زاهدی

زاهدی . [ هَِ ] (ص نسبی ) منسوب به زاهد است و گروهی بدین نسبت اشتهار یافته اند. (از انساب سمعانی ). || (اِخ ) کسی که در طریق تصوف پیرو شیخ زاهد گیلانی باشد. رجوع به زاهد گیلانی شود.

زاهدی . [ هَِ ] (ص نسبی ، اِ) نوعی از خرما. (ناظم الاطباء) (فرهنگ دزی ).

زاهدی . [ هَِ ] (اِخ ) مختار ملقب به نجم الدین و مکنی به ابوالرجا فرزند محمودبن محمد زاهدی غزمینی . متوفی در 658 هَ . ق . است . وی از شاگردان بدیعبن ابی منصور عراقی بوده است وی از کتاب منیةالفقهاء استاد خویش که در موضوع فقه حنفی است گلچینی تهیه کرده و آن را قنیةالمنیة لتتمیم الغنیه نام داده است این گلچین در کلکته بسال 1245 طبع شده است . (از معجم المطبوعات ج 2ستون 961). زرکلی آرد: وی از بزرگان مذهب حنفی و اهل غزمین خوارزم بود. به بغداد و روم سفر کرد و از تألیفات او است : الحاوی فی الفتاوی . و المجتبی که شرحی است بر مختصر قدوری در فقه و زادالائمه و قنیة المنیه لتتمیم الغنیة. (از اعلام زرکلی ، مختاربن محمود).

سعدی (بوستان ).

سعدی .

سعدی .

(از تذکره ٔ حزین ص 22 و 23).

زاهدی . [ هَِ ] (اِخ ) از شعرای قرن 9 هجری است . میر علیشیر نوائی آرد: مولانا زاهد معاصر باباسودائی بوده و متوفی به سال 853 هَ . ق . بوده ، قصیده ٔ دریای ابرار میرخسرو را تتبع نموده و نظیره ٔ تجنیسات کاتبی گفته و در مناجات قاضی الحاجات این بیت در تجنیسات نیکو گفته :
زهره را چنگ یا رباب که داد
لعل در سنگ یارب آب که داد.
(ازمجالس النفائس ترجمه ٔ حکیم شاه محمد قزوینی ص 193).
و رجوع به ص 18 از آن کتاب شود.

زاهدی . [ هَِ ] (اِخ ) ابوطالب بن عبداﷲ گیلانی برادر زاهدی (ابراهیم ) پدر محمد علی حزین مؤلف تذکره ٔ حزین است . مؤلف ریحانة الادب آرد: اصل و مولد و منشاء وی شهر لاهیجان از بلاد گیلان بوده و علوم عربیه و درس متن را در لاهیجان از ملاحسن لاهیجانی خواند. در بیست سالگی به اصفهان رفته و ریاضیات را از ملا رفیع یزدی فرا گرفته و دیگر فنون متداوله را از علماء آنجا اخذ کرده است . وی خوش خط و سریعالقلم بود. زیاده بر 5هزار کتاب داشته که همه آنها را بخط خود تصحیح کرده و برخی از کتب را نیز مانند قاموس ، تهذیب الحدیث ، شرح لمعه و تفسیر بیضاوی تا هفتاد کتاب بدست خود نوشته است . وی مردی متقی و منزوی بود و کتابی در تفسیر آیت قل الروح من امر ربی (قرآن 85/17) تألیف کرد و در 1127 هَ . ق . درگذشت .

زاهدی . [ هَِ ] (اِخ )شیخ حسین فرزند شیخ ابدال زاهدی پسر شیخ امیر از احفاد شیخ زاهد گیلانی و مؤلف کتاب سلسلةالنسب صفوی است . وی معاصر شاه سلیمان بوده و کتاب سلسلةالنسب صفویه را بنام او تألیف کرده و بگفته ٔ خود ایام شباب رادر رکاب همایون شاهی بسر برده و بعدها در واقعه ٔ فتح قندهار در سال 1059 و در ایام قشون کشی برای تسخیر بغداد در گوشه ٔ عزلت میغنوده است . پدر وی شیخ ابدال عهده دار تولیت آستانه ٔ صفویان در اردبیل بوده و او وپدرش شیخ امیر در عهد سلطنت شاه عباس خدمات شایان بدولت و ملت کرده اند. (از مقدمه ٔ کتاب سلسلةالنسب صفویه چ پرفسور براون شماره 6 از انتشارات ایرانشهر).