کلمه جو
صفحه اصلی

تکواژگونه

فرهنگ فارسی

یکی از چند صورت زبانی که نمایندۀ یک تکواژ باشد


دانشنامه عمومی

تکواژگونه یا آلومورف (به انگلیسی: Allomorph) یک واحد زبان شناختی است و به یکی از چند صورتِ زبان می گویند که نمایندهٔ یک تک واژ باشد.تکواژگونه معمولاً از چند واج تشکیل شده است. این مفهوم زمانی اتفاق می افتد که یک واحد معنادار، بدون تغییر در معنا، در تلفظ تغییر کند. از دیدگاه واج شناختی، تکواژگونه در توضیح درک تغییرات در تلفظ برای واج های خاص کاربرد دارد.
'hunted' /hʌntəd/ or 'banded' /bændəd/
در زبان انگلیسی واج های گوناگونی وجود دارد که در تلفظ تغییر می کند اما در معنا بدون تغییر هستند. در زیر مثالهایی مربوط به زمان گذشته و واج های جمع می باشد. به طور مثال، واج زمان گذشته در زبان انگلیسی ed است. Ed در واج های مختلف بسته به محیط آوا شناختی آن ظاهر می گردد و می تواند با جزء قبل از خودش، همگون باشند به خصوص با جزءهایی مانند /d/ و /t/./ed/یا/Id/ در افعالی که در ریشهٔ آخر آن با alveolar stops (/t/ - /d/) است.
/t*/ در افعالی که ریشه آخر آن با واج بی صدا به جز /t/مثل 'fished' /fɪʃt//d*/ در افعالی که در ریشه آخر ان با واج صدادار است به جزء/d/ مثل 'buzzed' /bʌzd/در محدودیت های بالا به استثناهای هر قاعده توجه کنید. این یک حقیقت رایج دربارهٔ واج است؛ اگر واج بیشترین محدودیت را دارد (مثلاً بعد از alveolar stop)، جزئی ترین محدودیت، اولین برابری می باشد که به دست می آید، بنابراین قوانین بالا را می توان دوباره چنین نوشت.
قانون این است که واج /t/ در ریشهٔ که آخر آن /t/ باشد نمی تواند بیاید و در مقابل ان اگر ریشه آخرش بی صدا باشد. واج /t/, /ed/ تلفظ می شود.همچنین واج /d/ در ریشه ای که آخر آن /d/باشد نمی تواند بیاید زیرا که واج /əd/ در آن اولویت دارد و واج /d/ نمی تواند بعد از ریشه ای که آخر آن واج بی صدا است تلفظ شود. زیرا واج /t/ بر آن اولویت دارد.

فرهنگستان زبان و ادب

{allomorph} [زبان شناسی] یکی از چند صورت زبانی که نمایندۀ یک تکواژ باشد


کلمات دیگر: