ارارات
فارسی به انگلیسی
فرهنگ اسم ها
اسم: آرارات (پسر) (ارمنی)
معنی: نام کوهی در آذربایجان که بنا به روایتی کشتی نوح بر روی آن قرار گرفت
معنی: نام کوهی در آذربایجان که بنا به روایتی کشتی نوح بر روی آن قرار گرفت
فرهنگ فارسی
( آرارات ) یا کوه نوح که ترکان [ آغریداغ ) و ارامنه [ مازیک ] مینامند از جبال آتشفشانی آناطولی و از بلند ترین و فلات ارمنستان ( ارتفاع ۵۱۶۵ متر ) و شامل [ نوح کبیر ] و [ نوح صغیر ] میباشد و مرز میان کشورهای ایران ترکیه و قفقاز ( روسیه ) است و چون کوه آتشفشانی بوده هنوز هم زلزله ای خطرناکی در اطراف وی روی می دهد . به گفته تورات کشتی نوح بر یکی از دو قله مذکور قرار گرفته است .
نام کوههای آتشفشان آذربایجان
جبال بارمنستان
نام کوههای آتشفشان آذربایجان
جبال بارمنستان
لغت نامه دهخدا
( آرارات ) آرارات. ( اِخ ) نام کوههای آتش فشان آذربایجان که بگفته توریة کشتی نوح بر یکی از قله های آن قرار گرفت ، و کوه جودی و اگری داغ و آغری داغ جبل نوح و مسیس و مازیک از نامهای این کوه است ، و آن را آراراط نیز نویسند.
ارارات. [ اَ ] ( اِخ ) آرارات. جبال ( آتشفشانی ) به ارمنستان ، که طبق روایت کتاب مقدس کشتی نوح آنجا مستقر شد. جودی. اراراط. در قاموس کتاب مقدس آمده : اراراط ( ملعون ) مقاطعه ایست در مرکز ارمنستان که مابین رود ارس و دریای وان و ارومیه واقع است ( کتاب دوم پادشاهان 19:37، کتاب اشعیا 37:38 ). گاهی این لفظ بر تمام آن مملکت اطلاق شده ( کتاب ارمیا 51:27 ) و موافق روایات کشتی نوح بر این کوه قرار گرفت. این کوه بلند را ارامنه مسیس و ترکان اگریداغ یعنی سراشیب و ایرانیان کوه نوح و اروپائیان غالباً اراراط و اعراب جودی نامند. و آن صاحب دوقله است که یکی مقدار چهارهزار قدم از دیگری بلندترو بسلسله کوههائی که بطرف شمال مغربی و مغرب ممتدند می پیوندد و همیشه این کوه عظیم دارای رتبه عالی بوده دائماً بر قله اش برف نمودار است و 17000 قدم از سطح دریا مرتفع و از جمله آتشفشانهائی است که انفجارآخری وی بسال 1840 م. بوده - انتهی. هرودت مورخ یونانی مردم ارارات را الارُد نوشته است. ( ایران باستان ص 36 و 2269 ). و رجوع به ضمیمه معجم البلدان شود.
ارارات. [ اَ ] ( اِخ ) آرارات. جبال ( آتشفشانی ) به ارمنستان ، که طبق روایت کتاب مقدس کشتی نوح آنجا مستقر شد. جودی. اراراط. در قاموس کتاب مقدس آمده : اراراط ( ملعون ) مقاطعه ایست در مرکز ارمنستان که مابین رود ارس و دریای وان و ارومیه واقع است ( کتاب دوم پادشاهان 19:37، کتاب اشعیا 37:38 ). گاهی این لفظ بر تمام آن مملکت اطلاق شده ( کتاب ارمیا 51:27 ) و موافق روایات کشتی نوح بر این کوه قرار گرفت. این کوه بلند را ارامنه مسیس و ترکان اگریداغ یعنی سراشیب و ایرانیان کوه نوح و اروپائیان غالباً اراراط و اعراب جودی نامند. و آن صاحب دوقله است که یکی مقدار چهارهزار قدم از دیگری بلندترو بسلسله کوههائی که بطرف شمال مغربی و مغرب ممتدند می پیوندد و همیشه این کوه عظیم دارای رتبه عالی بوده دائماً بر قله اش برف نمودار است و 17000 قدم از سطح دریا مرتفع و از جمله آتشفشانهائی است که انفجارآخری وی بسال 1840 م. بوده - انتهی. هرودت مورخ یونانی مردم ارارات را الارُد نوشته است. ( ایران باستان ص 36 و 2269 ). و رجوع به ضمیمه معجم البلدان شود.
