کلمه جو
صفحه اصلی

کدیه


مترادف کدیه : تکدی، سؤال، گدایی، عسرت

مترادف و متضاد

۱. تکدی، سوال، گدایی
۲. عسرت


فرهنگ فارسی

سختی روزگار، گدایی، حرفه گدا
( اسم ) ۱ - سختی روز گار . ۲ - گدایی : [ بدین لطیفه که گفتم گمان کدیه مبر ببنده گر چه گدایی شریعت شعر است ] . ( انوری سروری )

فرهنگ معین

(کُ یِ ) [ ع . کدیة ] (اِمص . ) ۱ - سختی روزگار. ۲ - گدایی .

لغت نامه دهخدا

( کدیة ) کدیة. [ ک ُدْ ی َ ] ( ع اِ ) سختی روزگار. || زمین درشت تابان سخت. ( منتهی الارب ) ( از اقرب الموارد ). ج ، کُدی ً. یقال : ضب کدیة و ضباب کدیة؛ سُمی به لِوَلعه بحفر الکدیة. ( منتهی الارب ). ضب الکدیة و ضباب الکدی ؛ بسبب ولع او [ سوسمار ] به کندن اراضی درشت. ( از اقرب الموارد ). || کلوخ و جز آن سخت میان سنگ و گل. ( منتهی الارب ). چیزی سخت میان سنگ و گل. ( از اقرب الموارد ). || طعام و شراب فراهم آورده انبارساخته. ( منتهی الارب ). آنچه گرد آید از طعام و خاک. ( از اقرب الموارد ).
کدیه. [ ک ِدْ / ک ُدْ ی َ ] ( معرب ، اِمص ) معرب از کلمه ٔگدا و گدایی فارسی. سؤال. دریوزه. دریوزه گری. ( یادداشت مؤلف ) :
کس کرد و به کدیه سپهی خواست ز گیلان
هرگز به جهان شاه که دیده ست و گدایی.
منوچهری.
نه دم کدیه ای همی گویم
نه دم عشوه یی همی دارم.
مسعودسعد.
گفتم چنین که حکم کنی تو مصادره است
مرد حکیم کدیه کند نی مصادره.
سوزنی.
زآن سوی کدیه بُرد آز مرا
تا نباشد به کس نیاز مرا.
سنائی.
نی نی چو به کدیه دل نهاده ست
گو خیز و بیا که در گشاده ست.
نظامی.
هیچ دیوانه فلیوی این کند
بر بخیلی عاجزی کدیه تند.
مولوی.
مردم هنگامه افزونتر شود
کدیه و توزیع نیکوتر رود.
مولوی.
شیخ روزی چار کرت چون فقیر
بهر کدیه رفت در قصر امیر.
مولوی.
- کدیه کردن ؛ گدایی کردن. سؤال کردن :
از شما کی کدیه زر می کنیم
ما شما را کیمیاگر می کنیم.
مولوی.

کدیه . [ ک ِدْ / ک ُدْ ی َ ] (معرب ، اِمص ) معرب از کلمه ٔگدا و گدایی فارسی . سؤال . دریوزه . دریوزه گری . (یادداشت مؤلف ) :
کس کرد و به کدیه سپهی خواست ز گیلان
هرگز به جهان شاه که دیده ست و گدایی .

منوچهری .


نه دم کدیه ای همی گویم
نه دم عشوه یی همی دارم .

مسعودسعد.


گفتم چنین که حکم کنی تو مصادره است
مرد حکیم کدیه کند نی مصادره .

سوزنی .


زآن سوی کدیه بُرد آز مرا
تا نباشد به کس نیاز مرا.

سنائی .


نی نی چو به کدیه دل نهاده ست
گو خیز و بیا که در گشاده ست .

نظامی .


هیچ دیوانه ٔ فلیوی این کند
بر بخیلی عاجزی کدیه تند.

مولوی .


مردم هنگامه افزونتر شود
کدیه و توزیع نیکوتر رود.

مولوی .


شیخ روزی چار کرت چون فقیر
بهر کدیه رفت در قصر امیر.

مولوی .


- کدیه کردن ؛ گدایی کردن . سؤال کردن :
از شما کی کدیه ٔ زر می کنیم
ما شما را کیمیاگر می کنیم .

مولوی .



کدیة. [ ک ُدْ ی َ ] (ع اِ) سختی روزگار. || زمین درشت تابان سخت . (منتهی الارب ) (از اقرب الموارد). ج ، کُدی ً. یقال : ضب کدیة و ضباب کدیة؛ سُمی به لِوَلعه بحفر الکدیة. (منتهی الارب ). ضب الکدیة و ضباب الکدی ؛ بسبب ولع او [ سوسمار ] به کندن اراضی درشت . (از اقرب الموارد). || کلوخ و جز آن سخت میان سنگ و گل . (منتهی الارب ). چیزی سخت میان سنگ و گل . (از اقرب الموارد). || طعام و شراب فراهم آورده ٔ انبارساخته . (منتهی الارب ). آنچه گرد آید از طعام و خاک . (از اقرب الموارد).


( کدئة ) کدئة. [ ک َ دِ ءَ ] ( ع ص ) ارض کدئة؛ زمین دیر رویاننده گیاه. ( منتهی الارب ) . و رجوع به کادئة شود.

کدئة. [ ک َ دِ ءَ ] (ع ص ) ارض کدئة؛ زمین دیر رویاننده گیاه . (منتهی الارب ) . و رجوع به کادئة شود.


فرهنگ عمید

گدایی: بدین دقیقه که گفتم گمان کدیه مبر / به بنده، گر چه گدایی شریعت شعر است (انوری: ۴۵ ).

دانشنامه عمومی

گدایی.


پیشنهاد کاربران

کدیه [ به ضم کاف و کسر یاء ] : گدایی * خواستن کدیه است خواهی عشر خوان خواهی خواهی خراج / زان که گر ، ده نام باشد یک حقیقت را رواست ( انوری ابیوردی )

گد به چم خواستن است و گدا خو
اهنده و گدیه خواهندگی - کدیه گویه دیگر گدیه است
و به هیچ گونه نمیتواند با ضمه باشد -

بنگرید که انوری خود میگوید چیست خواستن گدیه است
جون گدایی چیز دیگر نیست جز خواهندگی -
ومیگوید همه یکی است چرا که میگوید زان که گر ده نام باشد
:
کس کرد و به کدیه سپهی خواست ز گیلان
هرگز به جهان شاه که دیده ست و گدایی.
منوچهری.


کلمات دیگر: