ارمان شهر

آرمان شهر. آرمان شهر (به انگلیسی: Utopia) برای نخستین بار توسط تامس مور در سال ۱۵۱۶ در کتابی به همان عنوان برای توصیف یک نظام سیاسی بی عیب و نقص از این واژه به کار گرفته شد، اما به تدریج دامنه کاربرد اصطلاح آرمان شهر از مباحث سیاسی اجتماعی فرارتر رفت.
آرمان شهر از تامس مور ۱۵۱۶
دیر تلم در گارگانتوآ از فرانسوا رابله ۱۵۳۲
آتلانتیس نو از فرانسیس بیکن پایان سدهٔ ۱۶ آغاز سدهٔ ۱۷
در فاصله ۱۶۶۳–۱۸۵۸ در خاک آمریکا حدود ۱۳۸ جامعه از این گونه برپا شد. این جامعه ها که اغلب به دست مسیحیان تموم بنیان گذاری می شد، پارسایی و گاه ریاضت نیز جزء اصول شان بود.
یکی از نخستین جامعه های غیردینی را کارخانه دار انگلیسی، رابرت آون، در ۱۸۲۵ در ایندیانای آمریکا بنیان گذارد. جامعه آونی تعاونی بود و نه کمونیستی و اگر چه دو ساله از هم پاشید، نخستین مهد کودک، نخستین مدرسهٔ حرفه ای، نخستین کتابخانهٔ رایگان و نخستین مدرسهٔ همگانی را، که جامعه از آن حمایت می کرد، در آمریکا به وجود آورد.
از پیشروان اندیشهٔ آرمان شهرطلبی شارل فوریه(۱۷۷۲–۱۸۳۷) نویسنده و بهبودخواه اجتماعی فرانسوی است که اندیشه هایش در مورد نقشه آرمانشهرها در آمریکا اثر نهاد. در فاصله ۱۸۴۱تا ۱۸۵۹ حدود ۲۸ آرمانشهر، چنان که فوریه پیشنهاد کرده بود، در ایالات متحد آمریکا بنیان گذارده شد و همچنین فرانسوی دیگری به نام اتین کابه چندین جامعه در تکزاس، ایلینوی و میسوری برپا کرد که سرانجامی نداشت.
اواخر سدهٔ نوزدهم، یهودیانی که از اروپا به فلسطین می کوچیدند به دلایل اقتصادی، آرمانی، دینی، و همچنین اجتماعی، در زمین های ناآباد کشاورزی ساکن می شدند. اعضای این جامعه ها اغلب ایدئولوژی مشترکی داشتند مانند سوسیالیسم آرمانشهری (اتوپیک)، اخلاق بشردوستانه، یا سخت ایمانی یهودی. این کشتگاه ها کیبوتزیم نامیده می شوند. اعضای آن ها بدون دریافت مزد کار می کنند و جامعه نیازمندی هاشیان را فراهم می کند. در این واحدها، غذاخوری و آشپزخانهٔ مرکزی، مهد کودک اجتماعی، و اغلب کودک سراهایی وجود دارد که کودکان در آن ها جدا از پدر و مادرشان زندگی می کنند.
هیپی ها در دهه های ۱۹۶۰ و ۷۰: هیپی ها گرایش به زندگی اشتراکی را زنده کردند. هیپی ها با رویگرداندن از زندگی سودپرستانهٔ بورژوایی و با زندگی در گروه های خانوادگی می خواستند به رشد معنوی و روحی برسند. دامنه جامعه های اشتراکی آنها، که گویا از گوشه های پرت کالیفرنیا ریشه گرفته بود به دیگر جاها نیز کشیده شد.
پیش تر مفهوم های مشابهی از این واژه در آرای فلاسفه یونان باستان (افلاطون و ارسطو) عرضه شده و در فلسفهٔ اسلامی از آن به عنوان «مدینه فاضله» یاد شده است.
آرمان شهرخواهی (به انگلیسی: utopianism) عبارت است از دلبستگی به ایجاد یا خیال پردازی دربارهٔ یک نظم اجتماعی آرمانی. از روزگار افلاطون تاکنون بسیاری از نویسندگان طرح جامعه های آرمانی ریخته اند و همچنین بسیاری از گروه های دینی و بهبودخواهان سیاسی در اروپا کوشش هایی برای برپاکردن جامعه های آرمانی کرده اند.
اصل واژه utopia یونانی است و معنی آن «جایی که وجود ندارد» یا «ناکجاآباد» است.اتوپیا Utopia واژهای است مرکب از OU(او) یونانی به معنای «نفی» و کلمهی TOPOS(توپوس) به معنای «مکان» می باشد؛ بنابراین از لحاظ لغوی به معنای «لامکان» می باشد.

آرمانشهر. آرْمانْشَهر (utopia)
اصطلاحی در علوم اجتماعی و سیاسی که ترجمه واژۀ یونانی «اوتوپیا» ست و به آن مدینۀ فاضله و ناکجاآباد هم گفته اند. واژۀ «اوتوپیا» را سِر تامس مور، متفکر انگلیسی، در کتابش با عنوان اوتوپیا(۱۵۱۶) وضع کرد؛ این کلمه از واژه هایی یونانی به معنی «نه» و «مکان» مشتق شده است. اما این مفهوم مدت ها پیش از مور وجود داشته است. یک نمونۀ آن «باغ عدن» در کتاب مقدس و قرآن است، نمونه دیگر اصطلاح «مدینۀ فاضله» در آثار فارابی است، نمونۀ دیگر، جمهوریافلاطون است که در آن، افلاطون گویی فیلسوفان را به تأسیس کشوری آرمانی فرامی خواند. مور در کتاب خود جامعه ای خیالی را توصیف می کند که در آن نابرابری در ثروت و مقام که از مشخصات انگلستان عصر خاندان تودوربود، وجود نداشته باشد. امروز به هر نوع جامعۀ آرمانی و خیالی که کمال مطلوب انسان است، آرمانشهر یا اوتوپیا می گویند.