ارارات . [ اَ ] (اِخ ) آرارات . جبال (آتشفشانی ) به ارمنستان ، که طبق روایت کتاب مقدس کشتی نوح آنجا مستقر شد. جودی . اراراط. در قاموس کتاب مقدس آمده : اراراط (ملعون ) مقاطعه ایست در مرکز ارمنستان که مابین رود ارس و دریای وان و ارومیه واقع است (کتاب دوم پادشاهان 19:37، کتاب اشعیا 37:38). گاهی این لفظ بر تمام آن مملکت اطلاق شده (کتاب ارمیا 51:27) و موافق روایات کشتی نوح بر این کوه قرار گرفت . این کوه بلند را ارامنه مسیس و ترکان اگریداغ یعنی سراشیب و ایرانیان کوه نوح و اروپائیان غالباً اراراط و اعراب جودی نامند. و آن صاحب دوقله است که یکی مقدار چهارهزار قدم از دیگری بلندترو بسلسله ٔ کوههائی که بطرف شمال مغربی و مغرب ممتدند می پیوندد و همیشه این کوه عظیم دارای رتبه ٔ عالی بوده دائماً بر قله اش برف نمودار است و 17000 قدم از سطح دریا مرتفع و از جمله آتشفشانهائی است که انفجارآخری وی بسال 1840 م . بوده - انتهی . هرودت مورخ یونانی مردم ارارات را الارُد نوشته است . (ایران باستان ص 36 و 2269). و رجوع به ضمیمه ٔ معجم البلدان شود.
دانشنامه عمومی
آرارات. آرارات (به ارمنی: Արարատ) به کوردی (ئاگری) در معانی زیر بکار می رود:
کوه آرارات، که کوهی است در شرق ترکیه، نزدیک به مرز ارمنستان و ایران.
استان آرارات، یکی از استان های کشور ارمنستان.
آرارات کوچک
دشت آرارات
آرارات، ارمنستان
آرارات (آرارات)
آیرارات
کوه آرارات، که کوهی است در شرق ترکیه، نزدیک به مرز ارمنستان و ایران.
استان آرارات، یکی از استان های کشور ارمنستان.
آرارات کوچک
دشت آرارات
آرارات، ارمنستان
آرارات (آرارات)
آیرارات
wiki: آتوم اگویان محصول سال ۲۰۰۲ کمپانی میراماکس فیلمز
۲۲ مه ۲۰۰۲ (۲۰۰۲-05-۲۲) (کن)
داستان فیلم دربارهٔ وقایع نسل کشی ارمنی ها توسط دولتمردان امپراتوری عثمانی و رهبران قیام ترکان جوان است. مبنای این فیلم کتاب خاطرات یک پزشک آمریکایی بنام کلارنس آشر است با عنوان "یک پزشک آمریکایی در ترکیه" که او وقایع سال ۱۹۱۵ و به ویژه محاصره شهر وان را شرح می دهد.
۲۲ مه ۲۰۰۲ (۲۰۰۲-05-۲۲) (کن)
داستان فیلم دربارهٔ وقایع نسل کشی ارمنی ها توسط دولتمردان امپراتوری عثمانی و رهبران قیام ترکان جوان است. مبنای این فیلم کتاب خاطرات یک پزشک آمریکایی بنام کلارنس آشر است با عنوان "یک پزشک آمریکایی در ترکیه" که او وقایع سال ۱۹۱۵ و به ویژه محاصره شهر وان را شرح می دهد.
