نیروی هسته ای قوی

نیروی هسته ای قوی، یکی از چهار نیروی پایه در فیزیک است، که نقش آن پایدار و باهم نگه داشتن، کوارک ها و ذرات تشکیل شده از آن ها (مانند نوترون ها و پروتون ها) در هسته اتم ها است. به این معنی که نیروی هسته ای نیز نام گذاری می شود. این نیرو به همین خاطر، از نیروی الکترومغناطیسی بسیار قوی تر است و می تواند هستهٔ اتم ها را، با وجود نیروی دافعه بین پروتون های آن (با بار الکتریکی مثبت) پایدار نگه دارد.
کرومودینامیک کوانتومی
جیمز چادویک
اتین بایلر
نیروی قوی هسته ای - نیروی الکترومغناطیس -نیروی ضعیف هسته ای- گرانش، به ترتیب قدرت چهار نیروی اصلی طبیعت اند
همانند نیروی الکترومغناطیسی و نیروی هسته ای ضعیف، این نیرو نیز توسط تبادل بوزون ها انجام می گیرد (یا توجیه می شود) که در اینجا، ذّرهٔ تبادل شده گلئون نام دارد. گلوئون ها از ۸ نوع مختلف هستند که دارای بار رنگی می باشند و آن را بین کوارک ها انتقال می دهند.
برهم کنش یا نیروی قوی با آرایه برهم کنش میان کوارک ها و گلوئون ها درک شده است و جزئیات با نظریهٔ کرومودینامیک کوانتومی(QCD)توصیف می شود. این نیروی بنیادی عامل اتحاد ذرات در هستهٔ اتم هاست، واسطهٔ انتقال این نیرو گلوئون ها (نوعی بوزون) هستند که با عمل بروی کوارک ها، پادکوارک ها و بین گلوئون ها انجام می گیرد.

نیروی هسته ای قوی (strong nuclear force)
یکی از چهار نیروی بنیادی طبیعت. سه نیروی دیگر عبارت اند از نیروی گرانشی یا گرانی، نیروی الکترومغناطیسی، و نیروی هسته ای ضعیف. نیروی هسته ای قوی را نخستین بار فیزیک دان ژاپنی، هیدکی یوکاوا، در ۱۹۳۵ توصیف کرد. این نیرو از همۀ نیروهای دیگر قوی تر است، و اثرگذاری آن محدود به فواصل بسیار کوتاه درون هسته های اتمی، از مرتبۀ ۱۳-۱۰ سانتی متر، است. این نیرو کوارکها را به صورت هادرون در کنار هم نگه می دارد و موجب بستگی بین پروتونها و نوترونها در هستۀ اتم می شود. ذرۀ حامل نیروی هسته ای قوی را گلوئون می نامند. گلوئون ها بر هشت نوع اند. جرم و بار همۀ آن ها صفر است.