ابدالان

ریشه واژهء روستای اَبدالان چیست؟
اَبدالان در گویشی محلی آوُ دالان است،

آوُ یا آوه یعنی آب
دالان یعنی گذرگاه ، راهرو، دهلیز و کانال بزرگ است.
بنابراین معنی این کلمهء مرکب : یعنی راهرو یا دهلیز آب.
چون بیشتر اسامی روستاها و شهرها در پسوند یا پیشوند با آب ، آبادی گره خورده است، چرا که آب برای باستانیان بسیار مهم بوده و آب را هدیه ء الهه آسمانی دانسته و برای سپاس و ستایش، معابدی نیز می ساختند که نمونه های آن معبد آناهیتا در کنگاور، شوش، همدان، آذربایجان و فارس. . . . . تایید شده است،
لذا موقعیت جغرافیایی و رودخانهء مهم و پر آب روستای " اَبدالان" موید ادعای ماست، روستاهای دیگری نیز در ایران به همین نام وجود دارد.
از طرفی قدمت این روستا بسیار کهن و قدیمی تر از آن است که برخی در وجه تسمیه آن به دنبال معنای عربی باشند ، گوی واژه ها فارسی با ما سخن می گویند که هزاران سال قبل از ورود اعراب بودیم و اَبدالان "صالحان ، خاصان و برگزیدگان خدا؛ در عربی ربطی به آوُ دالان ندارد، چرا که "اَو" دالان نیز گویشی از" آوُ دالان" است.

از جانب دیگر بقعه ای و بارگاهی که در خارج روستای ابدالان قرار داشت یکی از معابد کهن مهری بوده که برای سپاس و ستایش از الهه آب در زمانی بسیار قدیمی بنای اولیه آن نهاده شده بود که در چند دههء پیش تخریب شد و دو سنگ نوشته موجود بنام شیخ ابوالفضل بغدادی ( قرن ششم ) و شیخ ابوالبرکات ( قرن هفتم ) متاخر از بقعه است، گرد آمدن عرفا و دراویش در گذشته و درکنار بقعه، بی سبب نبوده که ما به همین اشارت بسنده می کنیم.
رضاضحاکی راحت، مدرس و دبیر رشته تاریخ؛ اسدآباد
ر