wiki: آرارات (فیلم)
دانشنامه آزاد فارسی
آرارات. (به ارمنی: ماسیس؛ به ترکی: آغری داغ؛ معروف به کوه نوح) کوه آتشفشانی منفرد با دو قلۀ کوچک و بزرگ، در منتهی الیه شرق ترکیه، نزدیک مرزهای ترکیه با ارمنستان و ایران. در دشت های مرتفعی به بلندی ۷۶۰ تا ۱,۳۷۰ متر قرار دارد. قلۀ آرارات بزرگبه ارتفاع ۵,۱۳۷ متر بلندترین کوه ترکیه است، که از ارتفاع ۴,۲۶۷ متر به بالا همواره پوشیده از برف است. معروف است که کشتی نوح، پس از طوفان نوح، در آن جا فرود آمد. نخستین بار در تابستان ۱۳۶۹ق/۱۹۴۹ گروهی از کوهنوردان امریکایی به کوه آرارات صعود کردند، ولی نتوانستند بقایایی از کشتی نوح را در آن بیابند. گروه هایی که اخیراً به آن جا اعزام شده اند، از یافتن تخته پاره هایی خبر داده اند که به اعتقاد آن ها مربوط به کشتی نوح است. ارتفاع قلۀ آرارات کوچک ۳,۹۱۴ متر است. عرب ها قلۀ بزرگ را جبل الحارث و قلۀ کوچک را جبل الحویرث می نامیدند. در میان مردمان این منطقه داستان و افسانه هایی دربارۀ این کوه رواج دارد و یاشار کمال یکی از آثار خود به نام افسانۀ آغری داغ را بر پایۀ همین افسانه ها نوشته است. نخستین صعود به آرارات در اعصار جدید در ۱۸۲۹ صورت گرفت. در ژوئیۀ ۱۸۴۰ ریزش بهمن یک روستا و صومعه ای را در دامنۀ کوه نابود کرد.
wikijoo: آرارات
پیشنهاد کاربران
صدا و سیما یه مستند از آن منطقه تهیه کرده بود و در تلویزیون پخش شد، که در آن محلی ها میگفتند چون کوه آرارات دارای دو تا قله بزرگ و کوچک شبیه" زن و مرد" هست به ترکی میگیم " اَر آروات داغی" یعنی کوه زن وشوهر، که بعدها تبدیل به" ار آرات" شده.
کوه اریاییهای جوانمرد - ایرا راد - ایرهای راد - آرارات مردم و گروهکهای کُردی را در خود جای داده و دارای دو کوپسَر ( قلهٔ ) آتشفشانی به درازای: آرارات بزرگ ( ۵۱۵۶ متر ) و آرارات کوچک ( ۳۹۵۲ متر ) میباشد. این کوه در گذشته ازان ایران بود و در زمان رضاشاه به دستور انگلیس بنادرست به ترکیه داده شد. ارمنی ها یکی از تیره های اریایی هستند که در داستان بیژن و منیژه ( شاهنامه ) از انها بنام آرمانیان یاد شده است.
گویش گونه ها:
ارمنیان:
بلندترین کوپسَر این کوه را آرات و دشتِ ابراه رود ارس را، «آیرارات» مینامیدند ( پیوتروفسکی، فرمانروایی وان ، 33 ) .
عربها:
«الحارث» دستکاری شده و عربیکه آرارات است. آرارات بدست عربهایی که پایشان به ارمنستان رسیده «ال + ارات» شنیده شده و در گذر رمان به «الحارت» و سپس به «الحارث» دگرگون شده است. سپس کوه کوچکتر کناری آن را به گونه کوچک شده «حویرث» خواندهاند ( قزوینی، 4/924 ) .
بزبان ترکی:
آرارات بزرگ «بویوک آغری» و آرارات کوچک «کیچیک آغری» است. ( پیوتروفسکی، اورارتو، 115؛ لسترنج، 196 ) .
برخی از پژوهندگان نام فرمانروایی ایرانی بانام «اورارتو» را که در نوشتههای عبری باستان از سرزمین آنها به گونه «آرارات» یاد شده است، با همین نام پیوسته دانستهاند ( همانجا ) . اورارتوییان در 3 تا 4 هزار سال پیش در بخشهایی از ارمنستان کنونی , ایران , ترکیه , آذربایجان و کوپکوست ( قفقاز ) فرمانروایی داشتند و گستره ی ایشان در تسوک ( حوضه ) رود کر و ارس، تا 2 بخش از فرات و همچنین سرزمینهای میان دریاچۀ گوگچه ( سِوان ) و ارومیه را در بر میگرفت ( مشکور، 80 ) . در سنگ نوشته های آشوری از فرمانروایی «اورارتو» به گونه های اوروآتری و اوراتری یاد شده است که پایتخت آن زمانی نزدیک دریاچۀ «وان» بود ( پیوتروفسکی، اورارتو، 23 ) . . نامهای الحارث و الحویرث، که گیتیشناسان اسلامی بر این کوهها نهادهاند، شاید از از بن واژه حَرث به معنی کشت و کار بوده است.
در قرآن و نوشته های اسلامی از کوهی به نام «جودی» یاد میشود که بنابر داستاهایی، همان کوه آرارات است که کشتی نوح ( ع ) بر آن نشست. ( هود/11/44 ) .
پیشینه و دیرینگی: با اینکه شکوه و ویژگیهای گیتایی ( طبیعی ) آرارات از دیدگاه بلندا، زمین شناختی و رخسارهای آن، دربرابر کوهها و کوپسَرهای بزرگ جهان و خورای میانه، اشتهار ویژگه ایی به آن بخشیده است، ولی آرارات بیشتر برای بیشتر برای پیشینه های کُهَنیک و داستانهای کیشی و دینی نامدار گشته است.
قرآن مجید ( هود/11/44 ) در درباره ی طوفان نوح ( ع ) از کوه جودی نام میبرد:
وَ قُضِیَألأَمْرُ وَاسْتَوَتْ عَلَیالْجُودِیَ
هود/11/44
( حکم انجام یافت و کشتی بر جودی قرار گرفت ) .
بنابر آیات این سوره، به نوح ( ع ) وحی شد که جز همین عدهای که ایمان آوردهاند دیگر کسی از قومت ایمان نخواهد آورد و تو بر کفر و عصیان این مردم محزون مباش و به ساختن کشتی مشغول شو. نوح به ساختن کشتی پرداخت . . . گرویدگان به نوح در عالم شمار اندکی بودند. وی دستور داد که مؤمنان به کشتی درایند و سرانجام کشتی بر کوه جودی قرار گرفت ( هود/11/30 - 44 ) .
بنابر روایات، شمار کسانی که با ئوح ( ع ) از این طوفان رهایی یافتند، 80 تن بود. پس از نشستن کشتی بر کوه جودی، در آنجا دهی را بنا نهادند که به نام«ثمانین» یا «هشتادان» معروف بوده است. در ترجمۀ تفسیر طبری که متعلق به نیمۀ سدۀ 4ق/10م است، از وجود آن روستا در عصر سامانیان یاد کرده، چنین آورده است:
«پس، آن خلق از کشتی بیرون آمدند و زان کوه فرو امدند، و بر آن کوه جودی، دهی بنا کردند. هشتاد تن بودند، هشتاد خانه بنا کردند، و آن ده هشتاد خانه نام کردند، و آن دهی بزرگ گشت همچون شهری، و هنوز آن ده به جای است و آن دِه نوح خوانند» ( 3/735 ) .
این دشت در روزگار باستان از مراکز اقتصادی، سیاسی و فرهنگی به شمار میرفت ( خداوردیان، 1/3 ) . در ناحیۀ داش بورون واقع در دامنۀ کوههای آرارات بخشی از آثار تاریخی از جمله بقایای دژهای اورارتویی طی حفاریهایی از سوی ایوانوفسکی کشف شد که نشانهای از قدمت تاریخی آرارات است ( پیوتروفسکی، دولت وان، 13 ) . پس از کشته شدن سناخریب پادشاه آشور در 681ق م به دست یکی از پسرانش، دیگر فرزندان او به سرزمین آرارات گریختند ( همانجا ) . پس از انقراض دولت هخامنشی، یرواند آخرین حکمران هخامنشی ارمنستان و یکی از شرکـکنندگان پیکار گوگْمِل، بر مسند فرمانروایی ارمنستان قرار گرفت ( خداوردیان، 1/52 ) . دودمان یرواند که به یرواندیان شهرت داشتند دشت آرارات را مرکز حکومت خود قرار دادند و شهر آرمایر را به عنوان پایتخت برگزیدند، ولی چندی بعد شهر دیگری با نام یروانداشاد به صورت پایتخت ارمنستان درآمد. در روزگار پادشاهان این دودمان شهرهای دیگری نیز با نامهای یرواندوان و یروانداگرد پدید آمد ( همو، 1/53 ) . کنار رود ارس نزدیک آرارات در روزگار اشکانیان شهر دوین بنا گردید. این شهر، که زمانی تختگاه امرای عرب بر ارمنستان نیز بود، در مآخذ اسلامی به صورت «دبیل» آمده است ( بارتولد، VII/212 ) . پس از نفوذ ایین مسیح در ارمنستان، منطقۀ آرارات یا آیرارات یکی از اسقفنشینهای مسیحی بود. بنا به نوشتۀ بِقیشه ، تاریخنگار ارمنی عهد ساسانی که در سدۀ 5م میزیسته و ماجرای شورش ارمنیان علیه یزدگرد دوم را به شرح آورده است، در آن روزگار اسقفِ آیرارات، یوسپ نام داشت. یقیشه به هنگام ذکر نامهای اساقفۀ ارمنی نام اسقفِ آیرارات را مقدم بر دیگران ذکر کرده است ( ص 42 ) . در 23ق/644م عمربن خطاب، حبیببن مسلمۀ فهری را مأمور فتح ارمنستان کرد و او بخشی از ارمنستان را گشود ( یعقوبی، 2/46، 61 ) در کتاب تاریخ ارمنستان، که سالهای میلادی در چند مورد با تواریخ اسلامی سازگار نیست زمان حملۀ سپاهیان خلیفه، سال 640م ذکر شده است. در حملۀ اعراب، نواحی شرقی دشت آرارات دستخوش ویرانی شد ( خداوردیان، 1/167 ) . 10 سال بعد بار دیگر اعراب به دشت آرارات حمله بردند و این مرکز . . .
گویش گونه ها:
ارمنیان:
بلندترین کوپسَر این کوه را آرات و دشتِ ابراه رود ارس را، «آیرارات» مینامیدند ( پیوتروفسکی، فرمانروایی وان ، 33 ) .
عربها:
«الحارث» دستکاری شده و عربیکه آرارات است. آرارات بدست عربهایی که پایشان به ارمنستان رسیده «ال + ارات» شنیده شده و در گذر رمان به «الحارت» و سپس به «الحارث» دگرگون شده است. سپس کوه کوچکتر کناری آن را به گونه کوچک شده «حویرث» خواندهاند ( قزوینی، 4/924 ) .
بزبان ترکی:
آرارات بزرگ «بویوک آغری» و آرارات کوچک «کیچیک آغری» است. ( پیوتروفسکی، اورارتو، 115؛ لسترنج، 196 ) .
برخی از پژوهندگان نام فرمانروایی ایرانی بانام «اورارتو» را که در نوشتههای عبری باستان از سرزمین آنها به گونه «آرارات» یاد شده است، با همین نام پیوسته دانستهاند ( همانجا ) . اورارتوییان در 3 تا 4 هزار سال پیش در بخشهایی از ارمنستان کنونی , ایران , ترکیه , آذربایجان و کوپکوست ( قفقاز ) فرمانروایی داشتند و گستره ی ایشان در تسوک ( حوضه ) رود کر و ارس، تا 2 بخش از فرات و همچنین سرزمینهای میان دریاچۀ گوگچه ( سِوان ) و ارومیه را در بر میگرفت ( مشکور، 80 ) . در سنگ نوشته های آشوری از فرمانروایی «اورارتو» به گونه های اوروآتری و اوراتری یاد شده است که پایتخت آن زمانی نزدیک دریاچۀ «وان» بود ( پیوتروفسکی، اورارتو، 23 ) . . نامهای الحارث و الحویرث، که گیتیشناسان اسلامی بر این کوهها نهادهاند، شاید از از بن واژه حَرث به معنی کشت و کار بوده است.
در قرآن و نوشته های اسلامی از کوهی به نام «جودی» یاد میشود که بنابر داستاهایی، همان کوه آرارات است که کشتی نوح ( ع ) بر آن نشست. ( هود/11/44 ) .
پیشینه و دیرینگی: با اینکه شکوه و ویژگیهای گیتایی ( طبیعی ) آرارات از دیدگاه بلندا، زمین شناختی و رخسارهای آن، دربرابر کوهها و کوپسَرهای بزرگ جهان و خورای میانه، اشتهار ویژگه ایی به آن بخشیده است، ولی آرارات بیشتر برای بیشتر برای پیشینه های کُهَنیک و داستانهای کیشی و دینی نامدار گشته است.
قرآن مجید ( هود/11/44 ) در درباره ی طوفان نوح ( ع ) از کوه جودی نام میبرد:
وَ قُضِیَألأَمْرُ وَاسْتَوَتْ عَلَیالْجُودِیَ
هود/11/44
( حکم انجام یافت و کشتی بر جودی قرار گرفت ) .
