کلمه جو
صفحه اصلی

سوسیالیسم علمی

دانشنامه عمومی

سوسیالیسم علمی بر این مبنا استوار است که کلیه جریانات اجتماعی از جمله جریانات اقتصادی تحت تأثیر قانونمندی های علمی و طبیعی و جبری می باشد که خارج از وجود انسان است. بنیان گذاران سوسیالیسم علمی را باید در درجه اول ربرتوس و لاسال دانست.
نظام های اقتصادی دکتر حسین نمازی. شرکت سهامی انتشارچاپ سوم ویرایش جدید ۱۳۸۴
آندره پی یتر. مارکس و مارکسیسم. ترجمه شجاع الدین ضیاییان.انتشارات دانشگاه تهران چاپ پنجم۱۳۵۸
السمان، علی؛ روریاروئی مسلک ها و جنبش های سیاسی در خاورمیانه عربی تا سال ۱۹۶۷؛ ترجمه حمید نوحی؛ تهران؛ انتشارات قلم ۱۳۵۷ ص۱۱۹
کارل ربرتوس قانون کاهش نسبت دستمزد را ارائه می کند. او اعتقاد داردکه همیشه نسبت دستمزد کارگران به سود کارفرمایان در حال کاهش است. زیرا از طرفی با پیشرفت تکنیک کارایی سرمایه افزایش پیدا می کند و از طرفی دیگر به دلیل وجود رقابت در بازار کار نیروی انسانی و قانون عرضه و تقاضا و مازاد عرضه دستمزد کارگر همیشه در حداقل قرار می گیرد؛ بنابراین نسبت دستمزد کارگران به سود کارفرمایان و در نتیجه قدرت خرید ایشان همیشه در حال کاهش است. در همین ارتباط وی مالکیت دولت بر زمین و سرمایه را پیشنهاد می نماید. در زمینه بررسی علل بحران اقتصادی ربرتوس نظریه کمبود مصرف را ارائه می دهد. بر اساس این نظریه کارگران که قشر عظیمی از جامعه را در بر می گیرند به علت حاکمیت قانون کاهش نسبت دستمزد قادر به مصرف کالاهایی که تولید می شوند نمی باشند و از سویی دیگر با سود زیادی که نصیب کارفرمایان می شود عدم تعادل اقتصادی تشدید شده و بحران اقتصادی به وجود می آید.
فردیناند لاسال محور بررسی های اقتصادی خویش را بر قانون دستمزد ریکاردو متمرکز نموده. او مؤسس اتحادیه کارگری آلمان است و معتقد است بهبود در وضع معیشتی کارگران را می توان از طریق ایجاد حکومت کارگری به وجود آورد.
مطابق نظر پایه گذاران سوسیالیسم علمی، که بر روی جوامع صنعتی و بخصوص جامعه انگلیس برای تحلیل ترکیب آن مطالعه می کردند مستعمرات مترقی به هر حال روزی مستقل می شوند. اما رشد و بلوغ آن ها نمی توانست چیزی جز نتیجه طبیعی پیروزی سوسیالیست ها در اروپا باشد. تنها پس از انقلاب پیروزمندانه در کشورهای صنعتی است که پرولتاریای انگلیس، فرانسه و جاهای دیگر کفالت های خلق های مستعمرات را بعهده گرفته و ایشان را به آزادی کامل رهنمون خواهد شد. انگلس به نوبه خود هیچ ابائی نداشت که این منطق را تا آخرین حد بیش رانده و در نامه ای به کائوتسکی در سال ۱۸۸۲ تصویر نماید که چگونه پرولتاریای پیروز از طرف خلق های مستقل مستعمرات مورد حمله قرار خواهد گرفت. (السمان ۱۳۵۷: ۱۱۹)


کلمات دیگر: