انسان خردمند

انسان هوشمند، انسان خردمند، انسان نوین یا هومو ساپینس (نام علمی: Homo sapiens) نام یک گونه از سرده انسان است. بر اساس نظریه فرگشت، انسان خردمند، نمونه ای فرگشت یافته از انسان راست قامت است.از دیدگاه دیرین مردم شناختی، دو پندار بنیادین در مورد خاستگاه انسان هوشمند موجود است. نخستین دیدگاه بر آن است که انسان های خردمند، از نیای مشترکی که از انسان راست قامت در آفریقا تمایز یافته، تکثیر گردیده است. فرض دیگر بر آن است که انسان خردمند مسیر تکاملی خود را از انسان راست قامت نه فقط در آفریقا که در دیگر قلمروها سپری کرده است. از سال ۲۰۱۰ میلادی مطالعات ژنتیکی، دیدگاهی میانه را ثابت کرده اند؛ به طوری که خزانه ژنی انسان خردمند عمدتاً از نیای آفریقایی است، اگرچه اختلاط در طول تکامل نشان می دهد که در دیگر نقاط کره زمین نیز تکامل رخ داده است.
انسان
انسان راست قامت
انسان ماهر
انسان نئاندرتال
انسان نالدی
نام علمی انسان خردمند که هومو ساپینس است توسط کارل لینه (۱۷۵۸) گذاشته شده، بخش لاتین آن هومو (homo) به معنی انسان و بشر است و ساپینس (sapiens) که کلمه ای لاتین است، معنی خردمند می دهد.
انسان خردمند به سه زیرگونهٔ انسان خردمند هوشمند، انسان خردمند ایدالتو و انسان های خردمند باستانی طبقه بندی می شوند که دو دسته آخر منقرض گردیده اند.
به طور معمول دو نظریه در خصوص ریشه انسان خردمند وجود دارد: منشأ آفریقایی انسان مدرن و فرضیه چند ناحیه ای بودن آن. از سال ۲۰۱۰ که تحقیقات ژنتیکی ظهور پیدا کردند، بیشتر کشفیات نشان دهنده منشأ آفریقایی بوده و همچنین یک درصد محدودی نیز به صورت مخلوط چندناحیه ای وجود داشته است.