بنابر آیات این سوره، به نوح ( ع ) وحی شد که جز همین عدهای که ایمان آوردهاند دیگر کسی از قومت ایمان نخواهد آورد و تو بر کفر و عصیان این مردم محزون مباش و به ساختن کشتی مشغول شو. نوح به ساختن کشتی پرداخت . . . گرویدگان به نوح در عالم شمار اندکی بودند. وی دستور داد که مؤمنان به کشتی درایند و سرانجام کشتی بر کوه جودی قرار گرفت ( هود/11/30 - 44 ) .
بنابر روایات، شمار کسانی که با ئوح ( ع ) از این طوفان رهایی یافتند، 80 تن بود. پس از نشستن کشتی بر کوه جودی، در آنجا دهی را بنا نهادند که به نام«ثمانین» یا «هشتادان» معروف بوده است. در ترجمۀ تفسیر طبری که متعلق به نیمۀ سدۀ 4ق/10م است، از وجود آن روستا در عصر سامانیان یاد کرده، چنین آورده است:
«پس، آن خلق از کشتی بیرون آمدند و زان کوه فرو امدند، و بر آن کوه جودی، دهی بنا کردند. هشتاد تن بودند، هشتاد خانه بنا کردند، و آن ده هشتاد خانه نام کردند، و آن دهی بزرگ گشت همچون شهری، و هنوز آن ده به جای است و آن دِه نوح خوانند» ( 3/735 ) .
این دشت در روزگار باستان از مراکز اقتصادی، سیاسی و فرهنگی به شمار میرفت ( خداوردیان، 1/3 ) . در ناحیۀ داش بورون واقع در دامنۀ کوههای آرارات بخشی از آثار تاریخی از جمله بقایای دژهای اورارتویی طی حفاریهایی از سوی ایوانوفسکی کشف شد که نشانهای از قدمت تاریخی آرارات است ( پیوتروفسکی، دولت وان، 13 ) . پس از کشته شدن سناخریب پادشاه آشور در 681ق م به دست یکی از پسرانش، دیگر فرزندان او به سرزمین آرارات گریختند ( همانجا ) . پس از انقراض دولت هخامنشی، یرواند آخرین حکمران هخامنشی ارمنستان و یکی از شرکـکنندگان پیکار گوگْمِل، بر مسند فرمانروایی ارمنستان قرار گرفت ( خداوردیان، 1/52 ) . دودمان یرواند که به یرواندیان شهرت داشتند دشت آرارات را مرکز حکومت خود قرار دادند و شهر آرمایر را به عنوان پایتخت برگزیدند، ولی چندی بعد شهر دیگری با نام یروانداشاد به صورت پایتخت ارمنستان درآمد. در روزگار پادشاهان این دودمان شهرهای دیگری نیز با نامهای یرواندوان و یروانداگرد پدید آمد ( همو، 1/53 ) . کنار رود ارس نزدیک آرارات در روزگار اشکانیان شهر دوین بنا گردید. این شهر، که زمانی تختگاه امرای عرب بر ارمنستان نیز بود، در مآخذ اسلامی به صورت «دبیل» آمده است ( بارتولد، VII/212 ) . پس از نفوذ ایین مسیح در ارمنستان، منطقۀ آرارات یا آیرارات یکی از اسقفنشینهای مسیحی بود. بنا به نوشتۀ بِقیشه ، تاریخنگار ارمنی عهد ساسانی که در سدۀ 5م میزیسته و ماجرای شورش ارمنیان علیه یزدگرد دوم را به شرح آورده است، در آن روزگار اسقفِ آیرارات، یوسپ نام داشت. یقیشه به هنگام ذکر نامهای اساقفۀ ارمنی نام اسقفِ آیرارات را مقدم بر دیگران ذکر کرده است ( ص 42 ) . در 23ق/644م عمربن خطاب، حبیببن مسلمۀ فهری را مأمور فتح ارمنستان کرد و او بخشی از ارمنستان را گشود ( یعقوبی، 2/46، 61 ) در کتاب تاریخ ارمنستان، که سالهای میلادی در چند مورد با تواریخ اسلامی سازگار نیست زمان حملۀ سپاهیان خلیفه، سال 640م ذکر شده است. در حملۀ اعراب، نواحی شرقی دشت آرارات دستخوش ویرانی شد ( خداوردیان، 1/167 ) . 10 سال بعد بار دیگر اعراب به دشت آرارات حمله بردند و این مرکز . . .
کلمات دیگر: