هژیر

اسم: هژیر (پسر) (فارسی، پهلوی) (تاریخی و کهن) (تلفظ: ha (e) žir) (فارسی: هژير) (انگلیسی: hazhir)
معنی: خوب، پسندیده، زیبا، چابک، هوشیار، نیک نژاد، نام پسر گودرز سردار ایرانی، ( = هجیر )، چالاک، ( در حالت قیدی ) به خوبی، ( در پهلوی ) خوب چهر، ( اَعلام ) نام پسر گودرز، هجیر خوب، چابک و چالاک

زیرک، هوشیار، پسندیده، نیکو، پسندیدگی، هوشمند
(صفت ) ۱- خوب نیکو پسندیده : (( ای فخر آل اردشیر ای مملکت راناگزیز ای همچنانچون جان و تن آثار و افعالت هژیر (دقیقی ) ۲- جلد چابک : ((گاهگاهی که ازملالت کار زین براوکردی آن هژیرسوار... ) ) (نظامی ) هژیری : ۱- نیکویی پسندیدگی : (( پس چون شایستگی وهژیری پدید آید ازاودرملک وملت پادشاه اورا برانداز. اوبر سبیل شرف لقبیددهد... ) )۲- جلدی چابکی

(هَ ) [ په . ] (ص . ) ۱ - زیرک ، هوشیار. ۲ - نیکو، پسندیده .

هژیر. [ هَُ / هََ ] ( ص ) نیکو. ( اسدی ).ستوده و پسندیده و خوب و نیک. ( برهان ) :
از ایرانیان هرکه مرد است پیر
که شان بند کردن نباشد هژیر.به شاه جهان گفت زردشت پیر
که در دین ما این نباشد هژیر.یکی نامه بنوشت خوب و هژیر
سوی نامور خسرو دین پذیر.بگشتند هر دو سوار هژیر
به گرز و به نیزه ، به شمشیر و تیر.نوروز فرخ آمد و نغز آمدو هژیر
با طالع سعادت و با کوکب منیر.شهری است پربشارت از این کار و هر کسی
سازد همی ز جان و ز دل هدیه هژیر.خاطر و دست تو دبیرانند
اینْت کاری بزرگوار و هژیر. || زیبا. خوب چهره. خوبروی :
دریغ آن سر تخمه اردشیر
دریغ آن سوار جوان هژیر.دست به می شاه را و دل به هژیران
دیده به روی نکو و گوش به قوال.خمّیده گشت و سست شدآن قامت چو سرو
بی نور ماند و زشت شد آن طلعت هژیر.هژیرت سخن باید ای میرگیر
نباشد چه باک است رویت هژیر؟|| ( اِ ) جلدی و چابکی. ( برهان ). در این معنی هم صفت است به معنی جلد و چابک ، نه جلدی و چابکی. || هوشیاری. ( برهان ). هوشیار.

۱. پسندیده، نیکو: نوروز فرخ آمد و نغز آمد و هژیر / با طالعِ مبارک و با کوکبِ منیر (منوچهری: ۴۸ )، به شاهِ کیان گفت زردشتِ پیر / که در دینِ ما این نباشد هژیر (فردوسی: ٥/٨٤ ).
۲. زیبا: خمّیده گشت و سست شد آن قامتِ چو سرو / بی نور ماند و زشت شد آن صورتِ هژیر (ناصرخسرو: ۱۰۳ ).
۳. جلد، چابک: دریغ آن سرِ تخمهٴ اردشیر / دریغ آن جوان و سوار هژیر (فردوسی: ۸/۴۶۹ ).
۴. زیرک، هوشیار.