امپراتوری نیقیه

امپراتوری نیقیه یکی از سه دولت یونانی بود که پس از تصرف قسطنطنیه توسط نیروهای اروپای غربی و ونیز در زمان جنگ صلیبی چهارم، جانشین امپراتوری روم شرقی شد. این امپراتوری توسط خاندان لاسکاریس بنیان گذاری شد و از ۱۲۰۴ تا ۱۲۶۱ میلادی پابرجا بود و پس از آن، امپراتوری را به قسطنطنیه بازگرداندند.
تئودور یکم لاسکاریس (۱۲۰۴–۱۲۲۲)
ژان سوم دوکاس واتاتزس (۱۲۲۲–۱۲۵۴)
تئودور دوم لاسکاریس (۱۲۵۴–۱۲۵۸)
ژان چهارم لاسکاریس (۱۲۵۸–۱۲۶۱)
میخائیل هشتم (مشترک ۱۲۵۹–۱۲۶۱)
پس از حملهٔ صلیبیون به قسطنطنیه در ۱۲۰۴ میلادی، آلکسیوس پنجم امپراتور بیزانس، قسطنطنیه را ترک کرد. تئودور یکم لاسکاریس که داماد آلکسیوس سوم بود، امپراتور خوانده شد؛ ولی پس از درک ناامیدکننده بودن وضعیت قسطنطنیه، او نیز شهر را به مقصد نیقیه (ایزنیک کنونی) در بیتینی ترک کرد.
امپراتوری لاتین که توسط صلیبیون در قسطنطنیه بنا شده بود، تسلط کمی بر سرزمین های پیشین روم شرقی داشت و دولت های جانشین بیزانس، در اپیروس، ترابوزان و نیقیه سر بلند کردند. ترابوزان چند هفته پیش از سقوط قسطنطنیه، خود را به عنوان حکومتی مستقل معرفی کرده بود. البته نیقیه در نزدیک ترین فاصله به امپراتوری لاتین قرار داشت و برای تلاش در زمینهٔ بازپس گیری شهر و برپایی دوبارهٔ امپراتوری بیزانس، بهترین موقعیت را داشت.
تئودور لاسکاریس نتوانست بلافاصله حکومت خود را تشکیل دهد، زیرا هنری فلاندر در ۱۲۰۴ او را در پویماننون و پورسا (بورسای کنونی) شکست داد. ولی پس از شکست بالدوین یکم در نبرد آدریانوپل که باعث شد هنری به اروپا فراخوانی شود تا در برابر حملات کالویان بلغار دفاع کند، تئودور توانست بسیاری از بخش های شمال غربی آناتولی را تصرف کند. تئودور ارتش ارسالی ترابوزان و نیز چند رقیب کوچک دیگر را شکست داد و قدرتمندترین حکومت را در میان دولت های جانشین تشکیل داد. تئودور در ۱۲۰۶، خود را امپراتوری نیقیه خواند.