کلمه جو
صفحه اصلی

فمینیسم اسلامی

فرهنگ فارسی

شاخه‌ای از فمینیسم که مفهومی بدیل از حقوق زنان در اسلام به‌‌ دست می‌دهد و بر رجوع به منابع اصلی و خوانش و تفسیر خود زنان از متون مقدس استوار است


فرهنگستان زبان و ادب

{Islamic feminism} [مطالعات زنان] شاخه ای از فمینیسم که مفهومی بدیل از حقوق زنان در اسلام به دست می دهد و بر رجوع به منابع اصلی و خوانش و تفسیر خود زنان از متون مقدس استوار است

دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] فیمینیسم اسلامی گرایشی نظری و عملی است که به طور کلی در ارتباط با نقش زنان در اسلام بحث می کند که به نحوی خواستار برابری کامل همه مسلمانان در وجوه زندگی عمومی و خصوصی بدون هیچ نوع تبعیض جنسیتی می باشد. فیمینیسم اسلامی فهم و قدرتش را از قرآن می گیرد و در جستجوی حقوق و عدالت برای زنان و مردان در تمامیت وجودشان است.
یکی از فمینیست های غربی به نام «گلوریا استاینم»، جمله مشهوری دارد که می تواند شروع مناسبی برای معرفی جنبش فمینیسم در غرب باشد. وی با لحنی کنایه آمیز چنین می گوید: «یک زن، همان قدر به شوهر نیاز دارد که یک ماهی به دوچرخه (phrases. org).» این جمله، روشن کننده بسیاری از ریشه های فمینیسم در غرب است. بی منطقی آشکار این اظهارنظر، ریشه در رفتار دور از منطقِ تمدن غربی در مقابل زنان غربی دارد. در واقع، دلیل اصلی بروز این جنبش در غرب، ظلم فاحشی بوده که در تاریخ تمدن غربی بر زنان روا شده است.از جمله نمونه های کوچک این مسئله، می توان به محروم بودن زنان از حقوق اولیه خود در کشور انگلستان اشاره کرد. در این کشور _که خود را مهد تمدن در دوران مدرن می داند_ تا اواخر قرن نوزدهم، زنان به شکل کلی از حق مالکیت و همین طور دخترانِ هر خانواده به شکل اخص از ارث محروم بودند. محرومیت های دیگر، نداشتن حق رأی تا اواسط قرن بیستم و ممنوعیت تحصیل زنان در دانشگاه ها بوده است. درباره حقوق زنان سیاه پوست، وضع بسیار اسف ناک تر بوده است. نمونه بسیار کوتاه و در عین حال تأسف بار و به دور از انسانیت، حکایتی است که بارها در متون مرتبط با «فمینیسم سیاه پوستان» نقل شده است. مطابق این روایت، «مردان سفیدپوست در آمریکا برای تفریح، بر سر جنسیت کودکِ درونِ شکم زنان باردارِ سیاه پوست شرط بندی می کردند و سپس شکم زنِ سیاه پوستِ مفلوک را، در حالی که به درختی بسته شده بود، می دریدند تا نتیجه شرط بندی مشخص شود. »بنابراین، ظهور پدیده فمینیسم در غرب، به ویژه در شکل رادیکال و افراطی آن، واکنشی طبیعی به شرایط اجتماعی _تاریخی حاکم بر روابط مردان و زنان بوده است. هر چند جنبش فمینیسم در مراحل بعدی با تجدیدنظر در مواضع خود تا حدودی از افراطی گری فاصله گرفت، هم چنان از عدم درک واقعیت های فطری در زن و مرد رنج می برد.
فمینیسم در اسلام
آن چه که با نام فمینیسم اسلامی شناخته می شود، به دو دوره مجزا تقسیم پذیر است:
← دوره اول فمینیسم اسلامی
نتیجه آن که مسیر «فمینیسم اسلامی»، مسیری است صعب العبور که نیازمند حضور فعال و دل سوزانه افرادی با شناخت درست و عمیق از اسلام و شریعت اسلامی و درکِ صحیح و غیرمتعصبانه از جوامع مسلمان و شرایط ویژه زنان در این جامعه هاست.


کلمات دیگر: