زاما. ( اِخ ) از شهرهای قدیم زوجیطانیا در آفریقا واقع در 150کیلومتری کارتاژ ( قرطاجنه ) از طرف جنوب غربی است. نام این شهر بخاطر نبردی که میان رومیها و کارتاژیها روی داد و سردار رومی ، سکیپیون ( سقیپیون ) بر سردار معروف قرطاجی آنیبال پیروز گشت ( 202 ق. م. ) در تاریخ مشهور است. اهالی این شهر پس از آنکه کارتاژ در 146 ق. م. بدست نومیدی ( الجزائر کنونی ) افتاد در برابر ایشان تسلیم شدند وزاما مرکز اختصاصی حکام گردید. میتلوس در 109 ق. م.خواست حکومت این شهر را بدست گیرد و نتوانست و رومیها در 46 ق. م. یعنی پس از مرگ «گوبای » نخستین آن راویران ساختند این شهر امروز زواریم نامیده میشود. ( از دایرة المعارف بستانی ). مؤلف ملحقات المنجد آرد:موضعی است در شمال آفریقای قدیم و در نزدیکی آن بسال 202 سقیپیون ، سردار رومانی لشکر هنیبعل ( آنیبال ) را فراری ساخت - انتهی. در الموسوعة العربیه آمده : درنومیدی یعنی ، الجزایر کنونی واقع است و در 202 ق. م. نبردی در آن بوقوع پیوست ودر آن نبرد رومیها به سرداری «سییو» کارتاژیها را که رئیسشان حانی بعل ( آنیبال ) بود شکست دادند - انتهی. و رجوع به آنیبال شود.