کلمه جو
صفحه اصلی

احمد مقربی

دانشنامه عمومی

احمد مقرّبی افسر ارتش شاهنشاهی در دوران محمدرضا پهلوی بود که در تاریخ ۴ دی ماه ۱۳۵۶ به جرم جاسوسی برای اتحاد جماهیر شوروی اعدام گردید. وی به مدت ۳۰ سال برای کاگ ب خدمت می کرد و ۱۱ سال به طور مستمر با اسم رمز «مرد» با سفارت شوروی در تهران در ارتباط بود.
احمد مقرّبی در سال ۱۳۰۰ در تهران متولد شد. پس از طی تحصیلات ابتدایی و متوسطه وارد دانشکده افسری گردید و با درجه ستوان سومی فارغ التحصیل شد. دوره مقدماتی و عالی مهندسی را در ایران و دوره فرماندهی و ستاد را در آمریکا گذراند. مقربی پس از انحلال حزب توده و دستگیری اکثر افراد وابسته به حزب، مدت ۷ ماه بازداشت گردیده ولی به علت فقدان مدارک لازم آزاد گردید. سرلشکر مقربی معاونت اداره پنجم و ریاست رکن پنجم ستاد ارتش را بر عهده داشت و در طی سال ها ترقی بسیار کرد و مسئول خرید اسلحه از آمریکا و دیگر کشورهای غربی شد.
در آذرماه ۱۳۵۶ اعلام شد که یک شبکه جاسوسی کا.گ. ب در ایران کشف شده است و سرلشکر مقربی به همراه شخصی بنام کابانف که از افسران جاسوسی سیاسی بود، توسط اداره هشتم ساواک دستگیر شد ولی کابانف چون مصونیت دیپلوماتیک داشت آزاد گردید. در روزهای بعد شخصی به نام علی نقی ربانی نیز در همین ارتباط دستگیر شد و هر دو نفر به سرعت محاکمه شده و در ۴ دی ماه ۱۳۵۶ مطبوعات اعلام کردند که «... حکم دادگاه برای سرلشکر احمد مقربی، که به موجب رأی صادره از دادگاه تجدید نظر به اعدام محکوم گردیده بود، در بامداد امروز اجرا گردید. سرلشکر مقربی، به جرم جاسوسی و دادن اسرار نظامی ایران به عمال بیگانه، در دادگاه نظامی محکوم به اعدام شده بود.» ربانی نیز، پس از تأیید حکم اعدام وی در دادگاه تجدید نظر نظامی در ۲۵ دی ماه ۱۳۵۶، اعدام شد.
نحوه کشف ارتباط سرلشکر مقربی و دستگیری وی، همواره حالت معما داشته است و با حدس و گمان های چندی همراه بوده اما کشف ارتباط و دستگیری وی برای حکومت وقت ایران و شوروی دارای اهمیت بسیار بود زیرا سازمان جاسوسی اتحاد جماهیر شوروی یکی از مهمترین عمال جاسوسی خود را از دست داد. بنا به گفته کوزیچکین: او بهترین عامل رزیدنسی به حساب می آمد و اطلاعات محرمانه ای را که واقعاً برای اتحاد شوروی حایز اهمیت بود در اختیار می گذاشت.


کلمات دیگر: