کلمه جو
صفحه اصلی

پیوند کووالانسی

دانشنامه عمومی

پیوند اشتراکی یا پیوند کووالانسی یک نوع پیوند شیمیایی در شیمی است. در ترکیب یونی، اتم ها با از دست دادن یا گرفتن الکترون، مدار بیرونی خود را پر می کنند. اما در پیوند اشتراکی (کووالانسی) اتم ها می توانند با به اشتراک گذاشتن الکترون ها مدار خودشان را پر کنند و به هشتایی پایدار گاز نجیب بعد از خودشان برسندپیوند کووالانسی بین نافلزات مشابه یا غیرمشابه با اشتراک الکترون های مدار آخر انجام می شود. پیوند کوالانسی را با خط راست نشان می دهند و در هر پیوند(۲)الکترون شرکت دارند. پیوند کووالانسی می تواند《یک گانه،دوگانه و یا سه گانه》باشد. موادی که پیوند کووالانسی دارند در هیچ شرایطی برق را عبور نمی دهند؛البته گرافیت از این قضیه مستثنئ است. موادی که پیوند کووالانسی دارند نقطه جوش و ذوب پایین تری نسبت به موادی با پیوند یونی دارند و بین آن ها هر کدام که جرم مولکولی بیشتری دارد دارای نقطه جوش و ذوب بالاتری است. به جز هیدروژن در بقیه اتم ها مجموع الکترون های پیوند و غیر پیوندی در لایه ظرفیت باید هشتایی باشد. تمام گازها،قندها،الکل ها،پلیمر ها،سوخت ها و آب پیوند کووالانسی دارند. پیوند کووالانسی نیروی جاذبه بسیار قوی دارد که اتم ها را به شدت کنار هم نگه میدارد،به همین خاطر به ترکیب مولکولی معروفند. البته شایان ذکر است که آب فراوان ترین ترکیب مولکولی است که به سه حالت جامد مایع وگاز یافت می شود.
پیوند شیمیایی
پیوند یونی
پیوند داتیو
پیوند کووالانسی در اثر نیروی جاذبهٔ الکتریکی به وجود می آید. مثلاً هنگامی که دو اتم هیدروژن به هم نزدیک می شوند، جاذبهٔ الکتریکی بین آن ها ایجاد می شود و دو اتم با به اشتراک گذاشتن یک جفت الکترون کنار هم می مانند. پیوند کووالانسی اغلب بین دو اتم نافلز است. مثلاً یک اتم کربن با چهار اتم هیدروژن چهار پیوند کووالانسی در یک مولکول به وجود می آورند که به متان معروف است.
بر اساس نظریه لوویس، پیوند کووالانسی نتیجه اشتراک یک جفت الکترون (=دو الکترون) بین دو اتم است. بر این اساس، الکترون های مشترک توسط هسته هر دو اتم جذب می شوند و مانند چسب، منجر می شوند که دو هسته نزدیک به هم بمانند و اتم ها به هم پیوند (اتصال) یابند. طبق نظریه لوویس، اتم هر عنصر تا جایی پیوند برقرار می کند که جمع الکترون های پیوندی (=الکترون های مشترک) و الکترون های ناپیوندی آخرین لایه الکترونی اش برابر با ۸ شود (مشابه گازهای نجیب؛ به جز هیدروژن که همانند هلیم، و فقط دارای ۲ الکترون می شود). این قاعده به قاعده هشت تایی (هشتایی) یا همان اوکتت (Octet) معروف است.
پس از ارائه معادلات مربوط به مکانیک کوانتوم و پیدایش شیمی کوانتوم، نگاه تازه ای به پیوند کووالانسی شکل گرفت. طبق توصیف کوانتومی، پیوند کووالانسی نتیجه برهم کنش دو اوربیتال اتمی است که نتیجه اش ایجاد اوربیتال های مولکولی می باشد. بر این اساس، الکترون هایی که در اتم ها و درون اوربیتال ها بوده اند؛ پس از برقراری پیوند هم باید درون اوربیتال هایی باشند که متعلق به کل مولکول هستند و بدین ترتیب الکترون های پیوندی در فضای گسترده ای اطراف دو یا چند هسته گردش می کنند و از این طریق، کل ساختار را به هم متصل نگه می دارند.


کلمات دیگر: