکی استانبولی: Hürrem)، که از واژهٔ ایرانیِ «خرّم» گرفته شده و در عربی هم با نام کَریمَة شناخته می شد. روکسِلانا احتمالاً یک نام واقعی نیست بلکه نامی مستعار است که به اصالت روسینی وی اشاره دارد. روکسولانی یا روکسِلانی از اسامی روس تا سدهٔ پانزدهم میلادی و برگرفته از رکسلان های باستانی بودند؛ بنابراین نام مستعار وی از نظر ادبی به معنای شخص روتنیایی است.
منابع امروزی اطلاعاتی دربارهٔ کودکی خرم به دست نمی دهند و تنها به اصلیت لهستانی، روسینی و اوکراینی وی اشاره می کنند و پادشاهی لهستان را به عنوان مکان تولد وی ذکر می کنند. در میانه سده شانزدهم میلادی، میخالون لیتوین، سفیر دوک نشین بزرگ لیتوانی در خانات کریمه، در قطعه هنری ۱۵۴۸–۱۵۵۱ با عنوان «دربارهٔ عادات تاتارها، لیتوانیان و مسکو» (به لاتین: De moribus tartarorum, lituanorum et moscorum) در هنگام توضیح مسائل مربوط به تجارت اینطور عنوان می کند که « محبوبترین همسر امپراتور فعلی ترکیه و مادر پسر ارشدش که بعد از وی حکمرانی خواهد کرد از سرزمین ما ربوده شد».
wiki: خرم سلطان