دود براوردن

( دود بر آوردن ) دود انگیختن .

( دود برآوردن ) دود برآوردن. [ ب َ وَ دَ ] ( مص مرکب ) دود انگیختن. ( ناظم الاطباء ). آتش افروختن و دود بلند کردن. ( یادداشت مؤلف ).دعر؛ دود برآوردن چوب و افروخته نگردیدن. تعلیب. تعثین. عثن. عثان. عثون ؛ دود برآوردن آتش. ( منتهی الارب ). || کنایه است از آه کشیدن :
چو آتش برآورد بیچاره دود
فروتر نشست از مقامی که بود. || کنایه از مستأصل ساختن باشد. ( برهان ). || خراب کردن. ( غیاث ).
- دود از دودمان برآوردن ؛ دودمانی را نابود کردن و از میان بردن :
رای عالی آن شهاب ثاقب است اندر تنش
کش به یک ساعت برآرد موج دود از دودمان.- دود از کسی یا از سر یا از جان یا از دل کسی برآوردن ؛ سوختن او. سوختن دل و جان وی. پریشان و مستأصل کردن وی. کنایه است از کشتن و هلاک کردن و معدوم و نابود کردن وی را. ( ازیادداشت مؤلف ) :
وگر من کنون خود بسیجم چه سود
کز ایشان برآورد بدخواه دود.به یاران چنین گفت اکنون چه سود
اگر من برآرم ز بندوی دود.باﷲ نزدیک من به زین سوگند نیست
کز همه دیوان ملک دود برآرد بهم.گر مرگ برآورد ز بدخواه تو دود
زآن دود چنین شاد چرا گشتی زود.مغنی تو هم بر کران گیر عود
که این آتش از من برآورد دود.از حادثه سوزم که برآورد ز من دود
وز نائبه نالم که فروبرد به من ناب.آتش عشق تو در نهاد من افتاد
دود ز خاقانی آشکار برآورد.آتش ابراهیم را نی قلعه بود
تا برآورد از دل نمرود دود.بر او تیز شد ناچخی راند زود
به زخمی برآورد از او نیز دود.چو آتش برآرد ز پروانه دود
رهاننده گر دست مالد چه سود.عشق آمد و دودم ز دل تنگ برآورد
صد آه که آئینه من زنگ برآورد.- دود برآوردن از جایی ؛ خشک و بی آب ساختن آن جای. سوختن و خالی از سکنه و ویران کردن آن :
برآرداز این مرز بی ارز دود
هوا گرد او را نیارد بسود.